Herkulesy i ich kopie – gotowe
Prace przy konserwacji czterech barokowych figur Herkulesów wraz z rzeźbionymi postumentami oraz przy wykonaniu ich kopii zostały zakończone. Zrealizowano je w ramach projektu: „Restauracja i zabezpieczenie symbolu polskiego dziedzictwa kulturowego - Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie”.
Prace rozpoczęły się w lipcu 2017 r. i trwały 17 miesięcy, do grudnia 2018 r. Kompleksowej konserwacji poddane były wszystkie barokowe figury i ich rzeźbione postumenty, powstały też kopie technologiczne w piaskowcu - kamieniu o porównywalnych parametrach technicznych i wizualnych z oryginalnym surowcem. W trakcie prac konserwatorskich z oryginałów zdjęte zostały formy, w których wykonano gipsowe modele. Skany 3D rzeźb i postumentów pozwoliły na opracowanie maszynowe bloków kamiennych oraz zdjęcie nadmiaru surowca w ok. 90 proc. Gipsowe modele posłużyły do wykonania kopii przez artystów rzeźbiarzy, absolwentów Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych o specjalizacji „konserwacja rzeźby i elementów architektury”.
Prace częściowo realizowane były w pracowni konserwatorskiej, a częściowo na terenie Muzeum – na dziedzińcu dawnego Domku Lanciego. Podzielone zostały na dwa zasadnicze etapy, w czasie których wykonywano konserwacje dwóch rzeźb Herkulesów i ich postumentów. Po pracach formierskich powstawały ich gipsowe modele, a następnie repliki. Najdłuższym i najbardziej pracochłonnym etapem było wykonanie rzeźbionych w piaskowcu kopii. Pracowali przy nich utalentowani konserwatorzy i zarazem artyści rzeźbiarze. Wszystkie kopie zostały oznaczone, by można je było w przyszłości odróżnić od oryginałów, gdy już pokryją się patyną. Muzealne oznaczenia wykuto w dolnych partiach kompozycji, z tyłu lub z boku figur. Po zakończeniu prac figury powróciły do Pawilonu Rzeźby. W trakcie Europejskich Dni Dziedzictwa 8-9 września 2018 r. odbyły się pokazy sztuki rzeźbienia kopii w kamieniu na przykładzie jednej z figur. Odwiedzający muzeum mogli zobaczyć ten proces na żywo i przekonać się, jak ciężka i trudna bywa praca rzeźbiarza, jakich wymaga umiejętności i narzędzi. Były to również zajęcia promujące realizowany projekt. Wszystkie kopie Herkulesów i elementów postumentów bezpośrednio przed montażem zostały pokryte warstwą impregnatu i miejscowo scalone kolorystycznie ze względu na niewielkie różnice w niektórych partiach złoża piaskowca, z którego pozyskano materiał. W ostatnim kwartale 2018 r. zakończono prace rzeźbiarskie i zamontowano wszystkie kopie rzeźb Herkulesów na bogato rzeźbionych postumentach na nabrzeżu Jeziora Wilanowskiego. Turyści spacerujący promenadą mogą wreszcie podziwiać dekorację rzeźbiarską ogrodu barokowego. Przywrócona została kompozycja złożona z figur stojących na postumentach w układzie zaprojektowanym przez Gerarda Ciołka, inspirowanym wieloletnimi badaniami historycznymi planów zagospodarowania ogrodów wilanowskich.
Gipsowe modele barokowych rzeźb Herkulesów, użyte do wykonania kopii, w styczniu 2019 r. zostały przekazane warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych do celów edukacyjnych. Konserwacje i kopie rzeźb i postumentów wykonał wytrawny zespół artystów i konserwatorów oraz grupa specjalistów z branży kamieniarskiej, obsługa techniczna, m. in. transportująca zabytkowe rzeźby i ich kopie przy użyciu specjalistycznego sprzętu i siły swych mięśni. W ciągu trwania zadania w przygotowania, organizację i realizację powyższego zadania zaangażowany był liczny zespół pracowników z różnych działów Muzeum. Kuratorem zadania była Irma Fuks-Rembisz. Serdecznie zapraszamy do podziwiania efektownych rzeźb na nabrzeżu Jeziora Wilanowskiego.
Tekst i fotografie: Irma Fuks-Rembisz
Polecane
Jak powstają kopie Herkulesów - krok po kroku
Prace są prowadzone w ramach projektu: „Restauracja i zabezpieczenie symbolu polskiego dziedzictwa kulturowego – Muzeum Pałacu Króla Jana III w …
Prace przy Herkulesach
Od lipca 2017 roku trwają prace konserwatorskie przy barokowych figurach Herkulesów wraz z ich rzeźbionymi postumentami. Zadanie będzie realizowane przez …