© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Silva Rerum   Silva Rerum

Moda na chińszczyznę w pałacu wilanowskim

Od końca XVII wieku w Europie narastała moda na chińszczyznę. Ślady tej mody znajdujemy również w wystroju pałacu wilanowskiego. Gabinet Chiński Króla powstał w czasach Jana III; zgromadzono w nim egzotyczne dalekowschodnie przedmioty z królewskiej kolekcji, które pełniły rolę curiosities – egzotycznych osobliwości. Wygląd tego Gabinetu znamy dziś jedynie z opisu w inwentarzu pochodzącym z 1696 roku.

W pierwszej połowie XVIII wieku ważnym ośrodkiem artystycznym, gdzie bardzo żywa była moda na chińszczyznę, był dwór Augusta II Sasa. Zgromadzona przez króla kolekcja chińskiej i japońskiej porcelany dostarczała wzorów dla wyrobów produkowanych w manufakturze w Miśni. Dla Augusta II pracował również warsztat Martina Schnella, który tworzył przedmioty z laki europejskiej. Zachowany do dziś w pałacu wilanowskim Gabinet Chiński, który powstał w czasach Augusta II, jest dziełem tego właśnie warsztatu. Ściany gabinetu ozdobione są płycinami z laki awenturynowej, naśladującej w technologii i motywach zdobniczych lakę chińską.

W początku XIX wieku Stanisław Kostka Potocki stworzył w pałacu wilanowskim Apartament Chiński, przeznaczony do ekspozycji kolekcji sztuki dalekowschodniej. Pokoje te były częścią muzeum stworzonego w Wilanowie w 1805 r. Ściany pokojów dekorowane były pseudochińskimi malowidłami bądź dalekowschodnimi drzeworytami. Prezentowano tam zbiory chińskiej i japońskiej porcelany, wyroby z laki, rzeźby z kamieni, kości słoniowej i korzeni oraz inne egzotyczne osobliwości. Zbiór Stanisława Kostki Potockiego stanowi ważną cześć dzisiejszej kolekcji sztuki dalekowschodniej w Muzeum Wilanowskim.

Również w ogrodach pałacowych daje się zauważyć wpływ mody na chińszczyznę. XIX-wieczny angielsko-chiński ogród stworzony w Wilanowie w czasach Stanisława Kostki Potockiego ozdabia, istniejąca do dziś, altana chińska.