Potocka z Ossolińskich Anna Teresa (1746-1810)

Potocka z Ossolińskich Anna Teresa (1746-1810), krajczyna koronna, matka powieściopisarza Jana Potockiego. Wykształcona we Francji, zwracała uwagę wybitną urodą. Mówiło się o planach wydania jej za stolnika litewskiego, Stanisława Antoniego Poniatowskiego. W r. 1761 wyszła za Józefa Potockiego, który z czasem został krajczym koronnym. Mieli synów: Jana i Seweryna oraz córkę Annę Marię, która poślubiła Jana Krasickiego. Edukację dzieci powierzyła Szwajcarom, sama angażowała się w życie towarzyskie w Warszawie i przejściowo w Gdańsku, była współzałożycielką (1768) i pierwszą przewodniczącą loży adopcyjnej przy „Cnotliwym Sarmacie”. W latach 70-tych bawiła w Wiedniu, potem w Paryżu, gdzie zbliżyła się do dworu  królewskiego i Palais Royal, otoczenia księcia Orleańskiego. Szczególnie zaprzyjaźniła się z guwernantką książąt orleańskich, S. F. De Genlis; razem brały udział w zabawach i festynach, razem zwiedzały gabinety uczonych i oglądały kolekcje przyrodnicze. Po powrocie do Warszawy włączyła się ponownie w życie towarzyskie, załatwiała sprawy majątkowe (mąż osiadł we Francji), układała małżeństwa dzieci, została w 1783 przewodniczącą damskiej loży „Dobroczyn-ności”. Brylowała towarzysko w czasach Sejmu Czteroletniego, potem rozbiorowego w Grodnie 1793, zadziwiając opinię swym rusofilstwem. Ostatnie lata spędziła  z dala od salonów, prawdopodobnie mieszkając z córką w Baranowie. Była amatorką teatru, kolekcjonerką, wytrwałą korespondentką swych dzieci i adresatką wielu listów  z podróży  swego syna Jana.