© Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Kolekcja   Kolekcja

Stoliczek pamiątkowy związany z postacią Jana III

  • Rzemiosło artystyczne
  • Polska
  • 2. poł. XIX w., prawdopodobnie 1883
  • Dąb rzeźbiony, świerk, bejcowany; stiuk barwny; materiały montażowe płyty stiukowej
  • 80 cm (wys.), przekątna sześciokątnego blatu 50,5 cm
  • Wil.5930

Niewielki stoliczek, który można nazwać również gerydonem, z sześciokątnym blatem wspartym na tralce, u dołu przechodzącej w trzy nóżki o kształtach lwich popiersi zmieniających się w pojedyncze łapy trzymające spłaszczone kule.

Najważniejszym elementem stolika jest wmontowany w blat fragment autentycznej dekoracji stiukowej, pochodzącej z jednej z komnat zamku Jana III w Olesku. Jest to stiukowy sześciokąt, imitujący mozaikę z marmuru, otoczony bordiurą.  Blat otacza profilowana drewniana rama z motywem wolich oczu i inskrypcją objaśniającą rangę pamiątki: ZE SZCZĄTKÓW KOMNATY ZAMKU OLESKO W KTÓRYM SIĘ URODZIŁ JAN III SOBIESKI.

Szczególną okazją inspirującą artystów i rzemieślników były rocznice wydarzeń historycznych. Jednym z najważniejszych, była rocznica zwycięskiej bitwy pod Wiedniem czy rocznice urodzin i śmierci króla. Fragment ściany komnaty, w której w 1629 r. urodził się polski monarcha, zwycięzca spod Wiednia, był z pewnością cenną pamiątką narodową w każdym domu hołdującym tradycjom narodowym.

Tego typu stolik, określany skrótowo przez administratora: stolik „Pamiątka z Oleska”, posiadała również Katarzyna Branicka, mieszkając w pałacu wilanowskim. Zabrała go, wyprowadzając się.

Oprócz wartości historycznych i estetycznych blat stolika ma duże znaczenie dla badań nad składem chemicznym i technologią stiuków kładzionych w rezydencjach Jana III.

Anna Kwiatkowska