Kolekcja | 03.04.2014 Sygn.: od spodu podstawy litery pod koronami A i P, lilia burbońska oraz monogram wiązany WK
Juste Aurèle Meissonier jest autorem opublikowanego w 1723 r. rysunku z modelem naczynia do chłodzenia szampana. Na jego podstawie wykonano pierwsze wazy, m.in. dla Ludwika IV Henryka Burbona. Sława otaczająca model tego naczynia rosła ze względu na jego nabywców i sprawiła, że w końcu XIX w. wzór zaczęto powielać w wytwórniach niemieckich w Hanau. W celu upodobnienia kopii do oryginału opatrywano naczynie własnymi znakami naśladującymi XVIII-wieczne francuskie znaki miejskie i złotnika. Podobny egzemplarz naczynia znajduje się w zbiorach Victoria & Albert Museum, a także w Royal Ontario Museum; ponadto w ostatnich latach oferowane były dwukrotnie do sprzedaży w domu aukcyjnym Sotheby’s. Do zbiorów wilanowskich mógłby już dawniej trafić podobny oryginalny przedmiot, jako że księżna Zofia Czartoryska, właścicielka Wilanowa w latach 1729–1777, znała i ceniła twórczość Meissoniera, u niego bowiem zamówiła projekt aranżacji Salonu w Puławach, zrealizowanego zapewne w latach 1733–1736.
Naczynia do chłodzenia butelek z winem używano w Europie co najmniej od końca XVII w., na ziemiach polskich wzmiankuje je w 1. połowie XVIII w. Jędrzej Kitowicz jako popularne w bogatych domach. Na ogół były to jednokomorowe pojemniki w kształcie krateru, na jedną butelkę bezpośrednio wtykaną w lód. W XIX w. produkowano również naczynia dwuścienne, gdzie lód nie stykał się bezpośrednio z flaszką.
Joanna Paprocka-Gajek