© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Silva Rerum   Silva Rerum

Sobieski Jakub Ludwik (1667-1737)

 Sobieski Jakub Ludwik (1667-1737), syn Jana Sobieskiego i Marii Kazimiery. Urodził się w Paryżu, drugie imię dostał po ojcu chrzestnym, królu Francji Ludwiku XIV. Nie był ulubionym synem, jednak oboje rodzice konsekwentnie planowali osadzenie go na tronie. Począwszy od kampanii wiedeńskiej 1683 towarzyszył Janowi III w wyprawach wojennych, wykazując dużo odwagi i talentów wojskowych.

Próby umocnienia politycznej pozycji królewicza spotkały się ze zdecydowanym sprzeciwem i oporem w społeczeństwie szlacheckim. Nie doszło do skutku planowane prestiżowe i intratne małżeństwo Jakuba z ks. Ludwiką Karoliną, córką Bogusława Radziwiłła, wdową po margrabim brandenburskim, która choć przyrzekła królewiczowi rękę, wyszła za Karola Filipa neuburskiego, szwagra cesarza Leopolda I. Z inicjatywy cesarza ożeniono Jakuba w r. 1691 z siostrą konkurenta do ręki Ludwiki Karoliny, Jadwigą Elżbietą; związek ten zbliżył królewicza do Habsburgów. Małżonkowie zamieszkali na zamku w Oławie koło Wrocławia.

Po śmieci Jana III (1696) doszło do w rodzinie Sobieskich do serii konfliktów na tle majątkowym, mimo to matka poparła zabiegi Jakuba o uzyskanie korony. Podczas elekcji królewicz dostał głosy niewielkiej części szlachty, wyjechał więc do Oławy nie uznając zwycięskiego rywala  - Augusta II. Po wybuchu wojny północnej ponownie zaczął starania o tron, porozumiewał się z królem Szwecji Karolem XII i proszwedzką konfederacją warszawską. Na początku 1704 r. August II zlecił porwanie i uwięzienie Jakuba, wyjeżdżającego właśnie z Wrocławia do Polski. Uwolniony przez Karola XII po dwuletnim pobycie w niewoli saskiej Sobieski odrzucił pomysły ubiegania się o koronę wysuwane tym razem przez konfederatów sandomierskich i cara Piotra I.

W r. 1718 zezwalając na małżeństwo swojej córki Marii Klementyny z pretendentem do tronu angielskiego, Jakubem III Stuartem, naraził się na ogromne niezadowolenie cesarza Karola VI, który uzyskał pretekst do usunięcia królewicza z Oławy. Sobieski schronił się m.in. na Jasnej Górze i chociaż bywał jeszcze w Oławie, po śmierci brata Konstantego w r. 1726 osiadł w Żółkwi, gdzie zmarł i został pochowany. Żółkiew odziedziczył jego córka Maria Karolina księżna de Bouillon. Trzecia córka, ulubiona wnuczka i imienniczka Marii Kazimiery, niezamężna, zmarła w r. 1723 w Oławie.