Silva Rerum | 10.02.2009 Lubomirski Józef Karol h. Szreniawa (1638-1702), marszałek wielki koronny. Był synem Aleksandra Michała i Heleny Tekli z Ossolińskich. W 1674 r. uczestniczył w elekcji Jana III Sobieskiego, następnie przebywał za granicą, m.in. w Padwie. Podczas wyprawy 1683 r. nie zdążył wziąć udziału w bitwie pod Wiedniem (12 IX), ale w następnych miesiącach walczył w kampanii węgierskiej. W tym samym roku został mianowany koniuszym koronnym. W 1686 i 1691 r. uczestniczył w wyprawach mołdawskich, w 1698 w bitwie podhajeckiej; dzięki powinowactwu z Janem Sobieskim utrzymywał bliskie stosunki z dworem królewskim.
Po śmierci monarchy w 1696 r. wystąpił przeciw hetmanowi wielkiemu koronnemu Stanisławowi Jabłonowskiemu, przyczyniając się do zawiązania związku wojskowego pod Wiśniowcem. W 1692 uzyskał nominację na marszałka polnego, a w 1702 awansował na marszałka wielkiego koronnego. Zmarł 15 XII 1702 r.
W 1683 r. ożenił się z Teofilą Ludwiką Zasławską-Ostrogską, siostrzenicą Jana III Sobieskiego, wdową po Dymitrze Wiśniowieckim, z którą miał syna Aleksandra Dominika i córki: Teresę, żonę Karola ks. neuburskiego (szwagra królewicza Jakuba Sobieskiego) oraz Mariannę, żonę Pawła Karola Sanguszki. Ze względu na rozpustny tryb życia Lubomirskiego małżeństwo jego nie było szczęśliwe. Teofila również nie grzeszyła wiernością małżeńską i w latach 90. nawiązała romans z bratem stryjecznym męża, marszałkiem wielkim koronnym Stanisławem Herakliuszem Lubomirskim (żonatym z Elżbietą z Denhoffów). Kiedy zamieszkała wspólnie z kochankiem, do afery miłosnej wtrącił się król i oburzony skandalem „publicznego cudzołóstwa” w 1695 r. zmusił Stanisława Herakliusza do opuszczenia dóbr Teofili. Nie uratowało to jej małżeństwa z Józefem, zakończonego w 1696 r. separacją.