Czartoryska z Sieniawskich Maria Zofia (1699-1771), jedyna (jej siostra zmarła w dzieciństwie) córka wojewody bełskiego, potem hetmana wielkiego koronnego Adama Mikołaja Sieniawskiego i Elżbiety Heleny z Lubomirskich.
Miała możnych i wpływowych rodziców. Matka była osobą o dużym temperamencie, zaangażowaną w działalność polityczną, o sporych talentach organizacyjnych i gospodarczych. Zofia już w wieku pięciu lat mówiła i czytała po polsku i po francusku. O piękną, wykształconą i posażną pannę konkurowało wielu; Jana Tarły rodzice nie akceptowali, chciał się z nią żenić Michał Kazimierz Radziwiłł, w końcu zwyciężył rywali Stanisław Denhoff, miecznik koronny (potem hetman polny lit.) i uzyskał w r. 1724 zgodę na poślubienie hetmańskiej jedynaczki.
Dwa lata później Maria Zofia straciła ojca, a w r. 1728 owdowiała. Tym wspanialszą stanowiła tzw. partię w Rzeczypospolitej, a również jedną z posażniejszych w Europie. Swatano jej księcia Charolais, infanta portugalskiego, a w Rzeczypospolitej stanęli do konkurencji o jej rękę Jan Klemens Branicki, Franciszek Salezy Potocki, znów Tarło, oraz August Czartoryski. Rywalizacja była zacięta, strzelano się, ośmieszano rywali. Już po śmierci władczej matki (zm. 1729) młoda wdowa zdecydował się poślubić Augusta Czartoryskiego. Ten konkurent miał poparcie króla Augusta II, który obawiał się połączenia wielkiej fortuny Sieniawskich z kimś potężnym, a nastawionym wobec Sasów opozycyjnie. 11 czerwca 1731 zawarli małżeństwo w warszawskim kościele Reformatów; ich związek okazał się harmonijny, a książę August umiejętnie pomnażał wspólny majątek, stanowiący dzięki posagowi Zofii solidną podstawę pod fundamenty Familii Czartoryskich i Poniatowskich.
W roku 1733 weszli w posiadanie Wilanowa, który wprawdzie był od 1720 r. własnością Sieniawskich, ale od r. 1730 w dożywotniej dzierżawie króla Augusta II (zm. 1733). Zofia nie zajmowała się polityką, ale dzięki swym rodzinnym powiązaniom ułatwiała kontakty z możnymi rodami, także z niechętnymi Czartoryskim Potockimi. Wraz z mężem podążyła za królem Stanisławem Leszczyńskim, który oczekiwał na pomoc francuską przeciw Sasom i Rosjanom. W Gdańsku, w r. 1734, powiła syna Adama Kazimierza. Miała jeszcze córkę Elżbietę (Izabelę) i syna Stanisława, który zmarł na ospę w wieku 7 lat. Z czasem Zofia oddalała się od męża, poróżnił ich m.in. stosunek do córki – uwielbianej przez ojca, a niekochanej przez matkę. Zofia zajmowała się życiem towarzyskim, upiększaniem rezydencji, zwłaszcza Puław; chętnie poparła plany męża, by wydać córkę za Stanisława Lubomirskiego, swego ulubieńca. Niechęć córki do narzeczonego nie miała dla Zofii, ani dla Augusta, znaczenia. W r. 1753 wydała córkę za bliskiego sobie Lubomirskiego. Poparła również polityczny mariaż syna (1761) z Elżbietą (Izabelą) Fleminżanką, a nowożeńcy otrzymali od niej Oleszyce i Pałac Błękitny w Warszawie. Przeżyła gorzkie chwile, gdy w r. 1762 okazało się, że nowa władczyni Rosji zamierza uczynić królem Stanisława Poniatowskiego, a dopiero na drugim miejscu stawia jej syna, Adama Kazimierza. Jeszcze trudniej było, gdy okazało się, że Adam Kazimierz nie chce być królem. Szanowana, wspierająca Familię swym majątkiem, choć nie biorąca czynnego udziału w polityce, zmarła w Warszawie 21 V 1771 r.
