Rozwój rządów sejmikowych doprowadził do przejęcia przez sejmiki kontroli nad częścią podatków, zbieranie których dotychczas leżało w gestii państwa. Nad ich prawidłowym wybieraniem czuwał początkowo marszałek sejmikowy. Wzrost kompetencji sejmików spowodował zwiększenie obowiązków marszałka, dlatego też w połowie XVII stulecia pojawiły się komisje spraw skarbowych, inaczej zwane „deputacjami do rozliczeń”, które z kolei przekształciły się w sądy skarbowe. Pierwszy taki sąd powołano w 1652 roku dla ziemi łomżyńskiej. Trzy lata później zyskało to aprobatę sejmu, który w 1690 roku usankcjonował ich działanie na terenie całego państwa według wzorców wypracowanych przez sandomierzan. Sądy te rozliczały i sądziły poborców podatków. Z czasem zajęły się przekazywaniem pieniędzy wojsku komputowemu, zawieraniem umów z dzierżawcami podatków od wyszynku alkoholi (czopowe i szelężne) i sporządzaniem taryf podatkowych. W czasach wojny północnej sądy te rokowały z dowódcami wojsk polskich i obcych przechodzących przez teren danego województwa. Kres ich istnienia przyniósł dopiero sejm niemy. Z czasem zaczęto odczuwać jego brak i na powrót powoływano „deputacje do rozliczeń”.
