Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

30 września 2008 r. Muzeum Pałac w Wilanowie złożyło wniosek w ramach I konkursu o dofinansowanie projektu pt: Rewitalizacja i digitalizacja XVII-to wiecznego zespołu pałacowo-ogrodowego w Wilanowie - etap III w ramach Działania 11.1 Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego o znaczeniu ponad regionalnym, Priorytet XI Kultura i dziedzictwo kulturowe, Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

Alokacja, jaka została przeznaczona na I konkurs wynosiła 690 mln zł. Efektem naboru było 120 złożonych wniosków, zarówno przez publiczne instytucje kultury, jednostki samorządu terytorialnego, jak i uczelnie, szkoły artystyczne, kościoły i związki wyznaniowe z całej Polski, na łączną wartość ponad 5,5 mld zł.

W dniu 4 lutego 2009r. na konferencji w PAP, Pan Bogdan Zdrojewski, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego przedstawił wyniki oceny merytorycznej I stopnia i ogłosił listę rankingową projektów, na której projekt Muzeum Pałacu w Wilanowie został zakwalifikowany na pozycji 4, ze statusem podstawowym do dalszego etapu oceny. Zaktualizowany projekt, złożony przez Muzeum w maju 2009r., przeszedł pomyślnie ocenę merytoryczną II stopnia, przeprowadzoną przez MKiDN i Władzę Wdrażającą Programy Europejskie. W związku z pozytywnie zakończoną oceną projektu, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Decyzją nr 19/2009, z dnia 15 czerwca 2009r. przyznał dofinansowanie dla projektu Muzeum Pałacu w Wilanowie.

Zobacz ulotkę informującą o projekcie

Ulotka POIiS PL.pdf

W dniu 20 lipca 2009r., o godz. 16. 30 odbyło się uroczyste podpisanie umowy o dofinansowanie projektu Rewitalizacja i digitalizacja XVII-to wiecznego zespołu pałacowo-ogrodowego w Wilanowie - etap III na kwotę 28 911 268,00 zł. z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach PO Infrastruktura i Środowisko i budżetu państwa, w Sali Białej Pałacu w Wilanowie, z udziałem Pana Bogdana Zdrojewskiego, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Pana Wojciecha Kwiatkowskiego, Dyrektora Departamentu Finansowego MKiDN, Pana Pawła Jaskanisa, Dyrektora Muzeum Pałacu w Wilanowie ora Pana Wojciecha Cibora, Z-cy Dyrektora ds. Techniczno-Administracyjnych i Magdaleny Całki, Głównej Księgowej.

Projekt jest kolejnym, III etapem wdrażania, konsekwentnie realizowanych od roku 2005, założeń rewitalizacji jedynej w Polsce zachowanej letniej rezydencji królewskiej o charakterze barokowym. Zakres przewidzianych działań obejmuje zarówno prace przestrzenno-rewaloryzacyjne, restauratorsko-konserwatorskie, rozpoznawczo-archeologiczne, zabezpieczające przed kradzieżą i zniszczeniem, jak również modernizacyjno-digitalizacyjne. Jego realizacja będzie kolejnym krokiem do zachowania, propagowania i zapewnienia dalszego rozwoju potencjału Muzeum Pałacu w Wilanowie, jako narodowej instytucji kultury i wpłynie na dalsze konsekwentne podnoszenie atrakcyjności kulturowej i artystycznej Warszawy oraz przyczyni się do zabezpieczenia dorobku kulturowego Polski i Europy.

Działania w ramach projektu:

1. Kompleksowe i całościowe prace rewitalizacyjne czterech zabytkowych ogrodów – wschodniego (taras górny), północnego, różanego i Parku przy Oranżerii.
Działanie zakładało odtworzenie i zachowanie pierwotnego wyglądu zabytkowych ogrodów rezydencji wilanowskiej, znajdujących się w opasce okalającej najstarszą cześć Pałacu (korpus główny), zatrzymaniu w wyniku przeprowadzenia prac rewitalizacyjnych i konserwatorskich procesów destrukcji oraz konsolidację i scalenie oryginalnej substancji zabytkowej pałacu i jego otoczenia. Prace rewaloryzacyjne toczyły się na łącznej powierzchni 29.071 m² (Ogród Wschodni (Taras górny) – 9.516 m², Ogród Różany – 2.475 m², Ogród Północny – 5.759 m², Ogród przy Oranżerii 11.321 m²). Prace te, w szczególności, polegały min. na ukształtowaniu terenu, wytyczeniu i budowie alejek spacerowych, konserwacji elementów architektury ogrodowej, w tym fontann.
Rewitalizacja 4 zabytkowych ogrodów królewskich, pozwoliła na zamknięcie ostateczne czynności rebarokizacyjnych w ogrodach rezydencji wilanowskiej, udostępniając w ten sposób turystom całkowicie nową, zarówno pod względem artystycznym, jak i konserwatorskim oraz ekologicznym przestrzeń do zwiedzania i rekreacji kulturalnej.

2. Konserwacja elementów architektury ogrodowej (mury z okładzinami kamiennymi, rzeźby ogrodowe, kamienne elementy fontann).
W ramach działania niezbędnym pracom restauratorsko-konserwatorskim został poddanych szereg elementów architektury ogrodowej Ogrodu Północnego (Mur zachodni, Ława i Posągi Jana Kochanowskiego i Franciszka Karpińskieg0 w Gaju Akademosa) i Ogrodu Różanego (min. mur południowy oraz zespół 38 cynkowych wazonów z balustrady pergoli i muru południowego oraz kopie dwóch rzeźb lwów, rzeźba Viktorii oraz cztery rzeźby alegorii przy bocznym wyjściu z Ogrodu).

3. Rewitalizacja Pergoli Południowej.
Całościowej rewaloryzacji poddana została Pergola Południowa, znajdująca się po południowej stronie Pałacu w Wilanowie, między Ogrodem Różanym a Tarasem Górnym. Prace miały tu charakter interwencji konserwatorskiej, która była absolutnie niezbędna z powodu katastrofalnego stanu technicznego i konserwatorskiego pergoli. Konieczność jej rozbiórki i odtworzenia była następstwem kompleksowych działań konserwatorskich podjętych na terenie zespołu wilanowskiego, realizacji prac izolacyjnych ścian piwnic Pałacu oraz ogólnego złego stanu technicznego samej Pergoli. Prace dotyczyły całkowitej powierzchni kubatury Pergoli Płd. tzn. 360,60 m². Odtworzenie pierwotnego piękna Pergoli Południowej oraz okalających ją murków, pozwoliło na kompleksowe zamknięcie czynności rewaloryzacyjnych przy Ogrodzie Różanym.

4.   Prace konserwatorsko-restauratorskie wraz z koniecznym rozpoznaniem warunków konserwatorsko – mikrobiologicznych w obszarze 6-ciu prywatnych apartamentów Króla Jana III Sobieskiego (korpus główny pałacu) - Pokój Chiński, Garderoba Króla, Sypialnia Króla, Pokój Holenderski, Wielka Sień, Pokój al fresco malowany.
Kolejnym elementem projektu, była kompleksowa konserwacja i restauracja komnat królewskich – prywatnych apartamentów króla Jana III Sobieskiego - połączona z częściową ich adaptacją oraz włączeniem do ciągu zwiedzania nie udostępnianych dotychczas pomieszczeń Pałacu w Wilanowie objętych projektem (w związku z ich fatalnym stanem technicznym). Zaplanowane działanie swoim zasięgiem obejmowało prace konserwatorsko-restauratorskie i mikrobiologiczne.

•   w Gabinecie Holenderskim,
•   w Sypialni Króla,
•   w Gabinecie Chińskim,
•   w Garderobie Króla,
•   w Gabinecie al fresco malowanym,
•   w Wielkiej Sieni,

oraz tylko prace mikrobiologiczne:

•   w Gabinecie przed Galerią,
•   w Antykamerze Królowej,
•   w Gabinecie Zwierciadlanym,
•   w Antygabinecie Królowej,
•   w Sypialni Królowej,
•   w Bibliotece Króla,
•   w Kaplicy.

Łączna powierzchnia poddana działaniom konserwatorsko-restauratorskim i konserwatorsko-mikrobiologicznym wyniosła 216,45 m². W ramach przeprowadzonych prac odrestaurowanych, przebadanych całościowo zostało 6 komnat królewskich. Dodatkowo przebadanych mikrobiologicznie zostało także 7 sal pałacowych o łącznej kubaturze 500,92 m².

5. Rozbudowa i modernizacja systemów sygnalizacji pożaru i sygnalizacji włamania.
Dzięki rozbudowie i modernizacji systemów sygnalizacji pożaru i sygnalizacji włamania, teren XVII –to wiecznego zespołu pałacowo-ogrodowego w Wilanowie został zabezpieczony najnowocześniejszym systemem ochrony. W ramach projektu wykonaliśmy kolejny, III etap rozbudowy systemu SAP (System Sygnalizacji Pożaru), obejmujący swym zasięgiem budynek Stajni Domku Ogrodnika, Oranżerii, Pompowni, Figarni, Komisarii, Aresztu i Garaży.

W 2003 roku Muzeum rozpoczęło realizację budowy systemu telewizji przemysłowej, wraz z którą zaczęto budować system ochrony zewnętrznej zintegrowanej z telewizją przemysłową. W ramach działania zrealizowaliśmy również budowę systemu Ochrony parametrycznej (pierścień o długości ok. 400 mb), który spowodował „przekazanie” informacji bezpośrednio służbom ochrony o naruszeniu strefy bezpieczeństwa Pałacu i budynku Marconiówki. Umożliwia to niedopuszczenie przestępcy bezpośrednio do wnętrza obiektu zabytkowego, jak również natychmiastową reakcję na ewentualny akt wandalizmu, polegający na usiłowaniu niszczenia odnowionej elewacji pałacowej. W ramach działania przewidziana była również modernizacja monitorów na stanowisku monitoringu poprzez wymianę wyeksploatowanych dotychczasowych monitorów na monitory ciekłokrystaliczne. Poprawiło to w dużym stopniu jakość obserwacji terenu rezydencji wilanowskiej oraz spowoduje oszczędności w zużyciu energii elektrycznej.

6. Kompleksowe przebadanie archeologiczne terenów rezydencji wilanowskiej.
Działanie ekipy archeologów zakładało przeprowadzenie szeroko zakrojonych prac badawczych niezbędnych dla uzupełnienia i ostatecznego podsumowania wiedzy o dziejach rezydencji wilanowskiej i historii terenu na którym ona powstała. Badania archeologiczne zostały przeprowadzone na terenie rewaloryzowanych części ogrodu i parku wilanowskiego ze szczególnym uwzględnieniem: Tarasu Górnego oraz Ogrodu Północnego i Ogrodu Różanego, obejmując teren o łącznej powierzchni 11.000 m2 i 1200 m2 badań wykopaliskowych. Wszystkie rejestracje terenowe wykonywane były z zastosowaniem najnowszych technologii dokumentacyjnych, gromadzonych w systemach CAD i GIS. Zobacz więcej.

Zapraszamy do muzealnego systemu informacji przestrzennej dotyczącego wyników badań archeologicznych, realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko: http://gis.muzeum-wilanow.pl/archeologia

7. Utworzenie w Muzeum Wilanowskim „pracowni 3D” wraz z przeprowadzeniem digitalizacji 3D wybranej kolekcji zbiorów wilanowskich.
Rezultatem działania jest utworzenie „cyfrowych” narzędzi służących edukowaniu, kształtowaniu i rozwojowi społeczeństwa informatycznego, wzmacniając pozycję Muzeum Wilanowskiego na mapie europejskich i światowych instytucji kultury.
Dzięki stworzeniu i wyposażeniu w profesjonalny sprzęt „pracowni 3 D” będzie możliwe stworzenie struktury bazodanowej wykorzystującej środowisko GIS, porządkującej wyniki wieloletnich badań wykopaliskowych prowadzonych na terenie rezydencji w Wilanowie. Jednym z celów zadania było również wykonanie przestrzennej digitalizacji 3 D wybranych obiektów znajdujących się w kolekcji Muzeum Pałacu w Wilanowie: Pokoju chińskiego, kolekcji wazonów pisakowych, kolekcji waz greckich, kolekcji biskwitów, Sarkofagu hrabiego Stanisława Kostki Potockiego. Uzyskana w ten sposób dokumentacja bazowa, odpowiednio przetworzona będzie stanowić wysokiej jakości dokumentację konserwatorską, służąca również celom edukacyjnym i marketingowym. Zobacz więcej

8. Utworzenie Wirtualnego Muzeum - Historyczna Rezydencja Królewska.
Celem działania była dalsza rozbudowa wortalu Muzeum Pałacu w Wilanowie, za pośrednictwem którego nie tylko informujemy, ale także prezentujemy wiedzę o kulturze i historii Polski, opowiadamy o dziejach pałacu w Wilanowie i najcenniejszych dziełach ze zbiorów muzeum (w języku polskim i językach obcych). W ramach projektu stworzyliśmy i opublikowaliśmy w Internecie 20 multimedialnych kursów e-learningowych, 12 filmów dokumentalnych o historii i mieszkańcach pałacu, 10 prezentacji multimedialnych, które przybliżą odbiorcom wyniki badań naukowych w dziedzinie historii, archeologii oraz konserwacji. Kontynuujemy rozwój internetowej encyklopedii, której zasoby tworzone są we współpracy z badaczami i publicystami, przekazującymi nam - w popularnej formie - wyniki swoich badań naukowych. Zorganizowaliśmy także seminarium dla nauczycieli, dziennikarzy i edukatorów muzealnych na temat wykorzystania zasobów internetowych dla realizacji programów edukacyjnych, będącego przykładem innowacyjnej metody komunikacji społecznej. Efektem realizacji projektu jest nowy wortal muzeum, z dużymi zasobami wiedzy i atrakcyjnymi prezentacjami multimedialnymi.

Wszystkie ww. działania zaplanowane w ramach projektu Rewitalizacja i digitalizacja XVII-to wiecznego zespołu pałacowo-ogrodowego w Wilanowie - etap III, przyczyniły się do wzmocnienia prestiżu Muzeum Pałacu w Wilanowie, poprzez udostępnienie „szerokiemu odbiorcy” finalnego produktu o bardzo wysokiej jakości turystycznej, edukacyjnej i historycznej.

Koncepcja rewaloryzacji Ogrodu różanego, Ogrodu na Tarasie Górnym, Ogrodu Północnego oraz Parku przy Oranżerii autorstwa Profesora Politechniki Krakowskiej, dr hab. inż. arch. Zbigniewa Myczkowskiego stanowiła podstawę dla Autorskiej Pracowni Projektowej - Jerzy Wowczak do sporządzenia dokumentacji budowlanej.

POIiŚ „Rewitalizacja i digitalizacja XVII-to wiecznego zespołu pałacowo-ogrodowego w Wilanowie - etap III"
Całkowity koszt inwestycji: 25.140.561,06 PLN
Wysokość dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i budżetu państwa: 21.534.037,63 PLN, z czego 18 303 931,98 PLN środki UE (85%)
i 3 230 105,65 PLN wkład krajowy - dotacja celowa MKiDN (15%)
Termin realizacji projektu - l. 2009-2013