© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Silva Rerum   Silva Rerum

Czartoryski Michał Jerzy h. Pogoń

Czartoryski Michał Jerzy h. Pogoń (1621-1692), wojewoda sandomierski. W r. 1642 został dworzaninem króla Władysława IV, wkrótce ożenił się z ulubioną dwórką królowej Cecylii Renaty, Rozyną Małgorzatą von Ekkenberg. Uczestniczył w wyprawie zborowskiej króla Jana Kazimierza (1649), walczył też pod Beresteczkiem (1651). Z obozu królewskiego pod Żwańcem w r. 1653 wyznaczony został do rokowań z Tatarami. Uczestniczył w oblężeniu armii moskiewskiej w obozie pod Cudnowem (1660).

W r. 1661 został wojewodą wołyńskim. Za panowania króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego należał do stronnictwa królewskiego, a na elekcji po jego śmierci był początkowo zwolennikiem kandydatury ks. Karola Lotaryńskiego.  Z sejmu 1677 został wysłany w poselstwie wielkim do Moskwy jako reprezentant Korony, Litwę reprezentował Kazimierz Jan Sapieha, wówczas wojewoda połocki. Sapieha wyruszył z ok. 1000 osobowym orszakiem i przybył do Moskwy w maju 1678. Rokowania przewlekały się i dopiero w sierpniu przedłużono rozejm andruszowski na 13 lat, Rosjanie zgodzili się wypłacić 2 mln rubli odszkodowania i dokonano drobnych korekt granicy, Rzeczpospolita nie odzyskała jednak utraconych terytoriów.  Część odszkodowania wypłacono od razu. W opinii szlachty posłowie uzyskali za mało i nie wykorzystali trudnej wtedy sytuacji Rosji, prowadzącej wojnę z Turcją. Czartoryski otrzymał natomiast list z podziękowaniem za odnowienie pokoju od papieża Innocentego XI.

Na sejmie 1679/9 wojewoda opowiedział się przeciw królewskim planom odzyskania Prus Książęcych. W r. 1680 dostał od króla Jana III nominację na wojewodę sandomierskiego. Na sejmie 1683 wyznaczono go do deputacji do zawarcia przymierza z cesarzem. Pomyślnie rozliczył się z sum uzyskanych w Moskwie, jego rozliczenie zatwierdzono na sejmie 1690. W testamencie polecił, aby pochowano go w kościele Misjonarzy w Warszawie.