Kolekcja Prezentowana rzeźba jest typowym wizerunkiem Ulissesa, odpowiadającym ikonografii innych zachowanych przykładów. Nie ulega wątpliwości, że pierwowzorem dlań była głowa Ulissesa z grupy Polifema z Museo Nazionale Archeologico di Sperlonga.
Przedstawianie Ulissesa w pilos – filcowej czapeczce noszonej przez rolników pracujących w polu – stało się kanonem, a wyjaśnienie znajduje w jednym z forteli herosa, notabene nieudanym. Ulisses, jak wszyscy z grona byłych zalotników Heleny, został niegdyś zobowiązany słowem, do wsparcia jej wybranka w każdej walce, której mogła stać się przyczyną. W przededniu wojny trojańskiej – ostrzeżony o konsekwencjach przez wyrocznię – usiłował uchylić się od niewygodnego obowiązku, by jednak nie ponieść uszczerbku na honorze, postanowił udać obłąkanego. Zaprzągł do pługa osła i wołu, na głowę wcisnął pilos i orał pole, posypując bruzdy solą. Nie zdołał się wykpić i wprost z pola został porwany na wojnę. Podczas podróży powrotnej został uwięziony na wyspie przez cyklopa Polifema. By wyjść cało z opresji, upoił go winem i oślepił zaostrzonym kołkiem oliwnym. Stąd na obliczu Ulissesa, przedstawionego w kulminacyjnym momencie tej sceny, ta intensyfikacja napięcia.
Dominika Walawender-Musz