Karpiński Franciszek (1741-1825)

Karpiński Franciszek (1741-1825), poeta, pamiętnikarz, publicysta. Po ukończeniu Akademii Lwowskiej pracował jak prawnik i nauczyciel. W czasie konfederacji barskiej kształcił się w Wiedniu, skąd powrócił w r. 1771. Był dzierżawcą, bibliotekarzem, nauczycielem, m.in.. u Czartoryskich i u Sanguszków. Pierwszy tom wierszy, pt. Zabawki wierszem i przykłady obyczajne  wydał w r. 1780 we Lwowie; jako mówca wziął udział w obchodach setnej rocznicy (1783) wiktorii wiedeńskiej.  Zabiegał o  protekcję króla Stanisława Augusta i jego siostry, Izabeli Branickiej. Towarzyszył obradom Sejmu Wielkiego, także jako poeta i publicysta. Swe utwory wydawał najczęściej w zbiorach pt. Zabawki wierszem i prozą. Trudnił się dalej guwernerką, pracując m.in. w Puławach. Przeżył bardzo ciężko rozbiory i utratę niepodległości.  U schyłku XVIII i na pocz. XIX w. mieszkał w rejonie Puszczy Białowieskiej i na Grodzieńszczyźnie. Należał do Towarzystwa Przyjaciół Nauk; od r. 1805 był kuratorem gimnazjum w Świsłoczy.  Jego twórczość, zwłaszcza jej nurt liryczny, autobiograficzny, stanowi  znakomity przejaw sentymentalizmu, nawiązując do wątków ludowych. Wśród jego wierszy są  zarówno erotyki, jak i utwory religijne, w tym znane modlitwy Kiedy ranne wstają zorze i Wszystkie nasze dzienne sprawy oraz kolęda Bóg się rodzi. W publicystyce stał na stanowisku patriotycznym, sprzyjał postępowi społecznemu. Pod koniec życia pisał utwory moralizatorskie, wspomnienia, tłumaczył  z łaciny i z francuskiego. Zmarł  w swej wsi, Chorowszczyźnie w pow. wołkowyskim.