Drugi Statut Litewski (1566)
DE EN PL
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Pasaż Wiedzy

Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Drugi Statut Litewski (1566) Wojciech Kalwat
czworak litewski zygmunta augusta tzw. brodacz.JPG

Rozwój społeczno-gospodarczy, chęć zdobycia przez szlachtę litewską pozycji podobnej, jaką posiadała szlachta polska, przyrost aktów normatywnych, doprowadziły do podjęcia prac nad drugim statutem. W 1551 roku Zygmunt August powołał komisję, której zadaniem była nowelizacja poprzedniego statutu. Komisja ta nie podjęła energicznych działań, toteż w siedem lat później król powołał następną, w skład której wchodzili m.in. kanclerzMikołaj Radziwiłł Czarny i marszałek Ostafi Wołłowicz, a także znany humanista Piotr Rojzjusz.

Drugi statut zachował strukturę pierwszego. Podzielony był na 13 rozdziałów, liczył jednak więcej artykułów – 368. Na jego kształt większy wpływ miało prawo polskie i rzymskie. Najważniejszymi postanowieniami statutu było ograniczenie władzy wielkiego księcia. Prócz potwierdzenia dotychczasowych praw, panujący od tej pory nie mógł samodzielnie bez zgody sejmu litewskiego stanowić praw, nakładać podatków i wypowiadać wojny. Równie istotne były zmiany w sądownictwie. Na wzór polski wprowadzono sądy podkomorskie i ziemskie. Wzmacniał prawo własności, w tym ograniczając książęce prawo kaduka. Równie istotne było zlikwidowanie zbiorowej odpowiedzialności rodziny za przestępstwo popełnione przez jednego z jej członków.

Informujemy, iż w celu optymalizacji treści dostępnych na naszej stronie internetowej oraz dostosowania ich do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych Użytkowników. Pliki cookies mogą Państwo kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszej strony internetowej, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż akceptują Państwo stosowanie plików cookies. Potwierdzam, że aktualne ustawienia mojej przeglądarki są zgodne z moimi preferencjami w zakresie stosowania plików cookies. Celem uzyskania pełnej wiedzy i komfortu w odniesieniu do używania przez nas plików cookies prosimy o zapoznanie się z naszą Polityką prywatności.

✓ Rozumiem