Elekcja Jana Sobieskiego na króla Polski odbyła się dnia 19 maja 1674 roku. To ważne wydarzenie stało się tematem kazania rektora Gdańskiego Gimnazjum Akademickiego i pastora w Kościele św. Trójcy Idziego Straucha (1631-1682). Kaznodzieja, z racji pełnionej funkcji, miał obowiązek uczcić w ten sposób wybór Jana Sobieskiego. W kazaniu wygłoszonym 27 maja 1674 roku, w pierwszą niedzielę po święcie Św. Trójcy nawiązał do purpurowej szaty królewskiej.
Już Chrystusa podczas męki ubrano w purpurową szatę i od Jego czasów barwa ta symbolizuje władzę królewską. Kolor ten przyodziewają jedynie wybrani przez samego Boga, którzy w Jego imieniu sprawują władzę na ziemi. Sama purpura jest barwą rzadką i szczególną, a sposób barwienia tkanin utrzymywano długo w tajemnicy. Dlatego też purpurowe szaty były drogocenne i przeznaczone tylko dla wybranych. Purpurę otrzymywano ze szczególnego gatunku ślimaka*, który żył m.in. w basenie Morza Śródziemnego. Ponadto miękkość purpurowych szat królewskich (z jedwabiu lub delikatnej, najwyższego gatunku wełny) ma przypominać władcom chrześcijańskim, by byli łagodni wobec swych posłusznych poddanych. Władcom przystoi bowiem zarówno surowy, ale sprawiedliwy sąd, jak i okazywanie łaski. Od purpurowego ślimaka powinni wziąć również ostry i przenikliwy język**, by móc ferować sądy wyważone, sprawiedliwe i przenikliwe zarazem, by nie uważano, że to tylko puste słowa nie posiadające wagi. Król nie znaczy nic bez autorytetu.
Władca musi być również gotowy na to, by w razie potrzeby przelać purpurową krew za swój lud. Dobrzy władcy wykazują się odwagą i czasem odnoszą rany, bądź giną w walce za swych poddanych. Bóg wybiera i namaszcza swych zwierzchników na ziemskim padole. Królowie, książęta i regenci, podobnie jak wcześniej w Piśmie Św. Jezus Chrystus, są pomazańcami Bożymi. Już w Starym Testamencie to Bóg wyznacza kolejnych władców Izraela: Saula, Dawida, Salomona. Mimo to każdemu władcy podlega jedynie porządek doczesny, jego władza nie sięga sfery niebios ani dusz ludzkich. Życie wieczne i rząd nad duszami należy do Najwyższego. A do nakazów boskich trzeba stosować się bardziej, niż do rozporządzeń ziemskich. Należy oddać cesarzowi, co cesarskie, a Bogu, co boskie.
Bogu powinniśmy w swych modlitwach być wdzięczni za to, że obdarza nas władcami, dzięki którym możemy cieszyć się spokojnym życiem, pomyślnością i łaskawością Pana. To właśnie Jemu powinniśmy dziękować za to, że obdarował Rzeczypospolitą nowym królem, który za biblijnym władcą Dawidem może rzec: Boże, wyposaż mnie w siłę i prowadź mnie. Bóg to sprawi, że Jan Sobieski okaże się monarchą godnym królewskiej purpury. Za Jego sprawą będzie on cieszył się szczęściem, poważaniem i będzie odnosił zwycięstwa takie, jak to z roku 1673 (Jan Sobieski jako hetman wielki koronny odniósł zwycięstwo nad wojskami tureckimi pod Chocimiem, co przyczyniło się do sięgnięcia po koronę królewską po śmierci króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego), kiedy to okrył się chwałą i przeznaczone mu były wieńce laurowe. Jan Sobieski cieszy się sławą i poważaniem wśród obywateli Rzeczypospolitej Obojga Narodów, podobnie jak wcześniej jego przodkowie herbu Janina. Zatem dziękujmy Najwyższemu za to, że możemy radować się z powodu jednogłośnego wyboru monarchy, który już wcześniej zasłużył sobie dzięki swym bohaterskim czynom na noszenie purpurowej szaty królewskiej.
W tym kazaniu Strauch wspomina zwycięstwo Sobieskiego pod Chocimiem nad Turkami, mówiąc, że jeśli Bóg jest łaskawy wobec kraju, to wszystko sprzyja jego władcy i obywatelom. Kaznodzieja wraz z zebranymi w świątyni życzy nowo obranemu monarsze wszelkiej łaski Bożej i pomyślności. Chce również, by Najwyższy wyposażył go w siłę, wspomógł i prowadził jego prawicę, aby pod tarczą powodzenia przywiódł wojska do zwycięstwa, a jemu samemu dał purpurowy nimb sławy, podobnie jak poprzednikom na polskim tronie.
Źródło: Als der Durchlauchtige... Herr Johannes ... Sobieski ... zum Könige in Polen... war erwehlet worden, weyete dessen Königlichen Purpur... in der... Stadt Dantzig mit Dancksagung... ein... Aegidius Strauch, Alten Stettin 1674, sygn: BG PAN Nl 45.8° adl. 19
* Purpurowiec, szkarłatnik (Purpura), rodzaj mięczaków z rodziny rozkolcowatych, zamieszkujących głównie skaliste dna mórz tropikalnych i subtropikalnych, a także umiarkowanych. Wysoko cenione barwniki wytwarzano ze ślimaków gatunków Murex trunculus, Murex brandaris i Purpura haemastoma.
** Purpurowce żywią się paklami i małżami, wywiercając ostrym językiem otwory w ich muszlach i wyjadając ciało ofiary.
