Wilanowski epizod dziadka Lelewela

Joachim Daniel von Jauch (1688–1754), który po 1715 r. przejął prace projektowe w Wilanowie po Janie Christianie Naumannie, był jego szwagrem, bratem Katarzyny Elżbiety Jauch, z którą von Naumann ożenił się w 1720 r. Był jednym z 14 dzieci Christiana Jaucha, dworzanina księcia Karola Mecklenburg-Güstrow. Saski inżynier wojskowy i architekt działający w Polsce, dyrektor królewskiego Urzędu Budowlanego, piął się statecznie po szczeblach kariery wojskowej: od 1711 r. kapitan, uczestnik oblężenia Stralsundu podczas wojny północnej, od 1720 r. major, potem pułkownik artylerii koronnej (1736), generał wojsk saskich (1746) i polskich. W Wilanowie przypisuje mu się prace projektowe przy pałacowych skrzydłach, m.in. w Wielkiej Sali Stołowej. Miał bowiem wśród saskich architektów działających w Warszawie silną pozycję, od 1715 r. kierując, po Naumannie, tamtejszym Bauamtem. Jego nazwisko pojawia się korespondencji Elżbiety Sieniawskiej (Maesta ii Re Augusto vol pransare qui in Villa Nova, cosi me a detto ii Sig Maior).

W latach 1722–1723 przebudowano pod jego kierunkiem kolejne sale Zamku Królewskiego, utworzono nową Salę Senatorską, przenosząc elementy wyposażenia ze starej, m.in. 60 herbów polskich województw, boazerie, gzymsy oraz lizeny. W 1726 r. pracował – wraz z Janem Zygmuntem Deyblem i Karolem Fryderykiem Poppelmannem – przy przebudowie Pałacu Błękitnego. Z pałacu Potockiego zachowali część centralną, dobudowali skrzydła boczne i oficyny. Z pracami uwinęli się w ciągu ledwie roku, tak aby August II mógł dać gmach w prezencie gwiazdkowym swej nieślubnej córce, pięknej Annie Orzelskiej. 300 murarzy miało pracować dzień i noc, by powstała wspaniała barokowa rezydencja. Dach na kolor błękitny pomalowano podobno na prośbę Orzelskiej. Przypisywano mu także projekt ogrodu Brühla na Woli. Jego ulubionym asystentem był słynny Efraim Schroeger.

Von Jauch był projektantem wybudowanych w latach 1730–1732 w Warszawie Koszar Mirowskich. Projektował kilka budowli na terenie królewskiego Ogrodu Saskiego (m.in. przebudowę Pałacu Brühla) oraz warszawskie budowle sakralne. W latach 1726–1754 wraz z Józefem i Jakubem Fontanami wystawił dwuwieżową fasadę kościoła Świętego Krzyża przy Krakowskim Przedmieściu. W Ogrodzie Saskim wybudował w 1726 r. tzw. Grand Salon, miejsce dworskich uroczystości, centralny punkt założenia. Nie był to jednak jego pomysł autorski, lecz tylko sprawna realizacja projektu wybitnego drezdeńskiego architekta Zachariasa Longuelune. Poza pracą w Warszawie doradzał m.in. hetmanowi Janowi Klemensowi Branickiemu w pracach inżynieryjnych w Białymstoku. Około 1730 r. otrzymał szlachectwo. Zmarł w Warszawie, pochowano go u Kapucynów. Ożenił się (ok. 1720) z Evą Marią Münnich, córką późniejszego pogromcy Turków, rosyjskiego feldmarszałka Burkharda Christopha Münnicha, w latach 20. kolegi z warszawskiego Bauamtu, z którym przebudowywał pałac Mniszchów. Najstarszy syn, August, był chrześniakiem Augusta II (w krakowskim Muzeum Narodowym zachowała się kołyska podarowana przez Wettyna). Gest władcy był ponoć formą wyrażenia wdzięczności Jauchowi, który w 1730 r. przygotował szczególnie spektakularne manewry armii saskiej pod Zeithain, a na ich zakończenie komenderował reprezentacyjnym okrętem „Bucentauro”, ciesząc się nieco operetkowym tytułem admirała floty królewskiej, pływającej po Łabie. Jedna z córek Jaucha, Konstancja (1722–1802), wyszła za mąż za Henryka Lölhöffela, radcy dworu i lekarza nadwornego Augusta III. Ich synem, a wnukiem Jaucha był… Joachim Lelewel.