Ostatnie miesiące upływające pod znakiem pandemii COVID-19 pokazały, jak ważne w dzisiejszym świecie są zasoby kultury dostępne online. Internet i technologie cyfrowe umożliwiły nam funkcjonowanie zarówno w sferze zawodowej, jak i prywatnie. Dzięki nim możliwe były nauka i aktywności kulturalne. Kontakt ze sztuką w wersji cyfrowej był ważny nie tylko w celach edukacyjnych. Pozwalał też na relaks i wirtualne podróże, pobudzał wyobraźnię i kreatywność. Ważną rolę odegrały tu muzea, które starały i starają się być jak najbardziej dostępne online. Wśród nich znajduje się pięć muzeów zaangażpwanych w projekt „www.muzeach”.
Zasoby kultury w cyfrowym wydaniu
Jedną z form udostępniania kultury online, i to nie tylko w czasie pandemii, jest digitalizacja zbiorów. I właśnie na niej skupia się projekt pn. „www.muzeach”, którego głównym celem jest zwiększenie dostępu do zasobów kultury w formie cyfrowej. Liderem jest Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, a partnerami – Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Muzeum Narodowe w Lublinie (dawniej: Muzeum Lubelskie w Lublinie), Muzeum Narodowe w Szczecinie i Muzeum – Zamek w Łańcucie. Instytucje te chcą poprawić dostęp do zasobów kultury, którymi się opiekują, i udostępniać je w formie cyfrowej w jednym, wspólnym miejscu. Projekt powstał z myślą nie tylko o osobach, które zawodowo są związane ze sztuką i historią, takich jak naukowcy, muzealnicy czy nauczyciele. Z jego efektów mają korzystać wszyscy – również uczniowie czy studenci, całe rodziny, pasjonaci i turyści zainteresowani polską kulturą (także zza granicy). Dotychczas od początku projektu w 2019 r. udało się zdigitalizować prawie 2 tysiące obiektów. Niedługo ruszą zaś prace programistyczne nad stroną internetową prezentującą zasoby partnerów projektu.
Jedno kliknięcie – pięć muzeów
Główne założenie „www.muzeach” to stworzenie wspólnej strony internetowej, na której będzie można wyszukać obiekty z różnych instytucji. Po co? By cyfrowe zbiory pięciu muzeów można było poznawać w jednym miejscu bez konieczności nawigowania do innych platform. Strona pozwoli też zintegrować dostęp do zasobów zdigitalizowanych z pomocą różnych zaawansowanych technik.
Jedną z nich jest dokumentacja gigapixelowa, stosowana najczęściej przy obrazach, pozwalająca oglądać je w bardzo dużym powiększeniu i dostrzegać szczegóły umykające podczas zwykłego oglądania. Z kolei dokumentacja RTI umożliwia symulację oglądania danego obiektu ze zmianą oświetlenia – jest szczególnie atrakcyjna przy płaskich obiektach ze zróżnicowaną fakturą, bo to właśnie wypukłości powierzchni dzieła sztuki stają się dzięki tej technice widoczne. Kolejną zaawansowaną techniką dokumentacji jest System Informacji Przestrzennych (GIS) pozwalający na przypisanie do konkretnych punktów na mapie np. zdjęć zabytków i informacji o nich, a także danych archiwalnych czy dokumentacji technicznej.
Co najważniejsze, użytkownicy wspólnej strony będą mogli uzyskać w łatwy sposób informacje po polsku i angielsku, pobrać pliki i dalej je przetwarzać do swoich celów, np. edukacyjnych czy artystycznych. W ten sposób muzea z Warszawy, Lublina, Łańcuta i Szczecina chcą budować wśród odbiorców wzorce i nawyki kulturowe korzystania z zasobów polskich instytucji kultury, wykorzystując najnowocześniejsze technologie i trendy digitalizacyjne.
Jeden cel, wiele działań
Choć cel projektu można streścić w krótkich słowach: udostępnienie zasobów cyfrowych różnego rodzaju z wielu muzeów w jednym miejscu w sposób prosty i bezpłatny, jego osiągnięcie nie jest możliwe bez zaangażowania wielu osób różnorodnych specjalizacji. Na wspólny sukces pracują w tym przypadku m.in.: historycy i konserwatorzy sztuki, fotografowie, specjaliści ds. cyfryzacji i ds. Systemu Informacji Przestrzennej, edukatorzy, programiści, redaktorzy, tłumacze.
Więcej informacji o projekcie: www.wmuzeach.pl
Projekt dofinansowany z Funduszy Europejskich oraz ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Projekt jest realizowany w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020, oś Priorytetowa nr 2 „E-administracja i otwarty rząd”, działanie nr 2.3 „Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego”, poddziałanie nr 2.3.2 „Cyfrowe udostępnienie zasobów kultury”.
Beneficjent: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Partnerzy: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Muzeum Narodowe w Lublinie (dawniej Muzeum Lubelskie w Lublinie), Muzeum Narodowe w Szczecinie, Muzeum – Zamek w Łańcucie
Całkowity koszt projektu: 12 172 215,58 zł
Kwota dofinansowania: 9 247 929,94 zł
