Zawierucha spowodowana wojną północną, panująca wówczas anarchia i destabilizacja instytucji państwowych i sejmikowych zmusiły szlachtę do powołania rad wojewódzkich. Ta dotychczas mało zbadana instytucja samorządowa była rodzajem stałych komisji sejmikowych dbającej o interesy całego województwa, i złożona z lokalnych polityków. Pierwsza rada wojewódzka powstała w 1707 roku w województwie sandomierskim. W jej skład wchodzili senatorzy z województwa oraz 17 przedstawicieli stanu rycerskiego i urzędników grodzkich. Na czele tego ciała stał podkomorzy sandomierski jako princeps nobilitatis. Podobną radę powołano wówczas na Kujawach i w Krakowskiem. Instytucje te nie zakorzeniły się na trwale i zostały zlikwidowane przez sejm niemy.
