16 listopada 2010 r. w Sali Białej Pałacu Wilanowskiego nastąpiło uroczyste podpisanie umowy dotyczącej dofinansowania projektu pn. Rewaloryzacja i adaptacja przedpola Pałacu w Wilanowie, barokowej perły mazowieckich rezydencji królewskich dla potrzeb obsługi i recepcji turystycznej – etap I, który będzie realizowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007-2013. W uroczystości ze strony Instytucji Pośredniczącej I i II stopnia udział wzięli: (od lewej) Pan Wiesław Raboszuk, Dyrektor Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych i Pan Ludwik Rakowski, wicemarszałek Województwa Mazowieckiego, a także dyrekcja muzeum: Pan Paweł Jaskanis, Pani Magdalena Całka i Pan Wiesław Malawski.
Postanowieniem Zarządu Województwa Mazowieckiego zgłoszony projekt został uznany za zadanie kluczowe, o znaczeniu szczególnym dla Mazowsza. Włodarze Województwa zwrócili uwagę na potencjał znajdującego się w sercu Mazowsza zespołu pałacowo-ogrodowego w Wilanowie oraz wkład zarządzającej nim instytucji w rozwój turystyki regionu.
„Muzeum realizuje strategię podnoszenia wartości (…) obszarów krajobrazowych w otoczeniu pałacu, ponieważ one mają charakter rezydencjalny. Niektórzy o tym dawno zapomnieli, traktując te zielone skwery jak miejski park, w którym wyprowadza się psy i można łobuzować w nocy. To jest kawałek parku historycznego, który powinien pełnić funkcje reprezentacyjne” – podkreślił dyrektor Jaskanis.
Dotychczas teren znajdujący się w bezpośrednim przedbramiu pałacu, z powodu zawirowań historyczno-użytkowych był wielokrotnie dostosowywany do funkcji wymaganych w danej chwili. Nie zachowywano tu standardów pierwotnego historycznego założenia rezydencjalnego, jego kształtu, dekoracji i wyposażenia. Od XVIII w. obszar ten związany był z obsługą gospodarki wiejskiej rezydencji, a obecnie przeprowadzane prace pozwolą odtworzyć należny mu charakter w jego pierwotnej - ogrodowej formie krajobrazowej, która równocześnie umożliwi przyjęcie rosnącej liczby turystów i publiczności odwiedzającej Muzeum. Działania te przyczynią się do rozwoju infrastruktury turystycznej instytucji, dostarczając możliwość poprawy oferty turystycznej, edukacyjnej, kulturalnej oraz wzrost dostępności do dziedzictwa kulturowego, którego depozytariuszem jest Muzeum Pałacu w Wilanowie.
W ramach projektu nastąpi uporządkowanie szaty roślinnej, asfaltowe nawierzchnie alejek zostaną wymienione na ekologiczne, naturalne nawierzchnie gruntowe, nadające się także dla wózków dziecięcych i inwalidzkich. „W szacie roślinnej jest dużo drzew, które są w bardzo złej kondycji biologicznej i które wymagają wymiany. Pomimo tego, że wyglądają na młode, ich stan pogarsza się z roku na rok. (…) Jest też kilka gatunków, które są uznawane w parkach historycznych za chwasty, które nie powinny tutaj rosnąć” – zwrócił uwagę dyrektor Jaskanis.
Wymienione zostaną meble parkowe pochodzące z lat 70-tych XX w., tj.: latarnie, ławki oraz kosze na śmieci, na wyposażenie odpowiadające pierwotnemu – ogrodowemu charakterowi przedpola oraz randze Rezydencji Wilanowskiej. Zostanie naprawione i zakonserwowane ceramiczne ogrodzenie, kapliczka Madonny i most przed Bramą Główną. Będzie zainstalowany system informacji turystycznej z użyciem fotokodów i technologii bluetooth, a system monitoringu na terenie przedpola zostanie rozbudowany.
Wszystkie prace ziemne będą wykonywane pod nadzorem archeologicznym. Prowadzone już badania archeologiczne, wyprzedzające prace rewaloryzacyjne, ujawniły na tym terenie cmentarzysko, prawdopodobnie przedchrześcijańskie lub wczesnochrześcijańskie, które wstępnie można datować na XI w. Świadczyć o tym może orientacja odkrytych pochówków w linii północ-południe oraz wyposażenie w postaci naczyń, noży i broni (znaleziono grot oszczepu).
Do promocji pałacu i popularyzacji wiedzy o wilanowskim założeniu pałacowo-ogrodowym przyczynią się filmy nakręcone w ramach projektu: jeden dokumentujący prace restauratorskie przedpola, aby uwidocznić zakres przeprowadzonych zmian oraz drugi, zawierający narracyjne opowieści o historii przedpola i okolic uzupełnione materiałami związanymi z jego przebudową. Natomiast od strony ul. Przyczółkowej planowane jest ulokowanie słupa ogłoszeniowego. Umieszczone na nim plakaty i zapowiedzi wydarzeń kulturalnych, znajdujących się w ofercie Muzeum, będą przybliżały je szerokiej opinii publicznej. Punkt, oznaczony tym przestrzennym znakiem, będzie sygnalizować miejsce ważne dla regionu, w którym połączone zostały walory natury i kultury, od ponad 330 lat stanowiące o genius loci - duchu tego miejsca.
Jest to już czwarty tego typu projekt przygotowany przez nasz Dział Inwestycji i Nadzoru Technicznego, dzięki któremu Muzeum otrzyma dofinansowanie ze środków europejskich
dla rozwoju Mazowsza
Wydatek współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007-2013.
RPO "Rewaloryzacja i adaptacja przedpola Pałacu w Wilanowie, barokowej perły mazowieckich rezydencji królewskich dla potrzeb obsługi i recepcji turystycznej – etap I"
Wartość projektu wynosi 5.057.468,90 PLN
Dofinansowanie 4.290.160,37 PLN (85% kosztów kwalifikowanych)
Termin realizacji projektu - l. 2010-2012
Informacje źródłowe na temat Regionalnego Projektu Operacyjnego Wojewóztwa Mazowieckiego 2007-2013 znajdują się na stronie: www.mazowia.eu
Przedstawione przedsięwzięcie uwzględnia zrealizowaną w 2010 r. przez Miasto st. Warszawę, rewaloryzację ul. Stanisława Kostki Potockiego, która została zamknięta dla ruchu kołowego na odcinku przebiegającym przez teren Muzeum, stając się promenadą spacerową oraz miejscem rekreacji i wypoczynku.