© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
   |   22.08.2017

Galeria Magazynowa w Markoniówce

Zapraszamy do zwiedzania nowo otwartej Galerii Magazynowej w Markoniówce!

Galeria Magazynowa to przestrzeń ekspozycyjna, która powstała w Markoniówce – niewielkim, trzykondygnacyjnym budynku przylegającym do południowego skrzydła pałacu. Pierwotny, piętrowy budynek został wzniesiony na polecenie księżnej Izabeli Lubomirskiej przez Szymona Bogumiła Zuga w latach 1775–1778 z przeznaczeniem na pawilon kąpielowy. Apartamenty pawilonu połączono z pokojami księżnej znajdującymi się w skrzydle pałacu. W XX wieku budynek rozbudowano, nadając bryle obecny kształt.

Wyjątkowy charakter ekspozycji Galerii Magazynowej pozwala na prezentację cennych dzieł sztuki, które z wielu przyczyn od lat nie były pokazywane. Zgromadzono tutaj ekskluzywną kolekcję wyrobów sztuki złotniczej, oryginalne tkaniny ścienne z apartamentów królewskich oraz kolekcję przedmiotów z Dalekiego Wschodu, zawierającą dzieła zdobione kilkoma rodzajami laki, emaliowane metalowe naczynia, bogaty zbiór porcelany oraz akwarelowe malowidła na papierze. Nowoczesna przestrzeń pawilonu została wyposażona w specjalnie zaprojektowane gabloty umożliwiające zwiedzającym oglądanie delikatnych eksponatów z bardzo bliskiej odległości.

Udostępnianie magazynów muzealnych daje możliwość oglądania przedmiotów dotychczas niedostępnych, wymagających szczególnych warunków prezentacji, a także czekających na konserwację lub będących w jej trakcie. Wizyta w magazynach muzealnych to niezwykła szansa na podziwianie obiektów z niedostępnej dotychczas perspektywy.

Zaprezentowane w galerii dzieła wykonane z drogich metali, m.in. srebra, srebra złoconego i brązu złoconego, stanowiły ozdobę domu oraz świadczyły o majętności i guście właściciela. Ze względu na drogocenny surowiec nie zachowało się wiele przykładów tych luksusowych artykułów. W przypadku nagłej potrzeby uzyskania gotówki lub nawet zmieniającej się mody takie wartościowe przedmioty często przetapiano. Inwentarz sporządzony po śmierci Jana Sobieskiego mówi o zgromadzonej przez króla imponującej kolekcji 400 srebrnych naczyń i ozdób stołu pochodzących z najznakomitszych warsztatów europejskich, m.in. augsburskich, gdańskich i norymberskich. Kolejni właściciele Wilanowa przyczynili się do powstania wspaniałego zbioru empirowych sreber i brązów francuskich wykonanych w pracowniach największych mistrzów paryskich, dostawców dworu cesarskiego.

Oprócz wyrobów sztuki złotniczej w galerii można też zobaczyć surowce i półfabrykaty, z których takie przedmioty powstają, oraz narzędzia służące do ich formowania za pomocą technik takich jak: kucie, repusowanie czy odlewanie.

Oryginalne tkaniny ścienne z apartamentów królewskich wyprodukowane zostały najpewniej we Włoszech przed 1730 r. na zlecenie drugiej właścicielki wilanowskiej rezydencji Elżbiety Sieniawskiej. Tkaniny typu velours de Gênes zdobiły ściany antykamer i sypialni pary królewskiej oraz Gabinetu Holenderskiego. Zmienne warunki klimatyczne przez dziesiątki lat eksponowania destrukcyjnie wpłynęły na stan welurów w niektórych apartamentach. Cześć z nich została zdjęta oraz zastąpiona kopiami wykonanymi tymi samymi technikami i z użyciem takich samych materiałów, co XVIII-wieczne oryginały. W gablotach Galerii Magazynowej można zobaczyć welury z Gabinetu Holenderskiego i Sypialni Króla.

Na wystawę w Galerii Magazynowej składają się również licznie zgromadzone dzieła sztuki Dalekiego Wschodu. Większość z nich pochodzi z XVIII wieku, dlatego nie do końca współgrały one z ekspozycją w komnatach królewskich, nawiązującą do czasów Jana III. Tak duża i różnorodna kolekcja potrzebowała specjalnej przestrzeni wystawienniczej. Umieszczenie orientalnych zabytków w Galerii Magazynowej jest także związane ze stanem ich zachowania. Dzieła z bardzo kruchej porcelany lub pokryte drogocenną laką, a także światłoczułe i delikatne malowidła akwarelowe na papierach wymagają szczególnych warunków ekspozycji oraz przechowywania – takich, gdzie panują optymalne warunki oświetlenia, temperatury i wilgotności. Dotyczy to również przedmiotów niedawno konserwowanych, by utrzymać je w jak najlepszym stanie. Aby zapewnić kolekcji najkorzystniejsze warunki, ekspozycja japońskiej laki będzie zmieniana co trzy miesiące, ponieważ taki jest dopuszczalny okres wystawiania jej na działanie światła.

Kolekcja militariów prezentuje przykłady broni białej, w tym szable tureckie, wykonane z twardej i sprężystej stali zwanej damasceńską. Ich rękojeści często zdobione są złotem, srebrem lub masą perłową. Dekoracje szabli i pochwy wskazywały na rangę jej właściciela.

W galerii eksponowane są również przykłady broni palnej – arkebuzy myśliwskie inkrustowane kością słoniową w wici roślinne i w przedstawienia myśliwskich scenek rodzajowych oraz egipska janczarka zdobiona rytym ornamentem roślinnym i wysadzana koralem. Zgromadzone w wilanowskiej kolekcji zegary, prezentowane zarówno w Galerii Magazynowej, jak i wielu pałacowych wnętrzach, możemy sklasyfikować na wiele sposobów. Jedną z możliwości jest podział ze względu na miejsce prezentacji czasomierza. Stąd pojawiają się takie określenia jak zegary konsolowe, stołowe, podłogowe czy kominkowe. 

Magazyny Zbiorów otwarte dla publiczności ‒ nowa koncepcja profilaktyki muzealnej