Chanat Krymski
DE EN PL
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Pasaż Wiedzy

Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Chanat Krymski Witold Wasilewski
44_kozacka ukraina w oczach cudzoziemca (zbigniew wójcik, nr 2, 1960)_1.jpg

Z punktu widzenie państw zachodnioeuropejskich równie egzotycznym organizmem politycznym co partnerzy z Azji czy Afryki był zajmujący północne wybrzeże Morza Czarnego Chanat Krymski. Dla Rzeczpospolitej Chanat był bardzo bliskim partnerem. Z Tatarami Polacy nie tylko często ścierali się na polu walki, ale i ramię przy ramieniu walczyli z Rosjanami, a nawet Szwedami. Oba państwa łączyła sieć różnorodnych kontaktów. Na Krym docierały misje mające za zadanie wykup jeńców, a dla omówienia kwestii politycznych wysyłani przez posiadających w tym zakresie specjalne prerogatywy hetmanów koronnych negocjatorzy. Niezależnie, a właściwie w połączeniu z dyplomacją hetmańską, pomiędzy oboma krajami utrzymywane były de facto stosunki międzypaństwowe tatarskie poselstwa odwiedzały dwór królewski i sejm w Warszawie, polskie dwór chański w Bakczyseraju na Półwyspie Krymskim. Nie przeszkadzał w podtrzymywaniu tych relacji nawet fakt formalnej zależności potomków mongolskich zdobywców od sułtanów rządzących nad Bosforem, choć stosunki te komplikował, przydając im specyfiki, jak choćby charakterystycznej skłonności do ich utajniania.

Rzeczpospolita była uczestnikiem koalicji, który w sposób oczywisty predestynowanym do zajęcia się sprawami chanatu, a jej król, znający język tatarski, wielokrotnie walczący i rozmawiający z Tatarami, a nawet znajdujący się niegdyś w ich niewoli, z której wypuścił go tatarski pobratymiec był jakby stworzony do podjęcia zadania politycznej penetracji na Krymie. Nie tylko naturalna znajomość stosunków politycznych, ale też oczywisty interes polityczny sprawiał, że w sytuacji wznowienia konfliktu z Turcją sprawy tatarskie stawały w centrum zainteresowanie Rzeczypospolitej. Dla pozostałych kontrahentów układu w Linzu Chanat był odległym, choć mogącym dać się we znaki, jak udowodnił tatarski kontyngent pod Wiedniem, uczestnikiem konfliktu. Tatarzy, nawet biorąc udział w kolejnych kampaniach na Węgrzech w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych na zachód od łuku Karpat, byli z punktu widzenia austriackiego tylko uzupełnieniem swojego tureckiego patrona. Dla równowagi sił w obszarze północnych wybrzeży Morza Czarnego, na wschodzie ograniczonym Karpatami, Krym był czynnikiem kluczowym.

Informujemy, iż w celu optymalizacji treści dostępnych na naszej stronie internetowej oraz dostosowania ich do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych Użytkowników. Pliki cookies mogą Państwo kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszej strony internetowej, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż akceptują Państwo stosowanie plików cookies. Potwierdzam, że aktualne ustawienia mojej przeglądarki są zgodne z moimi preferencjami w zakresie stosowania plików cookies. Celem uzyskania pełnej wiedzy i komfortu w odniesieniu do używania przez nas plików cookies prosimy o zapoznanie się z naszą Polityką prywatności.

✓ Rozumiem