Anioł opiekun królestwa był terminem, który należał w równej mierze to teologii, co do teorii państwa. Idea anioła (lub aniołów), opiekuna państwa, w kulturze okresu nowożytnego była dziedzictwem średniowiecznego postrzegania świata, które do jego opisu angażowało także teologię by opisać naturę życia politycznego, państwa i jego instytucji prawnych.
O żywotności wyobrażenia ale też i wiedzy o związkach między hierarchiami aniołów a funkcjonowaniem państwa u progu epoki nowożytnej, świadczy jeden z fundamentalnych zabytków piśmiennictwa prawno-politycznego, wydany w 1506 r., Kodeks kanclerza Jana Łaskiego. Zawiera on zarazem pierwsze nowożytne polskie wyobrażenie aniołów towarzyszących życiu politycznemu państwa ujęte w drzeworycie przedstawiającym reprezentantów ziem lub sejmujących stanów oraz króla na majestacie. Brak komentarza do pierwszego nowożytnego przedstawienia instytucji państwowych pozwala jedynie na identyfikację bezpośredniego związku aniołów ze światem działań prawno-politycznych.
W wieku XVI pojęcie anioła opiekuna królestwa było jednak przywoływane także bezpośrednio i pojawiało się nie tyle w pracach teologicznych ile w opracowaniach naukowych. Postać anioła królestwa (lub anioła prowincji) przypominało m.in. dzieło franciszkanina Annibale Rosellego (1525-1593), który w drugim tomie swojego traktatu „Pymander Merciurii Trismegisti”, wydanym w Krakowie w 1585 r. i dedykowanym prymasowi Stanisławowi Karnkowskiemu, odwołując się do tradycji biblijnej Proroctwa Daniela, wymieniał m.in. aniołów opiekunów prowincji i wskazywał na historyczne przykłady biblijne aniołów opiekunów prowincji Greków i Persów. Postać anioła królestwa w XVII wieku pojawiała się także w teologicznym piśmiennictwie jezuickim. Tomasz Młodzianowski w swoich „Praelectiones theologicae de angelis et actibus hominis”, które ukazały się w Gdańsku w 1667 r., powołując się na autorytet Orygenesa, św. Hieronima i św. Augustyna, także w swoim wykładzie uwzględnił ideę aniołów opiekunów królestwa. Był to jednak nurt odrębny, komentarzy do teologii św. Tomasza z Akwinu.
Idea anioła opiekuna państwa w okresie nowożytnym funkcjonowała jednak także poza środowiskiem autorów związanych w mniejszym lub większym stopniu z teologią i nie znała ograniczeń konfesyjnych łącząc krąg autorów katolickich i protestanckich. U progu XVII w. idea anioła opiekuna królestwa była integralną częścią wiedzy o świecie i o państwie, popularyzowanej tak w publikacjach autorów katolickich jak i protestanckich. Wykłady Bartłomieja Keckermanna (1572-1609), które prowadził w luterańskim Gimnazjum Gdańskim w 1606 r., a opublikował w roku następnym, także zawierały informacje o aniołach wskazanych przez Boga, aby przewodzić tak monarchiom jak republikom. Znamienne dla rozwoju idei w okresie nowożytnym, że jako opiekunów państwa wymienia on w swoich wykładach nie tylko aniołów ale także i geniuszów. Zróżnicowanie określeń duchów opiekunów oraz ustrojów politycznych którym patronowały, wynikało z realiów w których nauczał Keckermann i ukazuje tendencję do aktualizacji średniowiecznej tradycji. Idea geniusza opiekuna zyskała szczególną popularność w teatrze szkolnym w 2 poł. XVII w. W tym czasie w treściach dramatów pojawiają się postaci geniuszów opiekunów królestwa, prowincji, instytucji prawno-politycznych, urzędów, stanowiąc drugi, pokrewny do anioła opiekuna królestwa nurt rozwoju idei, obecny jeszcze w 1 poł. XVIII w.
Być może także pod wpływem treści teatru szkolnego pojęcie anioła opiekuna królestwa u schyłku wieku XVII było na tyle silnie zakorzenione poza sferą teologicznego dyskursu, że znalazło się z rękopiśmiennych zbiorach „Praw i zwyczajów koronnych i Wielkiego Księstwa Litewskiego”, wśród „terminów prawnych i polityckich przy sejmach, sejmikach, dyskursjach zyczajnych z fundament dla łatwości wytłumaczonych i snadnego zażywania statytsów, sędziów i polityków pole liter”.
Wiedzę poprzednich pokoleń o aniołach opiekunach królestwa podsumował w 1 poł. XVIII w. Wojciech Bystrzynowski (SJ). W swoim, wydanym w Lublinie w 1743 r., opisaniu świata, służyć miało zaspokojeniu wiedzy „ciekawego Polaka świat cały, niebo i ziemie i co na nich jest, w trudnych kwestiach i praktyce”. Zapisał on bodaj najbardziej szczegółową charakterystykę teologiczną duchów opiekunów państwa, wpisując je precyzyjnie w średniowieczną hierarchię aniołów Dionizego Pseudoareopagity. Wymieniając trzy ostatnie – książęta, archaniołów i aniołów, bardzo jednocześnie bardzo szczegółowo opisał ich funkcje. Wskazywał nie tylko na ich funkcje opiekuńcze nad „całymi monarchiami i królestwami ziemskimi” ale także przypisując odrębnych archaniołów stróżów „od straży cesarzów, królów, książąt i biskupów”. Byli oni przy tym opiekunami nie tyle osób ile patronowali sprawującym przez nie urzędom, co autor encyklopedii podkreślał wskazując aniołów- ostatnią z hierarchii dobrych duchów, jako opiekunów „od straży ludzi prywatnych”.
