Wystawa | Dziedzictwo „Póki świat istnieje” w połączeniu nauki i sztuki konserwacji-restauracji dzieł sztuki | 10 maja-14 lipca
aktualność
Wystawa Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Wiedza o przeszłości, jak i osiągnięcia konserwacji-restauracji dzieł sztuki dają bogaty obraz naszej kultury i cywilizacji. Od wielu dekad kolekcja wilanowska jest znakomitym odzwierciedleniem osiągnięć opieki i konserwacji prowadzonej w Muzeum we współpracy z Wydziałem Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Warszawie.
Znaczenie opieki nad dziedzictwem jako pierwszy ukazał Stanisław Kostka Potocki (1755-1821), polityk, reformator edukacji. kolekcjoner i archeolog. Co ważne, idee przeistoczył w czyn, gdy w 1805 roku w Pałacu w Wilanowie udostępnił publiczności swą cenną kolekcję pamiętając, że etyka opieki nad zbiorami przewiduje ich upowszechnianie. Pisał:
„(…) w rozmaitych Sztuk zbiorach, które od młodości mojej przedsięwziołem, posiadałem i do dziś dnia posiadam jakiś pomnik w każdym rodzaju znakomitych Sztuk Mistrzów; mianowicie zaś Zbiór Obrazów i Rysunków, które przez tyle lat z niemałym dobierałem nakładem, mogę sobie pochlebić, że mam pod oczyma nie urojone, jak to często bywa, lecz rzetelne Sztuk wzory, które tym starowniej wybrałem, że [w] Kraju tak ogołoconym jak jest nasz z Miłośników i Znawców Sztuki nie poświęciłem je próżności, lecz własnej nauce i zabawie”.
Wilanowska tradycja ma ogromne znaczenie dla nauki o dziedzictwie, która dziś łączy wiele dyscyplin: historię sztuki, teorię i praktykę konserwacji, materiałoznawstwo, antropologię, filozofię, prawo, literaturę, politykę, socjologię, psychologię i nauki przyrodnicze. Wszystkie te składowe istnieją w szerokim spektrum szlachetnej aktywności człowieka podejmowanej dla zachowania jego tożsamości dum mundus durat – póki świat istnieje.
Wystawę i towarzyszący jej bogaty program wydarzeń przygotowano dla profesjonalistów i amatorów, z myślą o popularyzacji nowoczesnego i holistycznego podejścia do obszarów związanych z zachowaniem dziedzictwa kulturowego. Osiągnięcia kadry Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie prezentujemy w kilku odsłonach:
- ekspozycja posterów w dawnej Sali Karmazynowej obejmuje pokaz odkryć technologicznych oraz innowacyjnych i multidyscyplinarnych projektów konserwatorskich wraz z artefaktami;
- ścieżka konserwatorska wiedzie do miejsc, w których zrealizowano projekty konserwacji i restauracji wnętrz Pałacu Wilanowskiego (m.in. Pokoi Chińskich i Myśliwskich, Biblioteki Króla) oraz dzieł sztuki;
- warsztaty konserwatorskie (w Wil.Lab) umożliwią uczestnikom odkrywanie tajemnic warsztatu kopisty oraz historycznych technik fotograficznych, pozwolą też uzyskać porady dotyczące opieki nad kolekcjami prywatnymi;
- praktyki studenckie (w przestrzeni Muzeum) umożliwią obserwację pracy adeptów sztuki podczas kopiowania malowideł ściennych oraz badania warstw stratygraficznych (historycznych) ścian w dawnej Sali Karmazynowej.
Kiedy: 10 maja–14 lipca 2024
Gdzie: Galeria Obrazów „Muzeum” zwana, dawna Sala Karmazynowa Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Program edukacyjny towarzyszący wystawie
Plecionki w technice kumihimo i fingerloop – warsztaty dla dzieci i młodzieży
Podczas warsztatów uczestnicy poznają w praktyce dwa sposoby ręcznego wyplatania pasmanterii. Pierwsza z nich to japońska technika kumihimo. Wymaga ona użycia specjalnych dysków, które umożliwiają wykonanie ozdobnych, płaskich lub owalnych taśm. W kulturze japońskiej pasmanterie wykonane w tej technice używane były jako elementy dekoracyjne kimon lub sznurowania zbroi samurajskich.
Druga technika – fingerloop – największą popularnością cieszyła się w średniowieczu. Taśmy wykonywane w tej technice powstają poprzez przekładanie pętli według prostego schematu przy użyciu palców obu rąk. Pasmanterie wykonywane w ten sposób są bardzo popularne wśród rekonstruktorów średniowiecznych ubiorów.
Prowadzenie: Agnieszka Krzemińska-Maciejko, Monika Stachurska, Anna Konopko, Magdalena Żmuda
Dla kogo: dzieci od 7 r.ż.
Kiedy: 11 maja, godz. 10.30–12.00 [BILETY]
Gdzie: Wil.Lab, przestrzeń edukacyjna przy ul. Stanisława Kostki Potockiego pomiędzy numerami 19 a 21
Wstęp bezpłatny | bilety dostępne na dwa tygodnie przed zajęciami
Nie wszystko złoto, co się świeci – warsztaty pozłotnicze
Podczas spotkania poznamy warsztat współczesnego pozłotnika oraz materiały i techniki pozłotnicze umożliwiające indywidualną kreację artystyczną oraz pracę konserwatorską. Na początku zobaczymy i omówimy narzędzia, jakimi uczestnicy będą się posługiwać. Zastanowimy się też nad różnorodnością dostępnych materiałów. W dalszej części uczestnicy będą indywidualnie pracować nad wykonaniem ćwiczenia pozłotniczego na wcześniej przygotowanych podłożach.
Prowadzenie: Rafał Nijak
Dla kogo: dzieci od 8 r.ż., młodzież, dorośli
Kiedy: 11 maja, godz. 13.30–15.00 [BILETY]
Gdzie: Wil.Lab, przestrzeń edukacyjna przy ul. Stanisława Kostki Potockiego pomiędzy numerami 19 a 21
Wstęp bezpłatny | bilety dostępne na dwa tygodnie przed zajęciami
Botaniczne cyjanotypie z wilanowskich łąk i ogrodów | rodzinne warsztaty fotograficzne
Uczestnicy warsztatów poznają jedną z najstarszych technik fotograficznych – cyjanotypię. Dowiedzą się, w jaki sposób powstawały pierwsze botaniczne fotogramy Anny Atkins czy architektoniczne blueprinty. Zobaczą, jak powstają charakterystyczne niebieskie obrazy, oparte na światłoczułości związków żelaza oraz – co najważniejsze – jak mogą je samodzielnie wykonać. Po krótkim wstępie teoretycznym uczestnicy warsztatów stworzą własne fotogramy, które będą mogli zabrać ze sobą do domu.
Prowadzenie: Izabela Zając, Monika Supruniuk
Dla kogo: dzieci od 8 r.ż., młodzież, dorośli
Kiedy: 25 maja, godz. 10.30–12.00 [BILETY], oraz godz. 13.30–15.00 [BILETY]
Gdzie: Wil.Lab, przestrzeń edukacyjna przy ul. Stanisława Kostki Potockiego pomiędzy numerami 19 a 21
Wstęp bezpłatny | bilety dostępne na dwa tygodnie przed zajęciami
Konserwacja prewencyjna – jak dbać o prywatne kolekcje sztuki
Posiadasz dzieła sztuki i zastanawiasz się, jak o nie dbać, jak je wyeksponować i bezpiecznie przewozić? Warsztaty pomogą Ci lepiej zrozumieć, jak zadbać o Twoje artystyczne skarby.
Dowiemy się, dlaczego odpowiednie przechowywanie i eksponowanie dzieł sztuki jest tak ważne. Omówimy także podstawowe zagadnienia związane z konserwacją. W części praktycznej poćwiczymy prawidłowe zabezpieczanie i przechowywanie dzieła oraz przygotowanie do bezpiecznego transportu. Zastanowimy się też, w jaki sposób wyeksponować je w domu, aby prezentowały się najlepiej.
Podczas warsztatów będzie możliwość skonsultowania się z ekspertem konserwacji dzieł sztuki.
Prowadzenie: dr Anna Kowalik, Pracownia NOVUM Ochrony i Konserwacji Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej
Dla kogo: młodzież, dorośli
Kiedy: 8 czerwca, godz. 10.30–12.00 [BILETY]
Gdzie: Wil.Lab, przestrzeń edukacyjna przy ul. Stanisława Kostki Potockiego pomiędzy numerami 19 a 21
Wstęp bezpłatny | bilety dostępne na dwa tygodnie przed zajęciami
Konserwacja prewencyjna pamiątek rodzinnych
Twoje zdjęcia rodzinne, ulubione rysunki (na przykład Twoich dzieci lub z Twojego dzieciństwa) czy grafiki zasługują na najlepszą ochronę. Czy wiesz, jak uchronić je przed wpływem czasu i środowiska?
Podczas warsztatów dowiemy się, co to jest konserwacja prewencyjna i jakie ma znaczenie dla długotrwałego zachowania dzieł sztuki. W części praktycznej nauczymy się tworzyć personalizowane pudełka i teczki, które nie tylko pięknie je przechowają, ale także zapewnią im odpowiednią ochronę – konserwację prewencyjną – przed światłem, wilgocią i uszkodzeniami mechanicznymi. Omówimy odpowiednie materiały do tworzenia opakowań ochronnych oraz zasady estetycznego ich oznaczania
Prowadzenie: Aleksandra Ćwikowska, Pracownia NOVUM Ochrony i Konserwacji Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej
Dla kogo: młodzież, dorośli
Kiedy: 8 czerwca, godz. 13.30–15.00 [BILETY]
Gdzie: Wil.Lab, przestrzeń edukacyjna przy ul. Stanisława Kostki Potockiego pomiędzy numerami 19 a 21
Wstęp bezpłatny | bilety dostępne na dwa tygodnie przed zajęciami
Antykwa wiecznie żywa – warsztaty z liternictwa
Litery mogą mieć różne kształty i kroje, a w dzisiejszych czasach wszystkie są łatwo dostępne. Podczas warsztatów przyjrzymy się bliżej jednemu z krojów, który stanowi podstawę nowożytnego alfabetu łacińskiego – antykwie. Narzędziem literniczym jest – dziś już nieco zapomniany – patyk, odpowiednio przygotowany dla każdej osoby. Uczestnicy poznają zasady budowy poszczególnych liter oraz relacji między nimi podczas komponowania arkusza literniczego.
Prowadzenie: Grażyna Macander-Majkowska
Dla kogo: młodzież, dorośli
Kiedy: 22 czerwca, godz. 10.30–12.00 [BILETY]
Gdzie: Wil.Lab, przestrzeń edukacyjna przy ul. Stanisława Kostki Potockiego pomiędzy numerami 19 a 21
Wstęp bezpłatny | bilety dostępne na dwa tygodnie przed zajęciami
Mały konserwator malarstwa
Czym się różni warsztat malarza od warsztatu konserwatora malarstwa? Na początku porozmawiamy na temat pracy różnych artystów: malarzy, rzeźbiarzy, grafików, projektantów czy artystów nowych mediów, a także ich dziełach i nośnikach. Następnie porównamy zadania artysty malarza i konserwatora malarstwa. Poznamy narzędzia, którymi się oni posługują.
W części praktycznej uczestnicy otrzymają pracę imitującą obraz ze „zniszczeniami”, aby samodzielnie przeprowadzić jego konserwację!
Prowadzenie: Marta Zaborowska
Dla kogo: dzieci od 5 r.ż.
Kiedy: 22 czerwca, godz. 13.30–15.00 [BILETY]
Gdzie: Wil.Lab, przestrzeń edukacyjna przy ul. Stanisława Kostki Potockiego pomiędzy numerami 19 a 21
Wstęp bezpłatny | bilety dostępne na dwa tygodnie przed zajęciami
Jak kiedyś powstawały farby?
Podczas warsztatów własnoręcznie wykonamy naturalne farby i wykorzystamy je do malowania.
Zaczniemy krótkim wprowadzeniem o historii farb i dawnych sposobach ich wytwarzania. Poznamy pigmenty oraz barwniki stosowane historycznie w produkcji farb. Dowiemy się, w jaki sposób pozyskiwano pigmenty naturalne przed wynalezieniem ich syntetycznych odpowiedników.
W części praktycznej najpierw przygotujemy farby. Utrzemy je ręcznie z pigmentów oraz spoiwa za pomocą odpowiednich narzędzi. Następnie zamalujemy przygotowany wcześniej fragment obrazu gotyckiego. Zamalowane farbami kompozycje uczestnicy zabiorą ze sobą.
Prowadzenie: Mateusz Jasiński
Dla kogo: dzieci od 7 r.ż., młodzież, dorośli
Kiedy: 13 lipca, godz. 10.30–12.00 [BILETY] oraz godz. 13.30–15.00 [BILETY]
Gdzie: Wil.Lab, przestrzeń edukacyjna przy ul. Stanisława Kostki Potockiego pomiędzy numerami 19 a 21
Wstęp bezpłatny | bilety dostępne na dwa tygodnie przed zajęciami
Wystawa Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
W wystawie biorą udział: Maciej Baran, Gustaw Bołdok, Krzysztof Chmielewski, Marzenna Ciechańska, Antoni Ciężkowski, Joanna Czernichowska, Dorota Dzik-Kruszelnicka, Katarzyna Górecka, Monika Jadzińska, Paweł Marek Jakubowski, Mateusz Jasiński, Magdalena Grenda-Kurmanow, Andrzej Kazberuk, Elżbieta Kołodziejczyk-Macander, Anna Konopko, Monika Korsak-Truszczyńska, Anna Kowalik, Michał Kożurno, Agnieszka Krzemińska-Maciejko, Diana Kułakowska, Kinga Wiktoria Lubarska, Grażyna Macander-Majkowska, Jacek Martusewicz, Rafał Nijak, Łucja Nowak-Wróblewska, Marcin Petrus, Katarzyna Pisarska, Anna Dorota Potocka, Anna Rottau, Janusz Smaza, Monika Stachurska, Monika Supruniuk, Iwona Szmelter, Łukasz Wojtowicz, Izabela Zając, Agnieszka Zambrzycka
Zespół kuratorski: Monika Jadzińska, Iwona Szmelter, Izabela Zając
Organizatorzy:
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie: Marya Nawrocka-Mierzwa, Agnieszka Pawlak
Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie: Keiji Matsumoto (opracowanie graficzne), Diana Kułakowska (projekt wystawy), Michał Kożurno i Łukasz Wojtowicz (organizatorzy techniczni)
