Ludwika Karolina (1667-1695)
DE EN PL
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Pasaż Wiedzy

Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Ludwika Karolina (1667-1695) źródło: Polski Słownik Biograficzny
57_29_herb radziwiłłów.jpg
ludwika_karolina_radziwiłłówna.jpg

Ludwika Karolina (1667-1695), margrabina brandenburska, księżna neuburska. Była jedyną córką koniuszego litewskiego Bogusława Radziwiłła i Anny Marii Radziwiłłówny, wnuczką hetmana Janusza Radziwiłła. Po śmierci ojca (zm. 1669) pozostawała w Królewcu pod kuratelą opiekunów, wśród których znalazł się m.in. elektor brandenburski Fryderyk Wilhelm, książę Michał Radziwiłł, wojewoda bracławski Jędrzej Potocki, podskarbi wielki koronny Andrzej Morsztyn i poseł brandenburski Jan Hoverbeck.

Już w 1671 r. Radziwiłłowie zaczęli wysuwać propozycje wydania jej za jednego z członków swej rodziny, początkowo Mikołaja (zm. 1672), a następnie Stanisława Kazimierza; elektor dążył do wydania jej za księcia Oranii (późniejszego króla Anglii) Wilhelma. Losami małej księżniczki zainteresowana była również Francja, dążąca do jej powrotu na Litwę. 28 XII 1680 r. elektor doprowadził do zaręczyn Ludwiki ze swym młodszym synem Ludwikiem, co wywołało oburzenie Radziwiłłów, wojewody krakowskiego Stanisława Potockiego, pragnącego pozyskać rękę księżniczki dla swego syna, a nawet króla Jana III Sobieskiego, myślącego o wydaniu jej za swego syna Jakuba. Elektor przyspieszył wówczas termin ślubu, który odbył się 7 I 1681 r. Ludwika Karolina przeniosła się do Berlina, zajmując się głównie administrowaniem swymi dobrami; sprawowała opiekę nad młodzieżą kalwińską z Litwy, którą kształciła na swój koszt na zagranicznych uczelniach protestanckich oraz wspomagała kościół ewangelicko-reformowany na Litwie.

Po śmierci męża (zm. 28 III 1687) stała się obiektem starań wielu kandydatów: Karola Filipa neuburskiego (szwagra cesarza Leopolda), Ludwika Badeńskiego, cesarskiego feldmarszałka Karola de Commercy i Jerzego Ludwika hanowerskiego; najpoważniejszym pozostawał jednak Jakub Sobieski, który w 1688 r. uzyskał zgodę elektora brandenburskiego na ślub. W lipcu odbyły się zaręczyny, przy czym Ludwika wydała skrypt, grożący jej utratą majątku w przypadku zmiany decyzji. Prowadziła w tym czasie podwójną grę, spotykając się z Karolem Filipem neuburskim; jego też potajemnie poślubiła 10 VIII 1688 r. Sobieskiemu nie udało się doprowadzić do konfiskaty dóbr margrabiny, których na sejmie bronili (za 60 000 zł reńskich) wrodzy wobec króla Sapiehowie, posuwając się nawet do obsadzenia ich wojskiem litewskim i zerwania sejmu. Ludwika Karolina zmarła w połogu 23 III 1695 r. Spór o pozostałe po niej dobra neuburskie toczył się między Radziwiłłami a Sapiehami jeszcze kilkadziesiąt lat.

Informujemy, iż w celu optymalizacji treści dostępnych na naszej stronie internetowej oraz dostosowania ich do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych Użytkowników. Pliki cookies mogą Państwo kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszej strony internetowej, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż akceptują Państwo stosowanie plików cookies. Potwierdzam, że aktualne ustawienia mojej przeglądarki są zgodne z moimi preferencjami w zakresie stosowania plików cookies. Celem uzyskania pełnej wiedzy i komfortu w odniesieniu do używania przez nas plików cookies prosimy o zapoznanie się z naszą Polityką prywatności.

✓ Rozumiem