• Trafność wyników
• Tytuł
• Typ zasobu
• Źródło pochodzenia
• Data

Bitwa pod Wiedniem (artykuł, Kolekcja)

Obraz wpisuje się w krąg dzieł o treści związanej z gloryfikacją osoby i heroicznych czynów Jana III Sobieskiego …

Taca (artykuł, Kolekcja)

Taca ze sceną all`antica na lustrze, przedstawia triumfalny powrót króla Jana III spod Wiednia. Nawiązuje do uroczystych triumfów …

Portret Jana III w wieńcu laurowym (artykuł, Kolekcja)

Ten pełen majestatu wizerunek monarchy doskonale wpisuje się w konwencję antykizowanego obrazowania podporządkowanego efektowi propagandowemu. Jest to klasyczny przykład malarskiej gloryfikacji Jana III Sobieskiego jako suwerennego władcy równego rzymskim cezarom. Król ukazany jest w zgodzie z legendą, która mówiła o …

Jan III w otoczeniu rodziny (artykuł, Kolekcja)

Kompozycja portretu zbiorowego rodziny Sobieskich jest wyraźnie zhierarchizowana. Jan III i Maria Kazimiera ukazani zostali pośrodku, na podwyższeniu, którego symbolikę podkreśla kosztowny, tkany w orły kobierzec. Wizerunek władcy poddano heroizacji poprzez nawiązanie do tradycji imperium rzymskiego (antykizowana zbroja przykryta draperią, …

Portret królowej Marii Kazimiery z dziećmi (artykuł, Kolekcja)

Jeden z piękniejszych, alegorycznych portretów barokowych, przedstawiający Marię Kazimierę (1641-1716, królowa od 1674) jako matkę bogów Geę–Reę, założycielkę królewskiej dynastii Sobieskich. Obok królowej matki występują jej dzieci: Jakub Ludwik (1667-1737), Aleksander Benedykt (1677-1714), Konstanty Władysław (1680- 1726), Teresa Kunegunda (1676-1730) …

Toaletka królowej Marii Kazimiery Sobieskiej (artykuł, Kolekcja)

Zachowane w zbiorach wilanowskich cztery barokowe szkatułki i lustro wchodzą w skład damskiej toalety pierwotnie liczącej z pewnością znacznie więcej elementów. Powierzchnie szkatułek i rama lustra pokryte są markieterią – jedną z najdroższych technik złotniczych, stosowanych w ekskluzywnych wyrobach od …

Portret Sebastiana Lubomirskiego (artykuł, Kolekcja)

Wyjątkowo piękny portret o jasnym, świetlistym kolorycie przedstawia czternastoletniego chłopca (o czym świadczy napis u góry, między kolumnami: AETATIS. 14) na tle kolumny i podpietej kotary. Portretowany to Sebastian Lubomirski h. Szreniawa (ok. 1546-1613), syn Stanisława i Barbary z domu …

Bitwa pod Warszawą – dzień 3 (artykuł, Kolekcja)

Zapis graficzny bitwy toczącej się w dniach 28–30 lipca 1656 r. pod Warszawą, na prawym brzegu Wisły, w okolicach Pragi, Bródna i Białołęki. Naprzeciwko wojsk Rzeczypospolitej stanęły zjednoczone siły szwedzko-brandenburskie pod dowództwem Karola Gustawa i Fryderyka Wilhelma II. Po trzech …

Medal jubileuszowy z okazji 200. rocznicy bitwy wiedeńskiej (artykuł, Kolekcja)

Na awersie pamiątkowego medalu wybitego z okazji 200. rocznicy bitwy pod Wiedniem widnieje głowa króla w wieńcu laurowym, obwiedziona umieszczonym w otoku napisem: JAN III SOBIESKI KRÓL POLSKI OBROŃCA CHRZEŚCIJAŃSTWA 1683. Rewers przedstawia tarczę herbową Sobieskich, na tle ozdobnego kartusza …

Portret królowej Marii Józefy (artykuł, Kolekcja)

Sygn. z lewej: peint par Louis de Silvestre premier peintre de Roy de Pologne Electeur de Saxe a Dresde 1737 oraz z prawej: Grave par J. Daulle graveur du Roy a Paris 1750 Napis pod ryciną: Marie Josephe Reine de Pologne …

Dziewczyna z listem (artykuł, Kolekcja)

Niewielki obraz jest kopią sporządzoną prawdopodobnie na początku XIX w. na podstawie zaginionego dzieła Jeana-Bapstiste’a Greuze’a ze zbiorów wilanowskich, znanego dziś z drzeworytu Bronisława Puca według rysunku Franciszka Tegazzo. Dzieło Greuze’a należało do bardzo popularnych kompozycji o przesłaniu moralizatorskim z sentymentalną …

Wisiorek – miniaturka (artykuł, Kolekcja)

Miniatura portretowa, znana już w starożytności, jako samodzielny rodzaj malarstwa pierwszą fazę intensywnego rozwoju przeżywała w XVI w. Najczęściej miniaturowe wizerunki malowano wtedy temperą i gwaszem na pergaminie lub kartonie, a także emalią na miedzi. Kość słoniowa była stosunkowo rzadko …

Kołyska dziecięca (artykuł, Kolekcja)

W zbiorach muzealnych lub w prywatnych kolekcjach rzadko dzisiaj można oglądać meble dziecięce. Do tych nielicznych należy kołyska typu barcelonette, zakupiona do zbiorów wilanowskich. Jej pierwowzór rysował Pierre de la Mésangére (1761–1831) i wkrótce stała się bardzo popularnym meblem nie …

Portrety króla Jana III i Kara Mustafy (artykuł, Kolekcja)

Interesujący portret królewski ukazuje monarchę w popiersiu ¾ w lewo, w futrzanej czapce z klejnotem i piórem, w karacenie i delii spiętej podłużną zaponą na prawym ramieniu. Graficznym pierwowzorem tego wizerunku jest mezzotinta wykonana przez angielskiego grafika i malarza Francisa …

Dzbanek do czekolady (artykuł, Kolekcja)

W 2013 r. Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie wzbogaciło kolekcję ceramiki o wyjątkowej urody wczesny wyrób manufaktury porcelany w Miśni. Jest on o tyle istotnym uzupełnieniem zbiorów muzealnych, że nie zachowało się w nich żadne naczynie do serwowania …

Imbryk z pokrywką (artykuł, Kolekcja)

Pierwsze transporty herbaty przypłynęły z Chin do Holandii w 1610 r. Towarzyszące im kamionkowe czarki i imbryczki sprawiły, że europejscy koneserzy uznali ten gatunek ceramiki za jedyny, dzięki któremu można odczuć pełnię aromatu i smaku egzotycznego napoju. Aby zaspokoić tę …

Pejzaż z odpoczywającymi pasterzami (artykuł, Kolekcja)

Urokliwy krajobraz ze sceną pasterską to jedno z dość rzadkich malowideł sztalugowych Giovanniego Francesca Grimaldiego (1606–1680), wielce w swym czasie cenionego malarza fresków, rysownika i grafika pochodzącego z Bolonii (czym zyskał sobie przydomek Il Bolognese), a działającego głównie w Rzymie …

Martwa natura (artykuł, Kolekcja)

Sygn. po prawej, na brzegu stołu: ALEX. ADRIAENSSEN Aleksander Adriaenssen (1587–1661) żył i tworzył w Antwerpii w czasach Rubensa, który – jak wieść niesie – zaszczycił go włączeniem do swojej kolekcji dwóch jego obrazów. Ojciec Aleksandra, Emmanuel, był kompozytorem, a …

Kufel (artykuł, Kolekcja)

Sygn.: na spodzie cecha imienna złotnika E.K; górny fragment znaku miejskiego Gdańska z lat 1675–lata 80.XVII w. – z koroną i krzyżem; wężyk probierczy; na krawędzi pokrywy cecha imienna złotnika E.K; znak miejski Gdańska z lat 1675–lata 80.XVII w. Gdański ośrodek …

Lekcja muzyki (Apollo, Pan i Marsjasz) (artykuł, Kolekcja)

Nie mamy pewności, jak wyglądała pierwotna kompozycja obrazu, ponieważ w nieznanych okolicznościach wycięto ją w kształt owalu, a następnie dosztukowano naroża, by uzyskać prostokąt. To ciekawe ikonograficznie przedstawienie stylem malowania jest zbliżone do dzieł cenionego malarza pochodzenia niemieckiego Johanna Carla …

Mapa Rzeczypospolitej (artykuł, Kolekcja)

Twórcą tej dwuczęściowej mapy Polski (skala ok. 1: 2 000 000) jest Vincenzo Maria Coronelli (1650–1718), franciszkanin i uznany teolog, a zarazem niezwykle zasłużona postać w dziejach światowej kartografii. Za jego sprawą wzrosło zainteresowanie tą dyscypliną w XVII-wiecznych Włoszech i …

Judyta z głową Holofernesa (artykuł, Kolekcja)

Temat obrazu został oparty na historii biblijnej, opisanej w apokryficznej Księdze Judyty (Jud. 2,6). Epizod miał się wydarzyć w 659 r. p.n.e. za rządów Nabuchodonozora, który rozkazał swemu wodzowi Holofernesowi zaatakować wszystkie kraje leżące na zachód od Niniwy. Ten wyruszył …

Daktylioteka mitologiczna (artykuł, Kolekcja)

Mianem daktylioteki (z gr. daktylios = pierścień, kamień szlachetny; theke = szkatuła) określano w starożytności szkatułę na kosztowności. W czasach średniowiecznych i nowożytnych nazwę tę stosowano w odniesieniu do zbioru gemm. W 1755, 1756 i 1762 r. Philipp Daniel Lippert …

Châtelaine (na przybory do haftu?) (artykuł, Kolekcja)

Jednym z najważniejszych XVIII-wiecznych elementów biżuteryjnych, noszonych na co dzień zarówno przez mężczyzn, jak i przez kobiety, była châtelaine – ozdobne zawieszenie przymocowywane do paska, które służyło do przypinania drobnych przedmiotów: zegarka, kluczyka do jego nakręcania, tłoku pieczętnego, flakonika na …

Półmisek dekoracyjny (artykuł, Kolekcja)

Sygn. na krawędzi kołnierza: litery CKM w wydłużonym owalu, znak miejski Augsburga Przykładem obecnego dawniej w zbiorach wilanowskich złotnictwa augsburskiego jest półmisek owalny z dość wysoko podniesionym kołnierzem pokrytym trybowanymi wątkami rocaille`ów, małżowin i gałązek kwiatowych. Całą powierzchnię lustra zajmuje kompozycja …

Zegar stołowy szafkowy (artykuł, Kolekcja)

Sygn. na tarczy zegara: Step:n Rimbault|London Zegar szafkowy typu bracket ze wskazaniami minut, godzin, dni miesiąca, z karylionem i teatrem, zakupiono do zbioru w 2006 r. Jego sprężynowy mechanizm ma osobny napęd dla funkcji chodu, funkcji bicia kwadransów i godzin oraz …

Portrety Aleksandra Benedykta Sobieskiego i Konstantyna Władysława Sobieskiego (artykuł, Kolekcja)

Dwa wspaniałe pod względem klasy artystycznej oraz stanu zachowania portrety młodszych królewiczów, Aleksandra (1677–1714) i Konstantego (1680–1726), powstały najprawdopodobniej podczas wizyty młodych Sobieskich we Francji, która odbyła się w 1696 r., kilka miesięcy po śmierci króla Jana. Podróż nad Sekwanę …

Portret króla Jana III (artykuł, Kolekcja)

Król przedstawiony na tym kameralnym portrecie w półpostaci, zwrócony torsem na wprost, a twarzą ¾ w prawo, nawiązuje kontakt wzrokowy z widzem. Jego chorobliwie otyła twarz, z mocno zaznaczonym podwójnym podbródkiem, to cecha anatomiczna, która sugeruje, że wizerunek powstał w …

Filiżanka z popiersiem króla Fryderyka Augusta I i jego żony Marii Amalii Augusty (artykuł, Kolekcja)

Znaki: od spodu kobaltem podszkliwnie skrzyżowane miecze z I, przekreślone żłobioną, poziomą kreską; od spodu przy krawędzi dwa wyciski – 35 oraz I Ofiarowująca filiżankę do zbiorów wieloletnia kustosz wilanowskiego muzeum doskonale wiedziała, jak istotnym w tym miejscu stanie się …

Kieliszek i dwie karafinki z herbem Jerzego Augusta Wandalina Mniszcha (artykuł, Kolekcja)

Będąca efektem wieloletnich dociekań naukowych wystawa wspaniałego dorobku Huty Kryształowej w starostwie lubaczowskim, zorganizowana na początku 2005 r. przez Muzeum Narodowe w Warszawie, sprawiła, że w handlu antykwarycznym pojawił się unikat – barwione w masie i złocone szkło powstałe w …

Portret Stanisława Augusta Poniatowskiego (artykuł, Kolekcja)

Sygn. (?) na odwrocie czarną farbą: F. I. Molitor pinxit Aö 1776 Twórca portretu króla był synem czeskiego malarza Jana Piotra Molitora. Wiadomo, że związał się ze środowiskiem krakowskim i był malarzem nadwornym biskupa krakowskiego Kajetana Sołtyka. Wstąpił do cechu w …

Jajko z brązowej glinki (artykuł, Kolekcja)

Wśród niespełna trzydziestu znanych w obecnych zbiorach prac Ignacego Ceyzika, z których osiem przechowują muzea w Kownie i Wilnie, żadna nie jest wykonanym z glinki jajkiem, choć tego typu przedmioty wzmiankowane są w dawnych publikacjach. Przykładem służyć może Syberya i …

Portret trumienny Zygmunta Tarły (zm. 1689) (?) (artykuł, Kolekcja)

Interesujący przykład półpostaciowego, owalnego portretu trumiennego, namalowanego na sześciobocznej, wtórnie przyciętej blasze. Podobizna zmarłego umieszczona jest centralnie w owalnej, złotej ramce na srebrzystoszarym tle, po bokach znajdują się złote litery: Z. T. |S. P. Jest to prawdopodobnie skrót napisu: Zygmunt …

Makata (artykuł, Kolekcja)

Tkanina została wykonana z karmazynowego adamaszku tkanego we wzór roślinny. Zdobią ją galony, czyli taśmy wykonane z dodatkiem metalowych nici. Układają się one w popularny na początku XVIII stulecia ornament wstęgowo-cęgowy. Jest to rzadki w polskich zbiorach przykład tkaniny, która …

Portret królowej Anny Jagiellonki (artykuł, Kolekcja)

Wykonany z pietyzmem portret królowej – ostatniej władczyni z dynastii Jagiellonów – dopełnia (zgodnie z konwencją epoki) tarcza herbowa i napis: ANNA IAGIELLONIA D.(ei) G.(ratia) | REGINA POLONIAE ETc. W zamierzonym odbiorze dzieła autor wyraźnie stawia na iluzję kontaktu wzrokowego władczyni …

Szkatuła (artykuł, Kolekcja)

Ten niewielki mebel pochodzi z Augsburga, pierwszego ośrodka produkcji mebli, którego wyroby zdobyły popularność na całym kontynencie. Ma otwieraną pokrywę (tak jak w kufrze) i dwie szuflady: głębszą i płytszą – ukrytą za profilowanym cokołem. Okucia, przynajmniej część z nich …

Panel kwiatowy z Gabinetu Farfurowego (artykuł, Kolekcja)

Gabinet Farfurowy dekorowany jest panelami złożonymi z dwunastu płytek oraz pojedynczymi flizami ze scenami pasterskimi, biblijnymi i o tematyce obyczajowej, wszystkie datowane są na ok. 1690 r. Dekoracje malowane są podszkliwnie kobaltem, a płytki są dodatkowo naszkliwnie złocone. Jest to …

Tablica odległości (artykuł, Kolekcja)

Ciekawe świadectwo praktycznych i pożytecznych wydruków informacyjnych, których podobne, uaktualnione wersje spotykamy współcześnie w atlasach samochodowych lub w kalendarzach. Rycina przedstawia tablicę odległości wzbogaconą o scenę figuralną oraz opis wyjaśniający sposób w jaki należy korzystać z wykresu. Kompozycja ryciny podzielona …

Waza z pokrywą (artykuł, Kolekcja)

Porcelanowe wazy na lody posiadały ruchomą wkładkę umożliwiającą umieszczenie lodu w środku, pod deserem. Wilanowski egzemplarz jest pozbawiony wkładki, ale przeznaczenie wazy zdradzają uchwyty w formie herm z biskwitowymi postaciami kobiet otulających się z zimna szalami. Waza, pochodząca z francuskiej wytwórni, …

Wazon sang de boeuf w oprawie z brązu złoconego (artykuł, Kolekcja)

Odcień szkliwa, którym pokryty został wazon, nazywany jest sang de boeuf (bycza krew). Uzyskuje się go dzięki zastosowaniu miedzi. Receptura szkliwa została po raz pierwszy opracowana przez Chińczyków w trakcie panowania dynastii Ming. Charakteryzuje się ono głębokim odcieniem czerwieni, w …

Wnętrze pokoju w Wilanowie (artykuł, Kolekcja)

Mały szkic akwarelowy przedstawiający pokój sypialny nie byłby niczym wyjątkowym, gdyby nie odręczny dopisek autora: Willanov Juli 1856. Utrzymane w odcieniach jasnej zieleni, szarościach i brązu wnętrze to typowa sypialnia mieszczańska z połowy XIX wieku. W skład umeblowania wchodzą: jednoosobowe łóżko …

Zegar podłogowy z angielskim mechanizmem Nicolasa Lamberta (artykuł, Kolekcja)

Zegar podłogowy w wysokiej, intarsjowanej obudowie szafowej typu „longcase", Londyn Nicholas Lambert [po 1750 r.]. Mechanizm angielski, sygnowany na centralnym polu tarczy zegara, w dolnej części na łuku: Nicholas Lambert London. Mechanizm z napędem obciążnikowym, wychwytem hakowym i z długim, ciężkim …

Historia konia - reprodukcje fotograficzne obrazów Józefa Brandta (artykuł, Kolekcja)

Prezentowane tu fotografie dzieł Józefa Brandta zostały wydane w 1889 roku przez monachijskie wydawnictwo Photographische Union in München w albumie zatytułowanym Geschichte eines Pferdes [Historia Konia]. Składało się nań pięć fotografii ponumerowanych cyframi rzymskimi od I do V oraz ogólnymi …

Sekretera (artykuł, Kolekcja)

Od XVII wieku sekretera była jednym z podstawowych mebli we wnętrzach zarówno magnackich jak i mieszczańskich. Swą niezwykłą popularność zawdzięczała połączeniu wielu funkcji. Zamknięta, przystawiona do ściany, zajmowała o wiele mniej miejsca niż biurko-stół, po otwarciu – przeistaczała się w …

Dzban z popiersiami elektorów (artykuł, Kolekcja)

Wielkich rozmiarów dzban, dekorowany fryzem z popiersiami biskupów Trewiru, Kolonii i Moguncji, a także króla czeskiego Rudolfa II jako cesarza rzymskiego narodu niemieckiego, palatyna reńskiego, księcia Saksonii oraz elektora Brandenburgii, jest w wilanowskiej kolekcji ceramiki najstarszym obiektem z grupy naczyń …

Szklaneczka królewicza Jakuba Sobieskiego (artykuł, Kolekcja)

Niewielkich rozmiarów szklaneczka, która w 1965 r. wzbogaciła kolekcję wilanowską, stanowi dar wyjątkowo cenny. Wykonano ją dla osoby, której młodzieńcze lata bezpośrednio wiążą się z pałacem w Wilanowie – najstarszego syna króla Jana III Sobieskiego. O jej pierwszym właścicielu dowiadujemy …

Centaur (artykuł, Kolekcja)

Motyw centaura – istoty wyobrażanej w postaci konia o ludzkim torsie i głowie, występował już w rzeźbach świątyni Zeusa w Olimpii (1. poł. V w. p.n.e.), Tezejonu i Partenonu w Atenach (V w. p.n.e.) czy w malarstwie ściennym w Pompejach. …

Popiersie Katarzyny z Branickich Potockiej (artykuł, Kolekcja)

Gdym zaczynał moją artystyczną karierę, przysiągłem sobie, że portretów robić nie będę, nie będę rozpraszał talentu i sił na takie roboty – pisał rozgoryczony Marceli Guyski. Los jednak sprawił, że artysta, który sam przywiązywał wielką wagę do kompozycji o tematyce …

Solniczka (artykuł, Kolekcja)

W polskich zbiorach muzealnych istnieje niewiele egzemplarzy wczesnej porcelany z wytwórni założonych w Anglii. Solniczka w kształcie muszli w wilanowskiej kolekcji jest jedynym przykładem angielskiej porcelany miękkiej, zwanej także kostną (bone China). Ten rodzaj tworzywa ceramicznego, wykorzystującego jako składnik popiół …

Wazon z ptakami (artykuł, Kolekcja)

Dekoracyjny wazon zdobiony wielkimi wizerunkami ptaków, w zbiorach wilanowskich pozbawiony w XX w. uzupełniającej go pokrywy, opatrzony jest znakiem AR zarezerwowanym dla dworu królewskiego. Niektórzy badacze porcelany skłaniają się ku opinii, że marka ta stosowana była nie tylko w czasach …