© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Silva Rerum   Silva Rerum

Radziwiłł Dominik Mikołaj h. Trąby

Radziwiłł Dominik Mikołaj h. Trąby (1653-1697), kanclerz wielki litewski. Matką jego była dwórka królowej Ludwiki Marii, Włoszka, Lukrecja ze Strozzich, dziadkiem Mikołaj Krzysztof zwany Sierotką, ojciec, Aleksander Ludwik, był wojewodą połockim.

Dominik w latach 1655-57 przebywał wraz z matką we Włoszech. Posłował w r. 1676 na sejm koronacyjny Jana III Sobieskiego, w r. następnym został podskarbim nadwornym litewskim. Choć wyróżniał się głownie utrzymywaniem licznego dworu, dostał w r. 1681 podkanclerstwo litewskie. Wziął udział w  r. 1683 w wyprawie przeciw Turkom, w czasie której armia litewska  dała się we znaki przede wszystkim mieszkańcom Moraw, Słowacji i Siedmiogrodu.

Wiązał się coraz mocniej z opozycyjnymi wobec dworu Sapiehami, zwłaszcza po tym, gdy król oddał pieczęć wielką litewską (kanclerstwo) Ogińskiemu. Jednak na skutek sporów majątkowych z Sapiehami przeszedł w r. 1686 do obozu regalistycznego. Współpracował z królem, lecz nie cieszył się jego zaufaniem ani poważaniem. Został w r. 1690 kanclerzem litewskim, podjął też starania o uzyskanie zarządu tzw. dóbr neuburskich, choć nie miał do nich praw.

Po śmierci Jana III okazywał niechęć rodzinie Sobieskich, żądał np. od królowej Marii Kazimiery, by  w czasie konwokacji wyjechała z Warszawy. Poparł kandydaturę Franciszka Ludwika Contiego. Wiele uwagi poświęcił sprawom majątkowym, bo choć intensywnie zabiegał o dobra, z dużym powodzeniem je trwonił. Majątki miał w woj. wileńskim, nowogródzkim i mińskim, na Żmudzi i na Kowieńszczyźnie, ponadto na Mazowszu i w woj. sandomierskim (Szydłowiec). W Warszawie wybudował pałac przy Miodowej. Z małżeństwa z  Anną Marianną z Połubińskich miał 4 synów i 4 córki. Drugie małżeństwo, z  Anną Krystyną z Lubomirskich, było bezpotomne.