Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie jako pierwsze muzeum w Polsce wykorzystało System Informacji Przestrzennej w tak szerokim zakresie. Jeszcze przed rozpoczęciem projektu „www.muzeach” opracowano dane dotyczące zabytkowych obiektów architektonicznych i rzeźbiarskich znajdujących się na terenie dawnej rezydencji króla Jana III. Zinwentaryzowano i opracowano również dekoracje znajdujące się w 28 pałacowych wnętrzach oraz na elewacjach pałacu wilanowskiego.
Czym jest GIS?
System Informacji Przestrzennej jest jednym ze sposobów dokumentowania oraz udostępniania zabytkowych historycznych ogrodów i wnętrz zabytkowych budynków wraz z ich wystrojem artystycznym. Przestrzenna baza danych pozwala na gromadzenie, przechowywanie i udostępnianie w uporządkowanej, logicznej strukturze danych o zasobach muzealnych, w tym różnorodnej dokumentacji i materiałów archiwalnych. Baza umożliwia integrowanie całej niezbędnej do zarządzania wiedzy i utrzymywania w należytym stanie przestrzeni zabytkowej – danych zarówno przestrzennych (dwu- i trójwymiarowych), jak i opisowych. Pozwala to na wykonywanie analiz i wizualizacji, monitorowanie i śledzenie zmian zachodzących w czasie. Dzięki zastosowaniu GIS użytkownicy mogą zapoznać się z obiektami artystycznymi, które są trudno dostępne podczas wizyty na miejscu.
Prace w wilanowskim muzeum
W ramach projektu „www.muzeach” możliwa była rozbudowa Systemu Informacji Przestrzennej we wnętrzach Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Podczas prac pomiarowych, prowadzonych od listopada 2019 r. do lipca 2020 r., zeskanowano 18 pomieszczeń techniką skaningu laserowego z rozdzielczością skanowania 2 mm. Oprócz tego dla ścian i sufitów pomieszczeń wykonane zostały zdjęcia cyfrowe z pikselem odpowiadającym 1 mm z wzajemnym pokryciem od 60% do 80%. Po nałożeniu dwuwymiarowych zdjęć na trójwymiarowe modele ze skaningu laserowego przy użyciu specjalistycznych algorytmów uzyskano ortoobrazy – kolorowe zdjęcia ścian pomieszczeń przedstawione w rzucie prostopadłym. Na podstawie uzyskanych 261 ortoobrazów w barwach naturalnych i 262 ortoobrazów w intensywności odbicia wiązki lasera opracowano w systemie GIS podział dekoracji w formie wektorowej.
Dla każdego z obiektów zespół konserwatorów i historyków sztuki przygotował opisy, które zostały umieszczone w tabeli atrybutów rysunku wektorowego z dekoracjami. Dla tak przygotowanych danych utworzono i udostępniono na stronie muzeum aplikacje mapowe. Z ich poziomu użytkownicy mają dostęp do szczegółowych informacji i dokumentacji dotyczących wnętrz pałacowych oraz poszczególnych malowideł, płaskorzeźb, tkanin i innych obiektów zdobiących poszczególne pomieszczenia.
Inspiracja dla innych muzeów
Obecnie Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie udostępnia na stronie https://gis.muzeum-wilanow.pl ponad 1,2 tys. dekoracji na elewacjach pałacu oraz ok. 4,1 tys. obiektów z 46 wnętrz, z czego blisko 800 pochodzi z 18 wnętrz opracowanych w ramach projektu „www.muzeach”. Z poziomu utworzonych aplikacji dostępnych jest również 711 ortoobrazów ścian i sufitów pomieszczeń. Tak udostępnione dane stanowią formę prezentacji wiedzy atrakcyjną dla konserwatorów, historyków sztuki, edukatorów i entuzjastów. Pozytywne doświadczenia zdobyte w ostatnich latach przez Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie w zakresie gromadzenia oraz udostępniania danych GIS sprawiło, że ten sposób zarządzania substancją zabytkową zyskał duże zainteresowanie wśród innych instytucji muzealnych. W projekcie „www.muzeach” do upowszechniania swoich zbiorów GIS wykorzystały także Muzeum-Zamek w Łańcucie oraz Muzeum Narodowe w Szczecinie.
Beneficjent: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Partnerzy: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Muzeum Narodowe w Lublinie (dawniej Muzeum Lubelskie w Lublinie), Muzeum Narodowe w Szczecinie, Muzeum – Zamek w Łańcucie
Całkowity koszt projektu: 12 172 215,58 zł
Kwota dofinansowania: 9 247 929,94 zł
