W początkach XV wieku wraz z napływem idei odrodzeniowych, rozwiązań stosowanych w odkrytym na nowo prawie rzymskim oraz koncepcji suwerenności państwa, powstała potrzeba stworzenia bądź przemodelowania obowiązującego w Polsce prawa. Wpływ na taki stan rzeczy miała także postawa polskiej szlachty średniej, która coraz silniej dobijała się o prawa polityczne, co w konsekwencji doprowadziło do powstania ruchu egzekucyjnego.
Pierwszym zbiorem prawnym był Zbiór Łaskiego, będący dziełem kanclerza koronnego Jana Łaskiego z inicjatywy sejmu radomskiego 1505 roku. Po roku, do warsztatów drukarskich trafiło dzieło, w którym systematyzowano dotychczasowe polskie prawo stanowione (statuty i konstytucje). Zbiór ten porządkował prawo publiczne. Odzwierciedlał przekonanie o nadrzędności prawa. A poprzez ogłoszenie go drukiem stał się powszechnie znany, wpływając na rozwój świadomości prawnej mieszkańców Polski − zwłaszcza szlachty.
