Instytut Badań Literackich PAN, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Uniwersytet Wrocławski zorganizowały trzecią konferencję naukową z cyklu Oświecenie nieoświecone pt. Poza normą i modą, która odbyła się 27–28 listopada 2019 r. w Pałacu Staszica w Warszawie. Patronat nad konferencją objęły Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie oraz Polskie Towarzystwo Badań nad Wiekiem Osiemnastym. Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie planuje wydanie tomu pokonferencyjnego.
PROGRAM KONFERENCJI
Środa, 27 listopada 2019 r.
9.00–9.30 kawa i rejestracja
9.30–11.10 Sesja I: Medycyna i dietetyka poza normą oświeceniową
Jarosław Dumanowski
„Prezerwatywy zdrowia ten wiersz Ci opowie”. Dietetyka humoralna w Polsce w XVIII wieku
Ewa Danowska
Medycyna wówczas nowoczesna. ,,Dziennik zdrowia dla wszystkich stanów” (1801–1802)
Magdalena Patro-Kucab
Choroby i ich objawy oraz troska o zdrowie na kartach listów Alojzego Felińskiego
Maria Janoszka
Od dziwności Europy Wschodniej do niezwykłych schorzeń, czyli oblicza inności w „Pamiętnikach” doktora Józefa Franka
Agnieszka Jakuboszczak
O łysinie, spiekłej krwi i ulu. Zainteresowanie żywym i martwym ciałem w XVIII wieku
11.10–11.30 dyskusja
11.30–12.00 przerwa kawowa
12.00–13.40 Sesja II: Obyczajowość na granicy norm i mód w XVIII wieku
Bożena Popiołek
Rzeszowski dwór Joanny de Stein i Jerzego Ignacego Lubomirskiego, chorążego wielkiego koronnego – na pograniczu epok i mód
Urszula Kicińska
Funkcjonowanie majątków szlacheckich w świetle instrukcji gospodarczych pozostawionych przez wdowy-właścicielki
Dariusz Rolnik
Obraz „wsi” czasów stanisławowskich (1764–1795). Między ideą a pragmatyzmem
Bernadetta Manyś
Zasady i normy zachowania uczniów i towarzyszy wileńskich w świetle statutów cechowych z XVIII wieku
Paweł Pluta
Czy Józef Maksymilian Ossoliński był botanikiem?
13.40–14.00 dyskusja
14.00–15.00 lunch
15.00–16.20 Sesja III: Duchowość na pograniczu epok i mód
Filip Wolański
Świt oświecenia czy zmierzch baroku – jezuickie kaznodziejstwo Kacpra Balsama
Justyna Małysiak
Interwencje świata nadprzyrodzonego w losy państwa i prostego człowieka. O przekonaniach na temat Boga i losu w kaznodziejstwie II poł. XVIII wieku
Magdalena Ślusarska
Książeczki jubileuszowe jako gatunek w formie kolekcji i ich tekstowe realizacje w XVIII stuleciu
Walentyna Łoś
Między tradycją a racjonalizacją: postawa wyższego kleru unickiego wobec zjawiska nowych ikon cudownych
16.20–16.40 dyskusja
16.40–17.10 przerwa kawowa
17.30–18.30 zebranie Polskiego Towarzystwa Badań nad Wiekiem Osiemnastym
Czwartek, 28 listopada 2019 r.
9.00–9.30 kawa
9.30–11.10 Sesja IV: Poza normą i modą w literaturze i sztuce
Aleksandra Norkowska
„Zostawmy modę zrodzonym do niej”. Niemodni oświeceni o życiu w wielkim świecie
Danuta Kowalewska
„Twój gust nie jest moim”. Postaci i tematy niemodne w oświeceniu
Michał Bajer
Porażki Osińskiego. Poza normą „społecznego ja” pisarza późnego oświecenia
Gabriela Juranek
Polonezka, bankructwo, arszenik. Przemilczana historia robe à la polonaise (1772–1785)
Agata Roćko
Literackie obrazy oświeceniowej galantomanii
11.10-11.30 dyskusja
11.30-12.00 przerwa kawowa
12.00–13.00 Sesja V: Normatywizm oświecenia?
Agnieszka Słaby
Oświeceniowy zmierzch pompa funebris?
Adam Kucharski
Prasa drugiego obiegu – informacje z pierwszej ręki. Gazety pisane polskiego oświecenia
Magdalena Górska
Niekanoniczne fascynacje Egiptem polskich oświeconych
13.00–13.20 dyskusja
13.20–13.50 lunch
13.50–14.50 Sesja VI
Jolanta Kowal
Z perspektywy uczniów Hipokratesa. Przyczynki do obrazu życia literackiego po rozbiorach na podstawie pamiętników Stanisława Morawskiego i Antoniego Rollego
Zofia Rejman i Małgorzata Nesteruk
Pisanie Wolterem. O mickiewiczowskich przekładach powiastek dydaktycznych
Regina Jakubenas
„I podobny jest Paryż do Sodomy i Gomory, niż do Aten i inszych miast mądrych greckich, egipskich i włoskich” – ludzie Oświecenia w listach z Paryża ks. Remigiusza Kossakowskiego
14.50–15.15 dyskusja
Zakończenie konferencji
Organizatorzy: Instytut Badań Literackich PAN, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Wrocławski
Patronat: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Polskie Towarzystwo Badań nad Wiekiem Osiemnastym
Termin: 27–28 listopada 2019 r.
Miejsce: Pałac Staszica, ul. Nowy Świat 72, Warszawa
