Zapraszamy na wystawę poświęconą portretom Anny Jagiellonki, pochodzących ze zbiorów polskich. Ekspozycja jest podsumowaniem etapu, zakrojonego na szeroką skalę projektu badawczego.
Portret Anny Jagiellonki od XIX w. jest częścią kolekcji wilanowskiej. To wyjątkowe dzieło, znane w literaturze jako portret królowej w „stroju wdowim”, należy do najbardziej rozpoznawalnych XVI-wiecznych konterfektów, zarówno ze względu na postać portretowanej, jak i sposób, w jaki została przedstawiona.
W polskich zbiorach znajdują się trzy wysokiej klasy przedstawienia o podobnej kompozycji, które do tej pory przypisywano znakomitemu malarzowi Marcinowi Koberowi i/lub jego warsztatowi, oraz dwa określane jako kopie.
Najlepiej zachowany wizerunek, uważany za pierwowzór replik autorskich bądź warsztatowych, znajduje się w Zamku Królewskim na Wawelu. Dwie inne wersje pochodzą z kolekcji muzeów warszawskich: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie oraz Muzeum Narodowego. Ponadto w zbiorach Zamku Królewskiego w Warszawie znajduje się kolejne przedstawienie monarchini – uznawane za kopię wersji wilanowskiej. W trakcie realizacji projektu do badań włączono piąty wizerunek królowej w podobnym stroju, ale przedstawionej w pełnej postaci. Obraz ten pochodzi z Katedry Wawelskiej – Bazyliki Archikatedralnej św. Stanisława i św. Wacława.
Prace badawcze i konserwatorskie miały charakter interdyscyplinarny. Prowadzono je w ścisłej współpracy z wieloma specjalistami z różnych instytucji kultury i nauki. Założeniem projektu było przygotowanie kompletnej dokumentacji wizualnej i przeprowadzenie badań fizykochemicznych, co umożliwiło precyzyjne porównywanie dzieł. Odkrycia dotyczące techniki i technologii oryginalnych fragmentów, a także późniejszych zmian, zestawiano z archiwalnymi źródłami i dawną dokumentacją. Pojawiające się w trakcie badań hipotezy były dokładnie weryfikowane i szeroko omawiane przez historyków, historyków sztuki, konserwatorów oraz specjalistów od badań fizykochemicznych.
Determinacja oraz życzliwość wszystkich zaangażowanych osób i instytucji pozwoliły na przeprowadzenie badań na niespotykaną wcześniej skalę. Nowe spojrzenie na dzieła Marcina Kobera, jego warsztatu i naśladowców oraz wnikliwa analiza technik malarskich umożliwiły przedstawienie nowych wniosków dotyczących atrybucji i opisu portretów królowej Anny Jagiellonki.
„KRÓL OWA Anna Jagiellonka"
Kiedy: od 5 grudnia 2024
Gdzie: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Bilety: wejście w cenie biletu do pałacu
Projekt badawczy prowadzony przez
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
we współpracy z
Zamkiem Królewskim na Wawelu – Państwowymi Zbiorami Sztuki
Muzeum Narodowym w Warszawie
Zamkiem Królewskim w Warszawie – Muzeum
Parafią Archikatedralną św. Stanisława B.M. i św. Wacława M.
Akademią Sztuk Pięknych w Krakowie
Inicjatorka projektu: Dorota Folga-Januszewska
Kuratorki projektu: Anna Guzowska, Dominika Walawender-Musz
Badania historyczne: Krzysztof J. Czyżewski, Dorota Folga-Januszewska, Joanna Winiewicz-Wolska, Michał Witkowski, Agnieszka Woźniak-Bartyzel, Anna Ziemlewska
Badania technologiczne: Jacek Bagniuk, Maria Goryl, Anna Guzowska, Barbara Leszczyńska, Eva Svobodova, Sylwia Svorová Pawełkowicz, Barbara Wagner z zespołem, Małgorzata Walczak
Dokumentacja wizualna i badania w światłach analitycznych: Eryk Bunsch, Paweł Gąsior, Anna Guzowska, Agnieszka Indyk, Tomasz Łojewski, Kamil Radomski, Zbigniew Reszka, Roman Stasiuk, Aleksandra Tobiasz, Karol Witkowski
Konsultacje: Angelika Bogdanowicz-Prus, Regina Dmowska, Anna Guzowska,
Oliwia Buchwald-Zięcina
Prace konserwatorskie przy portrecie z kolekcji wilanowskiej: Regina Dmowska, Roman Orłowski
Projekt aranżacji wystawy: Barbara Kowalewska
Realizacja wystawy: Rafał Krauze – PERFECT EVENTS
Informacja i promocja: Maria Gintrowska, Elżbieta Grygiel, Katarzyna J. Kowalska, Marcin Wielgo
Współpraca: Karolina Alkemade, Ireneusz Bazelak, Norbert Beresiński, Katarzyna Braun, Łukasz Brutkowski, Piotr Czerkwiński, Katarzyna Choińska, Joanna Dziduch, Jacek Garszczal, Hubert Fijołek, Ewa Jakubowska, Marta Jarzyna, Agnieszka Jastrzębska, Marzena Kamińska, Anna Karwowska-Konopa, Katarzyna Kobryń, Elżbieta Kuik-Sobiech, Ewa Kulik, Anna Kwiatkowska, Jarosław Kulpiński, Tomasz Majcherek, Marta Malesa, Martyna Miroszewska, Elżbieta Modzelewska, Ewa Mostowicz-Kapciak, Marya Nawrocka-Mierzwa, Kamila Misiejuk, Waldemar Nowak, Małgorzata Ordakowska, Anna Ostrowska, Magdalena Pasternak-Zabielska, Agnieszka Pawlak, Ewa Pisarewicz, Elżbieta Podgórska, Michał Rogoziński, Beata Ruszkarska, Krzysztof Sirko, Bartłomiej Stasiak, Monika Tyc, Szymon Wawrzonkiewicz, Krzysztof Wolny, Elżbieta Zaborska
Partnerzy projektu
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach dotacji celowych:
„Realizacja projektów Rubensiana. Fascynacje kolekcjonerskie w Polsce XVII-XXI w. oraz Portrety Anny Jagiellonki w stroju wdowim w zbiorach polskich”.
„Prace badawcze i konserwatorskie przy wilanowskich Rubensianach oraz portretach Anny Jagiellonki ze zbiorów polskich”.