W roku 2020 – już po zakończeniu remontu galerii północnej na piętrze w pałacu wilanowskim – możliwe będzie odtworzenie historycznych wnętrz dawnej biblioteki Potockich. Do niedawna były one częścią stałej wystawy urządzonej w latach 60. XX w. przez Stanisława Lorentza i Stefana Kozakiewicza, prezentującej historię portretu polskiego w XVII wieku.
W pomieszczeniu dawniej zwanym Pokojem z Portretami Sobieskich nasi goście zobaczą przestrzeń poświęconą pamięci króla Jana III oraz kolekcję drobnej plastyki metalowej o wymowie patriotycznej, która w XIX wieku pełniła ważną rolę w podtrzymywaniu świadomości narodowej. W nowoczesnych gablotach pokazane zostaną redukcje nagrobków królewskich, wykonane w odlewach z brązu i cynku w słynnej warszawskiej wytwórni Karola Mintera, zakupione w drodze subskrypcji przez Potockich. Miejsce znajdą tu również popiersia wybitnych Polaków żyjących dawniej, począwszy od czasów pierwszej Rzeczypospolitej po XIX stulecie, a także medaliony oraz statuetki. Modele powstawały według projektów współpracujących z fabryką Mintera wybitnych architektów i rzeźbiarzy, takich jak Leonard Marconi, Bolesław Paweł Podczaszyński, Daniel Zalewski, Jakub Tatarkiewicz i Wojciech Święcki.
w kolejnej części galerii wstępujemy do wnętrz nawiązujących do wystroju XIX-wiecznej biblioteki w Wilanowie, powiększanej przez kolejnych właścicieli z rodu Potockich. Dzięki podwyższeniu sufitów w galerii możliwe stało się powtórne wstawienie oryginalnych szaf bibliotecznych, które mieściły niegdyś wilanowski księgozbiór. Biblioteka będzie tłem pokazu mówiącego o działalności publicystycznej Stanisława Kostki i Ignacego Potockich oraz ich potomnych. Szczególne miejsce należy się Aleksandrze z Potockich Potockiej – fundatorce i inicjatorce powstania albumu o rezydencji wilanowskiej, opracowanego przez Hipolita Skimborowicza i Wojciecha Gersona (Willanów: album zbiór widoków i pamiątek oraz kopje z obrazów Galeryi Willanowskiej wykonane na drzewie w Drzeworytni Warszawskiej z dodaniem opisów skreślonych przez H. Skimborowicza i W. Gersona, wyd. 1877).
Ozdobą odnowionego wnętrza biblioteki będzie galeria portretów rodzinnych, fragmenty kolekcji militariów Augusta Potockiego oraz zespół utensyliów administracyjnych (w tym tłoków pieczętnych) i wilanowskich archiwaliów.
tekst: Joanna Paprocka-Gajek