Index librorum prohibitorum to tytuł książki wydanej z polecenia papieża Pawła IV, zawierającej tytuły książek głoszących nauki niezgodne z nauką Kościoła. Spisy takie powstawały przez bez mała 400 lat (od 1559 do 1940 r.). Papież Paweł VI zniósł ten zwyczaj w 1966 r.
Interesujący jest stosunek kościelnej cenzury do dzieł antyku. Niektóre z nich zostały uznane za zakazane, fragmenty innych, właściwie dozwolonych, umieszczono na kościelnym Index expurgatorius librorum (Indeks czyszczący księgi). Wynikało to ze szczególnego stosunku do antycznych dzieł: stały się źródłem wiedzy i inspiracji, a ich treść odczytywano alegorycznie.
