Cenne dzieła sztuki powróciły na ekspozycję w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie.
Utracone podczas II wojny światowej piękne rokokowe biurko wróciło do zbiorów Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie w 2015 r. Dzięki współpracy polsko-niemieckiej oraz środkom przekazanym przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego cenny mebel poddano pełnej konserwacji i w 2018 r. udostępniono publiczności. Na ekspozycji towarzyszy mu kabinet w stylu chińskim o tej samej historii.
Wraz z odzyskanym XVIII-wiecznym biurkiem prezentujemy również barokowy kabinet, który król Jan III otrzymał od papieża Innocentego XI. Meble te są fascynujące ze względu na swoją formę, pochodzenie oraz historię. To zabytki klasy europejskiej, które po wykonanych pracach konserwatorskich ponownie zdobią wnętrza wilanowskiej rezydencji.
FRANCUSKIE DAMSKIE BIURKO ROKOKOWE
Pod koniec 2014 r. przedstawiciele Państwowych Zbiorów Sztuki w Dreźnie poinformowali Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie o zidentyfikowaniu mebla pochodzącego z historycznej kolekcji wilanowskiej. Po potwierdzeniu statusu zabytku jako utraconego w wyniku II wojny światowej Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego sprowadziło go w 2016 r. do Polski. Działania prowadził Wydział Strat Wojennych w Departamencie Dziedzictwa Kulturowego MKiDN. XVIII-wieczne biurko zostało poddane gruntownej konserwacji ze środków Skarbu Państwa, którą przeprowadził zespół wilanowskich konserwatorów. Po zakończonych pracach jest prezentowane we wnętrzach rezydencji królewskiej w Wilanowie.
Francuskie biurko z opuszczanym pulpitem zostało wykonane ok. 1745 r. w Paryżu przez wybitnego ebenistę Jacques'a Dubois. Dzieła tego artysty są ozdobą najsłynniejszych europejskich kolekcji. Wilanowskie biurko ma sygnaturę mistrza wybitą na krawędzi ścianki bocznej: I.DUBOIS i znak kontroli cechu francuskich mistrzów meblarstwa poświadczający najwyższą klasę wyrobu.
Mebel ten reprezentuje rozpowszechnioną w Europie w XVIII w. modę na sztukę Dalekiego Wschodu. Biurko wykonano zgodnie z estetyką rokoka – konstrukcja jest smukła, lekka i fantazyjnie pofalowana we wszystkich niemal płaszczyznach. Powierzchnię korpusu ozdobiono orientalną dekoracją lakową użytą wtórnie – zdjętą prawdopodobnie z więcej niż jednego mebla. Na przodzie znajduje się okładzina będące pierwotnie frontem szuflady, z kolei panel z klapy może pochodzić ze skrzyni albo z drzwiczek sepetu. Umiejętność dobrania i odpowiedniego dopasowania elementów orientalnej dekoracji do swobodnej, rozedrganej formy mebla świadczy o wielkim kunszcie warsztatowym twórcy, tym bardziej że grubość lakowej okładziny w niektórych miejscach daje się ocenić na zaledwie ok. 1 mm!
KABINET W STYLU CHIŃSKIM
Ten cenny mebel powstał prawdopodobnie w angielskim warsztacie na początku XVIII w., jego okucia zaś we Francji. Kabinet o kształcie prostopadłościennej szafki kryje wnętrze z piętnastoma szufladkami o zróżnicowanej wielkości, ułożonymi symetrycznie. Jego powierzchnia jest dekorowana (poza tylną ścianką) europejską czarną laką i umieszczonymi na niej jasnymi polami (rezerwami) zdobionymi dalekowschodnimi pejzażami. Jasne tło medalionów naśladuje delikatną materię porcelany, a misternie dekorowane złocone okucia z brązu zamka i narożników dopełniają całość subtelnej dekoracji mebla. Stylistyka przedstawień pejzażowych wskazuje na angielskie pochodzenie kabinetu, a ornamenty zawiasów i antabek szuflad mogły zostać wykonane we Francji.
Pierwotnie kabinet miał dekorowany analogicznie cokół. Niestety, zaginął on podczas drugiej wojny światowej. W 1993 r. skrzynię poddano renowacji i częściowej rekonstrukcji, dlatego stan zachowania jej powierzchni jest pozornie zadawalający. Szczegółowe badania wykazują jednak, że zarówno jej konstrukcja, jak i lakierowane dekoracje wymagają gruntownej konserwacji.
Mebel dzieli historię z opisanym powyżej damskim biurkiem. Również zaginął w czasie II wojny światowej i został odnaleziony podczas prowadzonego w Państwowych Zbiorach Sztuki w Dreźnie (Staatliche Kunstsammlungen Dresden) projektu „Daphne”. Kabinet wraz z biurkiem został przekazany przez Rząd Saksonii władzom polskim. Odzyskane zabytki Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przekazało do miejsca ich historycznego pochodzenia, czyli Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie.
BAROKOWY KABINET RZYMSKI
Kabinet został wykonany ok. 1669–1675 r. w warsztacie rzymskiego artysty Giacoma Hermana. Mebel został przekazany królowi Janowi III przez papieża Innocentego XI w podziękowaniu za zwycięstwo w bitwie pod Wiedniem w 1683 r. Po śmierci króla kabinet powierzono kapucynom w Warszawie, a następnie trafił on do kaplicy Loretańskiej w klasztornym kościele kapucynów w Krakowie, gdzie był używany jako tabernakulum. Po prawie 350 latach od powstania zabytek wymagał gruntownej konserwacji i restauracji, którą przeprowadził zespół konserwatorów Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Obecnie stanowi bezcenny przykład oryginalnego wyposażenia pałacu wilanowskiego z czasów króla Jana III.
Pierwotnie mebel pełnił funkcje sekretarzyka. Znajdował się w nim też zegar nocny i instrument muzyczny – wirginał. Przystosowanie go do funkcji sakralnych pociągnęło za sobą przebudowę kabinetu. Aby zrekonstruować jego oryginalną formę, wilanowscy specjaliści udali się do Danii, gdzie znajdują się dwa bliźniacze meble zamówione przez papieża Innocentego XI. Dzięki zdobytej tam wiedzy udało im odtworzyć pierwotną formę wilanowskiego kabinetu i przywrócić mu jego dawny blask.