Zegar podłogowy z angielskim mechanizmem Nicolasa Lamberta
karta katalogowa kolekcji
Rzemiosło artystyczne
Londyn
po 1750
stal, mosiądz, ołów, drewno sosnowe, orzech, szkło; odlewanie, srebrzenie, błękitnienie, rytowanie z czernieniem rytu, fornirowanie, intarsja, złocenia
213 x 55 x 22 cm
Wil.6226
Zegar podłogowy w wysokiej, intarsjowanej obudowie szafowej typu „longcase", Londyn Nicholas Lambert [po 1750 r.]. Mechanizm angielski, sygnowany na centralnym polu tarczy zegara, w dolnej części na łuku: Nicholas Lambert London.
Mechanizm z napędem obciążnikowym, wychwytem hakowym i z długim, ciężkim wahadłem. Osobny napęd uruchamia mechanizm chodu i kalendarza, osobny bicia godzin, osobny carillionu wygrywającego dwie melodie (menuet i marsz). Zegar ze wskazaniami sekund, minut, kwadransów, godzin i dni miesiąca (1-31). Na tarczy znajdują się srebrzone pierścienie wskazań: główny pierścień ze wskazaniami cyframi rzymskimi godzin, punktowymi i lilijkami- półgodzin, minut cyframi arabskimi na krawędzi pierścienia. Oddzielny niewielki pierścień umieszczony w polu wewnętrznym tarczy (nad osią) ze wskazaniami sekund cyframi arabskimi i punktami. Na dole pola centralnego tarczy okienko kalendarza z cyfrą kolejnego dnia miesiąca. W podłuczu wieńczącym tarczę zamontowano pierścień zmiany melodii carillonu oznakowany napisami: "Menuett - March". Wskazówki ażurowe, błękitnione. Zegar ma blokadę carillionu i repetycję. Na tylnej powierzchni tarczy zegarowej wygrawerowane są daty i nazwiska osób dokonujących przeglądów i napraw.
Obudowa w kształcie wysokiej, trójczłonowej szafy w typie angielskich „longcase", z nakładanym kapturem. Korpus nieco węższy, z wąskimi drzwiczkami ustawiony na prostym, wysokim cokole wspartym na czterech klockowatych nóżkach. Miejsca połączeń poszczególnych członów szafki akcentuje profilowany gzyms. Kaptur z przeszklonymi drzwiczkami i bocznymi ściankami. Szczyt kaptura zwieńczony dekoracyjnym gzymsem przerywanym, zakończonym wolutami z trzema sterczynami, jedna w przerwie gzymsu wieńczącego, dwie na prostych cokołach. Konstrukcja z drewna iglastego, powierzchnia fornirowana orzechem. Na drzwiczkach korpusu intarsjowana kompozycja ornamentu wstęgowego oraz przeszklony otwór dla kontroli ruchu wahadła dekorowany mosiężnym rokokowym obramieniem z przedstawieniem figuralnym sceny porwania Europy.
Zegar po konserwacji szafki. Mechanizm oryginalny na chodzie, od XVIII w. pod stałą opieką zegarmistrzów.
Zakup dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Polecane
Zegar kominkowy
Sygn. na oddzielnej plakietce emaliowanej umieszczonej w łuku nad tarczą zegara: Michael | Kranz | a Varsovie Zegar szafkowy typu …
Zegar stołowy szafkowy
Sygn. na tarczy zegara: Step:n Rimbault|London Zegar szafkowy typu bracket ze wskazaniami minut, godzin, dni miesiąca, z karylionem i teatrem, zakupiono …
Kolekcja zegarów
Na przykładzie niewielkiej kolekcji chronometrów zgromadzonych w Pałacu Wilanowskim możemy zauważyć zmiany w ich rozwoju od XVI do drugiej połowy XIX wieku. W rozważaniach poświęconych starym zegarom równie fascynujące są kolejne modernizacje ich mechanizmów, będące wyznacznikiem postępu technicznego, jak i zmiany form artystycznych, jakie nadawano ich obudowie.
Zegary w zbiorach wilanowskich
Katalog wystawy „Czas przełomu tysiącleci”. Publikacja obejmuje wilanowski zbiór zegarów gromadzonych w ciągu trzech stuleci przez kolejnych właścicieli Pałacu w Wilanowie.
