© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Fotel z Galerii Obrazów Zwanej Muzeum

Na rycinie Maszyńskiego z 1877 r., przedstawiającej wnętrze galeryi zwanej Muzeum, wśród wielu innych mebli ukazany jest fotel, nawiązujący swą bogatą formą i dekoracją do stylistyki barokowej. Postawiony został przy kominku - dla wygody, odpoczynku i kontemplacji dzieł sztuki w pomieszczeniu dostępnym dla gości muzealnych.

Fotel  jest tapicerowany, ma wysokie  oparcie, rozłożyste siedzisko i podłokietniki. Wykonany z drewna brzozowego szkielet mebla o esowato wygiętych nóżkach i poręczach ma nietypowo dekorowane profile – politurę w czarnym kolorze i złocone elementy rzeźbiarskie z motywem muszli, liści akantu i campanulli.

Po przeprowadzonych pracach konserwatorskich powrócił na swoje historyczne miejsce i można go podziwiać w Wielkiej Sali Karmazynowej.

Zaplecek, siedzisko i podłokietniki obite są tkaniną haftowaną na kanwie. Haft krzyżykowy przędzą wełnianą i jedwabną przedstawia na siedzisku kartusz z liści akantu i muszli rocaille, w którego polu wyrasta kwitnący mak, na zaplecku zaś arkadę zamkniętą ostrołukiem wspartym na graniastych kolumnach; w świetle arkady bukiet z błękitnych dzwonków.

Intensywne użytkowanie mebla w przeszłości i niestabilne dawniej warunki przechowywania spowodowały wiele uszkodzeń: rozchwianie drewnianej konstrukcji, pękanie, odspojenie bądź odpadanie zaprawy kredowo – klejowej, przetarcia złoceń i gruntów. Poduszki tapicerskie zapadły się i zdeformowały. Pierwotnie żywe, jaskrawe kolory haftowanych obić jak czerwienie, ugry, zielenie – spłowiały i zbladły. Brud i kurz zatarł czytelność haftu, a 1/3 jego powierzchni zniszczyły szkodniki wełny.

W rewaloryzacji zabytku brali udział konserwatorzy wielu specjalności: drewna, pozłotnictwa, tkanin, a także tapicer. Ich zadaniem było przywrócenie fotelowi walorów artystycznych i ekspozycyjnych. W pracowni konserwacji mebli ustabilizowano drewniany szkielet. Konserwatorzy pozłotnictwa odtworzyli złocenia i warstwę czarnej politury, a następnie scalili je z zachowanym oryginałem. W pracowni konserwacji tkanin oczyszczono obicia i uzupełniono haft metodą pełnej rekonstrukcji kolorystycznej, ornamentalnej i technicznej, używając przędzy podobnej do oryginalnej, ufarbowanej na około 20 kolorów.

W trakcie prac tapicerskich oczyszczono elementy wypełnień i tkaniny białej tapicerki. Zapadnięte poduszki zostały uzupełnione końskim włosiem.

Po ponownym obiciu mebla haftowanymi tkaninami wykończono krawędzie oryginalną taśmą tzw. torsadką.