© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Silva Rerum   Silva Rerum

Łasko Krzysztof h. własnego

Łasko Krzysztof h. własnego (zm. 1700), regimentarz, stolnik kijowski, starosta dymirski. Pochodził zapewne z prawosławnej szlachty ruskiej, dążącej do przekształcenia ziem ukrainnych w samodzielny, trzeci człon Rzeczypospolitej. W latach 1657-9 znajdował się w obozie kozackim Iwana Wyhowskiego; w 1659 r. występował jako pułkownik, prawdopodobnie zatem posiadał już doświadczenie wojskowe. Po klęsce Wyhowskiego stanął na czele oddziałów zaciężnych hetmana, w 1660 r. został porucznikiem jego chorągwi kozackiej; od 1685 r. był rotmistrzem chorągwi pancernej. W czerwcu 1659 osłaniał przed atakami Wołyń, rozbijając w potyczce pod Ostrogiem oddział ok. 2000 Kozaków.

Uczestniczył w walkach z Moskwą pod Cudnowem (1660) oraz w wyprawie zadnieprzańskiej (1663-1664), biorąc udział m.in. w zagonie Stefana Bidzińskiego. W maju 1664 r. wspólnie ze Stanisławem Łaźnińskim rozbił kilkusetosobowy oddział kozacki pod Korsuniem. W czasie rokoszu Jerzego Lubomirskiego opowiedział się po stronie króla, następnie w 1667 r. zaangażował się w walki z najazdami tatarskimi i w połowie lipca rozbił czambuł, grasujący w rejonie Satanowa. Prawdopodobnie uczestniczył w kampanii ukraińskiej 1671 r., w następnym roku wspólnie z Janem Piwo pobił na Wołyniu wracających z łupami Tatarów; uczestniczył w wyprawie Jana Sobieskiego na czambuły (1672) i bitwie pod Chocimiem (1673), w 1674 r. po raz kolejny rozbił pod Zbarażem czambuł tatarski.

Wziął udział w wyprawie wiedeńskiej 1683 r. Cieszył się uznaniem hetmana Stanisława Jabłonowskiego, dzięki czemu od połowy lat osiemdziesiątych coraz częściej otrzymywał samodzielne zadania bojowe: w 1685 r. na czele 20 chorągwi jazdy osłaniał pod Trembowlą wnętrze kraju przed wypadami tureckimi z Kamieńca Podolskiego, w 1686 r. stał na czele 30 chorągwi, wysłanych pod Kamieniec, a następnie dowodził jazdą rozłożoną na Wołyniu. Uczestniczył w wyprawie mołdawskiej 1691 r., w 1692 na polecenie Jana III prowadził pertraktacje z dowódcą kozackim Semenem Palijem. Zmarł w 1700 r. W małżeństwie z Marianną z Potockich miał córkę Mariannę i syna Piotra.