Sztuka ogrodowa od zarania niezmiennie przypisuje różom istotne miejsce. Odwiedzając latem wilanowskie rosarium trudno nie zgodzić się z nadanym jej tytułem królowej kwiatów i stwierdzeniem z „Myśli różnych o sposobie zakładania ogrodów” autorstwa Izabeli Czartoryskiej, zgodnie z którym „Róże nie potrzebuią opisania; wszędzie są naypowabnieyszym przystrojeniem”

Strona Muzeum Pałacu w Wilanowie to skarbnica wiedzy o obyczajach, sztuce, kulturze, kuchni, przyrodzie i o wielu innych obszarach życia człowieka. Opieramy się na wątkach historycznych, ale wiele treści jest uniwersalnych, aktualnych do dzisiaj. Od teraz coraz więcej informacji będzie również dostępnych w PJM! Zapraszamy do oglądania oraz do odwiedzania naszego muzeum!

PTAKI
Park w Wilanowie to bardzo dobre miejsce na obserwacje ornitologiczne. Latem, już od bramy, naszych gości witają zwykle muchołówki szare. Niewielkie to ptaszki, szaro-bure, i dość niepozorne, ale za to wspaniali lotnicy. Muchołówki lubią siedzieć na eksponowanych miejscach i stamtąd wypatrywać przelatujące owady. Gdy takiego dostrzegą, zrywają się do lotu, z wielką gracją chwytają zdobycz i wracają na swoje stanowisko obserwacyjne.
Inne ciekawe gatunki ptaków można zaobserwować na jeziorze, wśród koron drzew, na krzewach, a nawet na parkowych trawnikach. Do często spotykanych skrzydlatych mieszkańców ogrodów możemy zaliczyć: zięby, sikory bogatki i modraszki, które zimą chętnie korzystają z parkowych karmników.
Najliczniejsze z wodnych ptaków są kaczki krzyżówki. Samce krzyżówek w porze godowej zmieniają upierzenie na bardzo kolorowe. Nie wszyscy wiedzą, że kaczki te chętnie gniazdują w dziuplach. Nad Jeziorem Wilanowskich często możemy spotkać również łabędzie i czaple siwe.
W ogrodach wilanowskich żyją też puszczyki, które jednak trudno jest wypatrzeć, ponieważ w dzień siedzą wysoko w dziuplach.

Stawy, duże jezioro, strumyk – w wilanowskich ogrodach jest wiele zbiorników wodnych. Takie środowisko bardzo sprzyja występowaniu ważek.

Ważki są owadami dwuśrodowiskowymi, dorosłe formy są uskrzydlone i żyją nad wodami, larwy zaś żyją na dnie zbiorników i wód płynących. Po osiągnięciu dojrzałości wychodzą z wody. Zwykle na liściach lub łodygach nadwodnych roślin dochodzi do przeobrażenia, to znaczy larwa zamienia się w dorosłą ważkę. Dzieje się to tak, iż na grzbiecie larwy powstaje pękniecie i przez nie wychodzi dorosły owad, potem przez dłuższy czas musi prostować on skrzydła, które były dotychczas ukryte. Ważki dzielimy na równo i różnoskrzydłe. Równoskrzydłe to te, które siadając składają skrzydła za tułowiem. Różnoskrzydłe zaś rozkładają skrzydła na boki. Ważki różnoskrzydłe są zdecydowanie lepszymi lotnikami. Zarówno w stadium larwalnym jak i dorosłym ważki są drapieżnikami. Są bardzo pożyteczne. Ważki różnoskrzydłe możemy często spotkać w lasach nawet z dala od zbiorników, gdzie polują na leśnie szkodniki. W ogrodach wilanowskich możemy zaobserwować wiele gatunków ważek. Z ważek równoskrzydłych najczęściej tężnice wytworne, oczobarwice o czerwonych oczach, świtezianki błyszczące, których samice są zielone a samce granatowe, błękitno czarne łatki pospolite i wczesne, pióronogi. Z ważek różnoskrzydłych spotkać można na przykład żagnicę rudą i jesienną, szablaka krwistego ważkę czteroplamą, lecichę pospolitą.

Od starożytności człowiek opracowywał sposoby na wyrwanie naturze tajemnicy kwiatowego zapachu. Różane olejki eteryczne są połączeniem wielu związków aromatycznych, trudno uzyskać podobny efekt w laboratorium, dlatego wciąż stosuje się pozyskiwanie olejku z płatków. Otrzymanie pachnącego surowca nie jest proste. Zbiór przypada na wiosnę i trwa tylko przez miesiąc. Kwiaty zbiera się jedynie rano, ponieważ wtedy zwierają najwięcej aromatycznego olejku. Nie jest to proces wydajny, potrzeba ponad 3 ton kwiatów, aby uzyskać 1 kilogram czystego olejku. 
Obecnie lotne olejki z róży pozyskiwane są dwoma metodami. Pierwsza polega na destylacji parą wodną. Wymaga ona użycia wysokiej temperatury, która niszczy część aromatów. W tym procesie powstaje olejek eteryczny i woda różana. Druga metoda jest bardziej złożona i nie wymaga podgrzewania. Pozwala ona na uzyskanie olejku o zapachu świeżych kwiatów. Do ekstrakcji związków lotnych używany jest rozpuszczalnik organiczny, np. heksan. Otrzymany w ten sposób olejek jest bardzo cenny i nosi nazwę absolutu. Tymi sposobami człowiekowi udaje się wydrzeć naturze sekret różanego zapachu, a nawet zamknąć go w butelce.

Współcześnie róże dzieli się na grupy według sposobu zastosowania ich w ogrodowej praktyce. Najbardziej znane są róże wielkokwiatowe, które są wrażliwe i często nie pachną, a jednak królują we wszystkich kwiaciarniach, bo są uprawiane na kwiat cięty. Kolejna grupa to obwicie kwitnące róże wielokwiatowe, których gałązki są obsypane drobnymi kwiatami. Podobnie wyglądają, niezwykle odporne, odmiany okrywowe, których pędy płożą się po ziemi. Natomiast róże miniaturowe możemy czasem zobaczyć jako rośliny uprawiane w donicach. Po pergolach i trejażach wspinają się, z niewielką pomocą, róże pnące. Dużą grupą są silnie rosnące róże parkowe, wywodzące się od dawniej uprawianych gatunków. To tu zaklasyfikowano odmiany stare, wyhodowane przed 1867 rokiem, które podziwiać możemy w wilanowskim ogrodzie różanym.

Sztuka ogrodowa od zarania niezmiennie przypisuje różom istotne miejsce. Odwiedzając latem wilanowskie rosarium trudno nie zgodzić się z nadanym jej tytułem królowej kwiatów i stwierdzeniem z „Myśli różnych o sposobie zakładania ogrodów” autorstwa Izabeli Czartoryskiej, zgodnie z którym „Róże nie potrzebuią opisania; wszędzie są naypowabnieyszym przystrojeniem”

Jeżeli dodamy do powyższego możliwość kulinarnego wykorzystania owoców i aromatycznych płatków, to róża okazuje się być krzewem o niezwykle bogatym wachlarzu zastosowań.

Motyw róż był wykorzystywany w różnych kulturach i epokach, nic więc dziwnego, że przypisywano mu wiele, często odmiennych, znaczeń. Bogata symbolika nawiązuje do miłości, piękna, doskonałości, ale też próżności. Na obrazach o tematyce religijnej róża nabiera odmiennego znaczenia, odnosząc się do męczeństwa, przebaczenia i zmartwychwstania, a wszystko to za sprawą różanych kolców. Interpretacja symboliki róży, nie jest jak widać prosta. Nie powinno to jednak przeszkodzić w udaniu się na poszukiwania tego kwietnego motywu na wilanowskich martwych naturach i portretach.