Listopad 2018 r. w parku Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie upłynął pod znakiem wzmożonych prac ogrodniczych. Wiele działo się przede wszystkim w zakresie rewaloryzacji przestrzeni pałacowego otoczenia.
Uwagę zwiedzających mogły zwracać przemieszczające się po ogrodach krzewy i drzewa. Dzięki Muzeum Wojska Polskiego poczynione zostały znaczące postępy w rewaloryzacji wilanowskich boskietów oraz parków krajobrazowych północnego i południowego.
Na terenie Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie Muzeum Wojska Polskiego realizowało obowiązek nasadzeń kompensacyjnych dla prowadzonej przez siebie inwestycji. W listopadzie posadzonych zostało łącznie 150 sztuk drzew oraz 195 sztuk krzewów. Graby zwyczajne, lipy drobnolistne, lipy szerokolistne, wiązy szypułkowe, topole białe i dęby szypułkowe zasiedliły wnętrza kwater boskietów.
Kwatery boskietów – choć ujęte w ryzy geometrycznego cięcia – były w barokowych ogrodach ostoją tajemniczości. Ludzkie oko nie mogło bowiem przeniknąć przez strzyżone ściany szpalerów drzew, pozostawiając wyobraźni pole do popisu w domysłach o tym, co czai się w ich mroku. Najczęściej jednak kwatery boskietów służyły do mniej formalnych spotkań członków dworu oraz jako kryjówki dla pracujących u możnowładców muzyków – schowani w cieniu drzew mogli grać dla spacerujących po ogrodzie.
Wilanowskie boskiety, jeden z najstarszych elementów struktury roślinno-przestrzennej muzeum, ulegały postępującej degradacji już od lat 20. XX w. Dzięki wsparciu Muzeum Wojska Polskiego uzupełnione zostały w ich wnętrzach liczne ubytki drzew i krzewów. Da to boskietom szansę przetrwania dla kolejnych pokoleń, a nam, współcześnie żyjącym, pomoże we właściwym odbiorze roztaczanej przez nie aury.
Prace przy boskietach to nie lada wyzwanie logistyczne i konserwatorskie. Posadzenie 150 drzew i 80 krzewów wewnątrz boskietów pozwoliło na rewaloryzację szaty roślinnej w 80 proc. W środkach kwater i w ich szpalerach zachowały się w nieznacznej liczbie najstarsze egzemplarze drzew. Ujednolicenie materiału roślinnego sadzonego w celu odtworzenia kwater boskietów nigdy nie nastąpi, choć w świecie europejskiej konserwacji i rewaloryzacji barokowych założeń ogrodowych znane są decyzje o całościowym usunięciu szpalerów i wypełnień kwater boskietów, by przywrócić im historycznie udokumentowaną postać. Nie jest to jednak rozwiązanie dla nas.
Mając tak niewiele historycznych – starszych niż 100 lat – egzemplarzy drzew, nie możemy sobie pozwolić na umyślną utratę któregokolwiek z nich. Dlatego też do rosnących już w boskietach staruszków wprowadzamy młode pokolenie. Cisy pospolite, jaśminowce wonne, kaliny hordowiny, rododendrony katawbijskie oraz liczne odmiany róż pomarszczonych uzupełniają i pomagają odtworzyć malownicze kulisy widokowe na terenie parków krajobrazowych południowego i północnego.
Serdecznie dziękujemy Muzeum Wojska Polskiego za decyzję o realizacji nasadzeń zastępczych w naszym muzeum.
Wszystkich inwestorów chcących w 2019 roku zrealizować obowiązek nasadzeń kompensacyjnych z krzewów i drzew w ogrodach Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie zachęcamy do kontaktu:
Łukasz Przybylak
kierownik działu ogrodowego
lprzybylak@muzeum-wilanow.pl
Więcej o wilanowskich boskietach będzie można przeczytać w artykule Łukasza Przybylaka w najbliższym tomie „Studiów Wilanowskich”.