Historia haftu
Haft płaski to podstawowa, najstarsza technika hafciarska wykształcona prawdopodobnie poprzez wykorzystanie dekoracyjnych właściwości szwów łączących poszczególne części odzieży. Jej początki sięgają zatem prehistorii, najstarsze zabytki zaś pochodzą z Chin.
Haft europejski w swojej długiej historii przeżywał okresy wzlotów i upadków. Hafciarze wspinali się na wyżyny, gdy osiągali techniczną perfekcję, wzory zaś tworzyli dla nich tacy artyści jak Albrecht Dürer czy Rafael. Upadki haftu następowały wtedy, gdy haftowali przeważnie amatorzy lub gdy techniczna precyzja wykonania przerastała artyzm projektów.
Zachęcamy do zapoznania się z artykułem Moniki Janisz Igłą i nicią malowane. Historia haftu w zarysie. Znajdą w nim Państwo historię tego rzemiosła artystycznego od tkaniny z Bayeux, czyli od czasów średniowiecza, po XIX w.
Pobierz artykuł (PDF):
Zapraszamy także do lektury artykułu opublikowanego w 2011 r. na portalu Kulturaviva.pl na temat warsztatów haftu w Muzeum Pałacu w Wilanowie.
Haft służył do ozdabiania odzieży, akcesoriów mody oraz tekstyliów wypełniających wnętrza domów i świątyń. Podnosił prestiż noszącego bądź miejsca, które zdobił. Miał funkcje dekoracyjne, informacyjne, magiczne. Dziś funkcje te uległy zmianie, jednak główne zadania haftu pozostają te same, a pojawienie się taniego, łatwo osiągalnego haftu maszynowego nie położyło kresu rzemiosłu.
Nie zmieniło się także wiele technik i narzędzi. Haft ma dzisiaj miliony miłośników wśród amatorów, artystów i badaczy. Na całym świecie istnieją ośrodki, których celem jest podtrzymywanie funkcjonowania tego rzemiosła artystycznego, zgłębianie jego historii, odtwarzanie dawnych metod i poszukiwanie nowych.
W pracowni konserwacji tkanin Muzeum Pałacu w Wilanowie w latach 2005–2007 sporządzona została kopia jedwabnej haftowanej makaty chińskiej zwanej kołderką królowej Marysieńki. Zapraszamy do lektury poświęconego jej artykułu oraz do zapoznania się z lekcją e-learningową Fascynujący Daleki Wschód, której część poświęcona została temu wyjątkowemu hafciarskiemu zabytkowi.
Polecane
Portrety haftowane
Para portretów przedstawiających Marię Leszczyńską, córkę króla polskiego Stanisława Leszczyńskiego oraz jej małżonka Ludwika XV, króla Francji, wykonana została haftem półkrzyżykowym na kanwie lnianej (przeciętnie 63-65 ściegów na 1 cm2).
Makata wschodnia - Kołderka królowej Marysieńki
Chińskie żaby w Wilanowie
Jak chińskie żaby znalazły się w pałacu w Wilanowie? Kultura i sztuka Orientu fascynowały mieszkańców Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Wpływy wschodnie widoczne były w nie tylko w stroju noszonym przez szlachciców w XVII i XVIII wieku, lecz także w dekoracji wnętrz, a zwłaszcza w obyczajach. W pałacu wilanowskim są niezwykłe Pokoje Chińskie, a w nich kolekcja zagadkowych przedmiotów, o których opowiada film.
