Silva Rerum Zamoyski Jan zw. Sobiepanem h. Jelita (1627-1665), krajczy i podczaszy koronny, wojewoda kijowski i sandomierski. Był synem kanclerza koronnego Tomasza i Katarzyny z Ostrogskich, wnukiem hetmana wielkiego i kanclerza koronnego Jana i Barbary z Tarnowskich, bratem Gryzeldy Konstancji, żony Jeremiego Wiśniowieckiego, i Barbary Konstancji, żony Aleksandra Koniecpolskiego, wujem króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego.
Początki wykształcenia zdobył w Akademii Zamoyskiej, w l. 1645-7 podróżował po Europie, odwiedzając państwa niemieckie, Francję i Italię. Po powrocie do kraju przejął Ordynację Zamojską i pozostałe dobra dziedziczne (m.in. Tarnopol, Jarosław, Ostróg, Szarogród, Opatów i Tarnów) oraz starostwo kałuskie, uzyskane jeszcze za życia ojca (zm. 1638). Po wybuchu powstania Bohdana Chmielnickiego w listopadzie 1648 r. obronił Zamość przed atakami kozackimi, a następnie dzięki 20 tys. zł okupu skłonił Chmielnickiego do odstąpienia od twierdzy. Walczył pod Zborowem (1649), Beresteczkiem (1651) i Żwańcem (1653); po powrocie do Zamościa zasłynął rozwiązłym trybem życia.
W 1653 r. otrzymał urząd krajczego koronnego, a następnie podczaszego, który pełnił do 1658 r. W okresie Potopu pozostał wierny Janowi Kazimierzowi. W grudniu 1655 r. przystąpił do konfederacji tyszowieckiej, w lutym 1656 r. odparł atak szwedzki na Zamość, a po zdobyciu przez wojska polsko-litewskie Warszawy utworzył w twierdzy więzienie dla ważniejszych jeńców szwedzkich. W 1657 r. odparł oblężenie wojsk siedmiogrodzkich Jerzego Rakoczego. Na początku 1658 r., dzięki ożenkowi z ulubioną dwórką królowej Ludwiki Marii, Marią Kazimierą d’Arquien, znalazł się w gronie „zięciów dworu” i został mianowany wojewodą kijowskim, a już w roku następnym awansował na województwo sandomierskie. Małżeństwo z Marysieńką okazało się nieudane; co prawda przed sprowadzeniem młodej małżonki Zamoyski odprawił utworzony w Zamościu „harem” (co Jan Andrzej Morsztyn skomentował wierszem Paszport kurwom z Zamościa), następnie jednak lekceważył ją i zaniedbywał. Również Marysieńka nie zerwała kontaktu z dotychczasowym adoratorem Janem Sobieskim, w listach do którego określała męża mianem „fujary” (la flute). Zamoyski zmarł na chorobę weneryczną 7 IV 1665 r. nie pozostawiwszy potomstwa; jego córki: Ludwika Maria, Katarzyna Barbara i trzecia, nieznana z imienia zmarły w dzieciństwie. W pięć tygodni po jego śmierci Marysieńka zawarła tajemny ślub z Sobieskim.