© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Silva Rerum   Silva Rerum

Gutakowski Ludwik (1738-1811)

Gutakowski Ludwik (1738-1811) poseł, konsyliarz Rady Nieustającej, prezes Rady Stanu i Ministrów Księstwa Warszawskiego, wolnomularz.

Pochodził z Litwy, szambelanem został za Augusta III, potem związał się ze Stanisławem Augustem. W r. 1778  został konsyliarzem w Radzie Nieustającej. Związany z wolnomularstwem od schyłku czasów saskich,  w r. 1786 był namiestnikiem Wielkiego Mistrza na Litwie.  Posłował na Sejm Czteroletni, był jednym z gorliwszych stronników króla i zwolenników  Ustawy Rządowej 3 V 1791 r. Początkowo krytyczny wobec Insurekcji Kościuszkowskiej, został w październiku 1794 członkiem Rady Najwyższej Narodowej.

Był  w r. 1800 wśród założycieli Tow. Warszawskiego Przyjaciół Nauk, a w r. 1806 stanął na czele Najwyższej Izby Wojennej i Administracyjnej,  potem   znalazł się w składzie Komisji Rządzącej, organizującej administrację Księstwa Warszawskiego. Od grudnia 1807 przewodniczył Radzie Stanu, lecz po roku sam zrezygnował. Od grudnia 1809 był prezesem senatu. Współtworzył, z Antonim Trębickim, Towarzystwo Rolnicze, powstałe w r. 1810. T.r. został także Wielkim Mistrzem wolnomularskim.

Żenił się dwukrotnie; jego dwie kolejne żony, siostry Teresa i Marianna (1.v. Zabiełłowa) Sobolewskie, były siostrzenicami „Pani Grabowskiej”, czyli Elżbiety z Szydłowskich; trzecia panna Sobolewska, szwagierka Gutkowskiego, Monika, wyszła za Kazimierza Grabowskiego,  syna „Pani Grabowskiej” i króla; ścisłe związki rodzinne pogłębiało małżeństwo  dwukrotnego szwagra Gutakowskiego, Walentego Sobolewskiego, z Izabelą Grabowską, rodzona siostrą Kazimierza. Był więc Gutakowski kilkoma węzłami spowinowacony ze Stanisławem Augustem.