Potocka Aleksandra

Potocka Aleksandra (1818-1892) - wychowywana na dworze carskim przez ciotkę Zofię (1790-1879), która w 1840 wyjednała u Mikołaja I jej małżeństwo z bratem stryjecznym Augustem (ur. 1806), właścicielem Wilanowa, po przeprowadzce do pałacu rozpoczęła prace restauracyjne. Do rezydencji, w której w tym okresie rozwijało się życie kulturalne, sprowadziła odziedziczoną po swym ojcu Stanisławie Septymie (1782-1831) bibliotekę. Aleksandra Potocka wraz z mężem ufundowała w Wilanowie kościół św. Anny i w 1845 r. szpital św. Aleksandra. Współfinansowała Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności. Po śmierci Augusta (1867), kiedy pałac wilanowski stał się jej własnością, zamarło tu życie towarzyskie. Powodowana dewocją zleciła zamalowanie muz na ścianach południowej galerii pałacu, spaliła też te ryciny i książki ze swej biblioteki, które wydawały jej się obsceniczne. Poświęciła się działalności dobroczynnej. W Warszawie wspierała budowę i funkcjonowanie szpitala dziecięcego przy ul. Aleksandrii (obecnie Kopernika), przekazywała pieniądze na utrzymanie ubogich studentów warszawskiej Szkoły Głównej, a potem Uniwersytetu, fundowała wpisowe do szkół średnich ubogim uczniom, łożyła ok. 2 tys. rubli rocznie na ubogie rodziny. Niemal całkowicie sfinansowała koszty budowy kościoła św. Augustyna przy ul. Dzielnej, współfinansowała też budowę kościoła w Żarzeniu nieopodal Warszawy i warszawskie Seminarium Archidiecezjalne.