© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Skuteczny trening kompetencji społecznych

Na najskuteczniejszy trening umiejętności społecznych składają się:

  1. Wypróbowywanie nowych reakcji i zachowań: osoba nabywająca nowe zachowanie bądź reakcję powinna mieć szansę na samodzielne przećwiczenie ich w praktyce, symulację.
  2. Dostęp do informacji zwrotnej: nie wystarczy samo przedstawienie zachowania społecznego bądź przebiegu jakiejś sytuacji. Jeśli osoba poddawana treningowi uczestniczy w symulacji, powinna otrzymać informację zwrotną od obserwatora – trenera – oraz uczestnika interakcji na temat swojego działania, by móc je przeanalizować i dokonać ewentualnej korekty.
  3. Czas na refleksyjne zrozumienie: potrzebne jest stworzenie możliwości obserwowania reakcji i zachowania przez osobę uczestniczącą w treningu (np. analiza nagrań). Udział w szkoleniu, symulacje zachowań i reakcji, które są dla tej osoby nowe, powinny stać się bodźcem do przemyśleń i analizy, by miały szansę zostać włączone do repertuaru jej zachowań.
  4. Zaangażowanie trenera: obecność kogoś w charakterze trenera, mentora, kto na bieżąco pomaga w dostarczaniu informacji zwrotnych na temat nowych zachowań i reakcji, w ich korekcie, a następnie internalizacji.

Kompetencje społeczne można rozpoznawać za pomocą różnych technik, np. samoopisu, obserwacji, symulacji. Jeśli takiemu rozpoznaniu poza oceną towarzyszy informacja zwrotna dla uczestników, nabiera ono wymiaru treningowego. Żeby dana technika spełniała warunki rozwijające dla uczestnika, ten powinien daną grę, symulację:

  • zrozumieć (poznać cel),
  • opanować behawioralnie (móc się z nią oswoić i ją przećwiczyć),
  • móc otrzymać i omówić informację zwrotną na temat jej wykonania,
  • zinternalizować, włączyć do swojego stałego repertuaru zachowań.

Na takim właśnie rozumowaniu opierają się szkolenia i materiały ECHOCAST. Na początku każdego spotkania jasno określony jest temat i cel. Dzięki wymianie doświadczeń między pracownikami możliwe jest zaobserwowanie przez nich samych oraz trenera, jakie scenariusze sytuacyjne wykorzystują na co dzień, jakie są ich przekonania, wiedza, zachowania. Na bieżąco jest to oceniane w porównaniu ze standardami wyznaczonymi przez instytucję – konfrontowane z wytycznymi i obowiązującymi procedurami. Omawiane i wzmacniane są pozytywne zachowania, pracownicy otrzymują też konkretną wiedzę i mogą od razu przećwiczyć ją pod okiem trenera. Uczestnicy uzyskują też informację zwrotną i potwierdzenie – od siebie samych, innych szkolonych i samego trenera.