Kolekcja Taca ze sceną all`antica na lustrze, przedstawia triumfalny powrót króla Jana III spod Wiednia. Nawiązuje do uroczystych triumfów władców rzymskich. Para królewska siedzi w czterokołowym rydwanie na wzór antyczny. Król w wieńcu laurowym na głowie, symbolizującym sławę i chwałę, trzyma w prawej ręce regiment – symbol wodza. Towarzyszy mu królowa, jako osoba biorąca udział w sprawowaniu władzy oraz najbliższa sercu króla. Rydwan zaprzężony w cztery konie prowadzą przedstawiciele miasta. Konie stanowią symbol przypisywanych królowi cnót: męstwa, nieustraszoności, życia godnego naśladowania, miłości do ojczyzny. Obok rydwanu kroczy jeniec turecki prowadzony przez chłopca z psem. Postać chłopca to metafora posłuszeństwa, uległości, miłości poddanych i ofiarodawców do zwycięskiego władcy i wodza. Kołnierz tacy pokrywa bogata dekoracja z motywami trofeów wojennych – zbroi, armat, włóczni, pik, sztandarów itp. Tacę wykonano w warsztacie złotnika gdańskiego Johanna Godfrieda Holla (czynnego w latach 1678-1689) .
Powracającego spod Wiednia w glorii chwały i zwycięstwa króla Jana III witali na granicy państwa polskiego dostojnicy i dworzanie. Wśród nich byli również rajcowie krakowscy Adam Drużyński i Paweł Fryznekier, reprezentujący mieszkańców Krakowa. Według tradycji wręczyli oni królowi tę srebrną tacę z przedstawieniem jego triumfalnego wjazdu do Krakowa w dniu 23 grudnia 1683 r. wypełnioną złotem. Inna tradycja podaje, że tacę podarowali królowi gdańszczanie w czasie jego 6-miesięcznego pobytu w tym mieście.
Ofiarowaną tacę przechowywano w Wilanowie w jednej z szaf Gotowalni Królewskiej. Zgromadzono w niej tzw. starożytności polskie oraz cenne wyroby sztuki europejskiej, jak też pamiątki po królu Janie III i jego żonie Marii Kazimierze. Obecnie eksponowana jest w Sypialni Króla w pałacu wilanowskim.
Joanna Paprocka-Gajek