PL EN
Unia Europejska
Unia Europejska
nieslyszacy
PL EN
Unia Europejska
Unia Europejska

Madonna z Dzieciątkiem

karta katalogowa kolekcji

Kolekcja

Malarstwo
Peter Paul Rubens, warsztat
Flandria
po 1632 r.
Olej, płótno
159 x 119,5 cm
Wil.1599

35_sztuka-rubens1599.jpg

Rubens (1577-1640) – wirtuoz pędzla kochający życie w jego cieple, drżeniu, blasku, zmianie – portretował ludzi i materię świata z wrażliwością człowieka pełnego temperamentu. Porywający efekt potęgowała umiejętność przekształcenia tradycyjnych tematów religijnych w obrazy niezwykle ekspresyjne. Wśród rozlicznych talentów posiadał – rzadki u wielkich – dar pracy zespołowej. Z wyżyn niezachwianej pozycji najwybitniejszego malarza swych czasów, potrafił odwołać się do współpracowników, powierzając im wykonanie wybranych fragmentów płótna, co nie tylko nie ujmowało nic z wartości artystycznej dzieła, lecz nierzadko wzbogacało jego kompozycje, zawsze pozostając z nimi w harmonii. Dysponował wielkim warsztatem, pracownia jego przypominała tygiel, w którym inwencja wielu, podsycana żarem geniuszu, stapiała się w arcydzieło. Rytm pracy determinowały również względy praktyczne – tylko w ten sposób można było sprostać licznym zamówieniom. Zawsze utrzymywano podziwu godną jakość, co odnosi się również do wilanowskiej Madonny z Dzieciątkiem, wywodzącej się z warsztatu Rubensa. Uroda malarskiej materii obrazu w niczym nie ustępuje sygnowanym dziełom malarza. Niektóre partie są mistrzowskie w wykonaniu i zapewne noszą ślad ręki Rubensa. Można domniemywać, iż namalował on Dzieciątko – zważmy na zwiewność szatki, miękkość faktury włosów – zaś nieco chłodniejsza w wyrazie postać Madonny byłaby prawdopodobnie dziełem warsztatu.

Scenę osadzono w ówczesnych realiach; wspaniała suknia Marii wiernie przekazuje szczegóły mody kobiecej z pocz. XVII w. Postaci emanują rodzinnym ciepłem, tak typowym dla dojrzałych religijnych dzieł artysty. Wymowę tematu wzmacnia świeżość inwencji chromatycznej – od brunatnych tonów tła, poprzez chłód szaroniebieskich i białych draperii dramaturg i scenograf malarstwa dochodzi do przepysznego akordu czerwieni sukni.

Spojrzenie melancholijnie uśmiechniętej Madonny biegnie w dół, paralelnie do linii wzroku Dzieciątka, które podkreśla ten kierunek wyciągniętą rączką, co powoduje, że po chwili i wzrok widza nieodparcie wędruje poza granicę płótna. Dynamizuje to przedstawienie, sprawia, że wymyka się ono zarysom spokojnej, trójkątnej kompozycji, niejako naturą rzeczy domagając się dopełnienia. Wytłumaczenia szukać można w domniemanym pierwowzorze (najwięcej analogii zdradza Św. Rodzina ze św. Anną i św. Janem z Metropolitan Museum w Nowym Jorku), w którym ten płynny ruch w dół powraca naraz, napotykając równoważące spojrzenie św. Jana. Pogłębia to teologiczną wymowę dzieła, manifestując rolę św. Jana jako pośrednika między niebem a ziemią. Jednakże nawet w oderwaniu od tej interpretacji obraz przepaja rodzaj lirycznego wdzięku; urok niedopowiedzenia uzasadnia przedstawienie wizerunku Madonny z Dzieciątkiem bez szerszego kontekstu sytuacyjnego.

Dominika Walawender-Musz

madonna_z_dzieciatkiem_i_janem_chrzcicielem_na strone

Madonna z Dzieciątkiem i św. Janem Chrzcicielem

Obraz łączony z twórczością znakomitego malarza florenckiego, którego prawdziwe nazwisko brzmiało Andrea d’Agnolo, a nazywano go del Sarto ze względu na to, że jego ojciec był krawcem. Podobna kompozycja przypisana Franciabigiowi, przyjacielowi del Sarta została odnotowana w 1970 r. w Heim Gallery w Londynie.

Lodzie_przy_brzegu_na_strone

Łodzie żaglowe przy brzegu

Maryniści holenderscy z reguły nie tworzyli swych obrazów jako „subiektywnych impresji”. Dumni ze swego kraju, którego znaczna część została zdobyta w walkach na morzu, świetnie znali krąg tej tematyki: żeglugę, typy i konstrukcję statków, nierzadko miewali nawet rozeznanie w strategii bitew morskich.

35_sztuka-imago1534.jpg

Imago Pietatis

Cima, jeden z najwybitniejszych malarzy weneckich przełomu XV i XVI w., czerpał inspirację z twórczości Giovanniego Belliniego, który wykorzystując rozmaite symbole ikonograficzne, zdefiniował włoskie odpowiedniki wizerunku kontemplacyjnego, skodyfikowanego wcześniej w tradycji północnoeuropejskiej.

Biuletyn Informacji Publicznej Biuletyn Informacji Publicznej

Muzeum w Internecie

Organizator

Partnerzy

Sponsorzy

Idea & Design
Copyright © Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Informujemy, iż w celu optymalizacji treści dostępnych na naszej stronie internetowej oraz dostosowania ich do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych Użytkowników. Pliki cookies mogą Państwo kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszej strony internetowej, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż akceptują Państwo stosowanie plików cookies. Potwierdzam, że aktualne ustawienia mojej przeglądarki są zgodne z moimi preferencjami w zakresie stosowania plików cookies. Celem uzyskania pełnej wiedzy i komfortu w odniesieniu do używania przez nas plików cookies prosimy o zapoznanie się z naszą Polityką prywatności.

✓ Rozumiem