W II połowie XVII wieku najważniejszym ośrodkiem muzyki operowej stał się Neapol. Grupę kompozytorów, działającą w tym czasie, nazwano szkołą neapolitańską. Do końca XVIII wieku działało w niej kilka generacji kompozytorów m.in.: Francesco Provenzale, Alessandro Scarlatti oraz Giovanni Battista Pergolesi. Początkowo wzorowano się na stylu opery weneckiej, a dopiero późniejsza twórczość kompozytorów stanowi kwintesencję osiągnięć szkoły neapolitańskiej.
Największe zasługi w tym zakresie ma Alessandro Scarlatti − twórca ponad 110 oper. Przejął on wszystkie środki dramatyczno-muzyczne opery (arie, recytatywy, chóry, części instrumentalne oraz zasady gry aktorskiej i scenografię), ale przywrócił im funkcje dramatyczne i wyrównał proporcje między nimi. Operę rozpoczynała tzw. sinfonia, czyli uwertura. Taki jej rodzaj, o schemacie części szybka – wolna – szybka, nazywano uwerturą włoską lub neapolitańską. Stała się ona pierwowzorem dla późniejszego koncertu, który nawiązywał do tego schematu.
Aria pozostała w dalszym ciągu podstawą opery, choć zaczęła przyjmować różnorodne formy jak: aria zwrotkowa, aria z refrenem czy aria da capo (o budowie ABA). Arie z wirtuozowską kantyleną pozwalały śpiewakom na pokazanie swoich możliwości wokalnych. Pozwoliło to skrystalizować się stylowi bel canto (pięknego śpiewu podkreślonego sprawnością techniczną głosu). Arie wykonywane były również z instrumentami koncertującymi jak trąbka czy skrzypce.
Scarlatti wykorzystywał także recytatyw. Istniały jego dwa typy: secco (zbliżony do mowy wraz z akompaniamentem akordowym) oraz accompagnato (bardziej rozwinięty melodycznie z towarzyszeniem orkiestry). W związku z przenikaniem się recytatywu i arii powstała forma pośrednia – arioso. W operze neapolitańskiej wzrosło znaczenie fragmentów instrumentalnych. W skład orkiestry weszły dodatkowo instrumenty dęte drewniane, rozszerzając jej możliwości dramatyczne.
Alessandro Scarlatti komponował wyłącznie opery seria (poważne, z tragicznym finałem). Najważniejszymi jego dziełami są: „Griselda”, „Mitridate” oraz „Tigrane”, a swój dramatyzm zawdzięczają tekstom znanego w tym czasie librecisty, Apostola Zena.
