W ramach projektu „Edukacja społeczna w konflikcie urbanizacyjno-ekologicznym na terenie Muzeum Pałacu w Wilanowie” prowadziliśmy szeroko zakrojone, wieloaspektowe badania stanu środowiska, które pozwoliły ustalić obecną sytuację przyrodniczą terenu Wilanowa, dając podstawę do monitorowania postępujących w przyszłości zmian.
Jednym z kluczowych obszarów badań są pomiary i analizy powietrza, które stanowi istotną składową całego środowiska.
Poniżej przedstawiamy raport z badań stanu zapylenia powietrza na terenie ogrodów Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie oraz na terenie między ogrodami a ul. Przyczółkową.
Badania zostały przeprowadzone w okresie od 1 października do 15 grudnia 2015 r. Wykonano trzy serie pomiarów pięciu frakcji zapylenia powietrza na terenach otaczających Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Uzyskane wyniki wskazują na niskie zapylenie w październiku i wysokie lub bardzo wysokie zapylenie w listopadzie.
Wzrost zapylenia w porównaniu z poprzednimi okresami pomiarowymi (średnio o około 70%) niewątpliwie jest związany z utratą liści przez drzewa i krzewy porastające park oraz przedpole Muzeum Pałacu w Wilanowie.
W październiku nie zaobserwowano istotnych różnic pomiędzy pomiarami wykonanymi od frontu pałacu a ogrodami. Listopadzie dało się zaobserwować wyraźny wzrost zapylenia od strony ul. Przyczółkowej (średnio o około 50 proc.).
Podobnie jak w poprzednich okresach, kierunek i siła wiatru miały największy wpływ na wyniki pomiarów.
Wyniki uzyskane podczas pomiarów są nieco wyższe od wyników prezentowanych na stronie WIOŚ Warszawa dla stacji Ursynów (http://sojp.wios.warszawa.pl/index.php?page=raport-godzinowy), jako najbliżej położonej stacji pomiarowej w stosunku do Muzeum Pałacu w Wilanowie (w lini prostej około 3 km), jednak mieszczą się w tym samym przedziale jakości powietrza.
Wyniki uzyskane w dniu 27 listopada 2015 r. pokazują, że w niesprzyjających warunkach, na które złożyły się: zubożona szata listna roślinności, wystąpienie mgły, nasilone ogrzewanie domów jednorodzinnych, w niecce terenu (w której leży Muzeum Pałacu w Wilanowie) może dojść do powstawania smogu.
Tego dnia na terenie Muzeum Pałacu Jana III w Wilanowie nastąpiło blisko dwukrotne przekroczenie poziomu alarmowego wartości stężenia pyłów zawieszonych w powietrzu. Miało to negatywny wpływ na zwiedzających i pracowników (zgodnie z informacjami przekazanymi przez pracowników muzeum, liczne osoby uskarżały się na bóle głowy i kłopoty z oddychaniem).
Wysokie stężenie pyłów mogło również mieć negatywny wpływ na zabytki znajdujące się pod ochroną muzeum (wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia dużych stężeń dwutlenku siarki i azotu w powietrzu).
Przeprowadzone badania stanu powietrza pozwolą ugruntować wiedzę na jakości środowiska i monitorować zmiany zachodzące w wilanowskim ekosystemie.
Badania naukowe dotyczące stanu środowiska prowadziliśmy w ramach projektu „Edukacja społeczna w konflikcie urbanizacyjno-ekologicznym na terenie Muzeum Pałacu w Wilanowie” realizowanego dzięki wsparciu udzielonemu przez Islandię, Liechtenstein oraz Norwegię w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego.