Martwa natura
karta katalogowa kolekcji
Malarstwo
Aleksander Adriaenssen
Antwerpia
przed 1661 r.
Olej, drewno
50 x 65,5 cm
Wil.5614
Sygn. po prawej, na brzegu stołu: ALEX. ADRIAENSSEN
Aleksander Adriaenssen (1587–1661) żył i tworzył w Antwerpii w czasach Rubensa, który – jak wieść niesie – zaszczycił go włączeniem do swojej kolekcji dwóch jego obrazów. Ojciec Aleksandra, Emmanuel, był kompozytorem, a dwaj młodsi bracia, Vincent i Niclaes, tak jak on – malarzami. W 1597 r. Adriaenssen terminował u Artusa van Laecka, a w 1610 został mistrzem gildii św. Łukasza i pełnił swe obowiązki do 1633 r. Znane są przede wszystkim jego martwe natury z motywami kuchennymi i myśliwskimi, utrzymane w brązowo-szarej kolorystyce, modelowane miękkim światłocieniem.
Prezentowany obraz, przedstawiający na szerokim drewnianym parapecie zabite ptaki rozmaitych gatunków i naczynia kuchenne o różnej fakturze: wiklinowy kosz, gliniany dzban z cynowym wieczkiem, szklany kielich do wina i glinianą misę wypełnioną surowym mięsem, doskonale wpisuje się w profil twórczości malarza. Dobór przedmiotów jest nieprzypadkowy – ich różnorodność pozwala artyście na zaprezentowanie kunsztu swego warsztatu i biegłości w oddawaniu materii. Na szczególną uwagę zasługuje sposób ukazania powierzchni szklanych i lustrzanych oraz niezrównane oddanie połyskliwej miękkości piór martwych ptaszków.
Obrazy mistrzów holenderskich były szczególnie lubiane przez króla Jana III, który miał okazję je podziwiać podczas swej młodzieńczej podróży z bratem Markiem, obejmującej również kraje północy, i – jak pokazuje inwentarz z 1696 r. – miał ich wiele w swych apartamentach.
Dominika Walawender-Musz
Polecane
Martwa natura ze srebrnym kubkiem
Simon Luttichuys, starszy brat portrecisty Isaaca Luttichuysa, był prawdopodobnie uczniem malarza martwych natur Jana Janszoona Trecka w Amsterdamie, toteż z amsterdamskim kręgiem sztuki należy zapewne wiązać jego Martwą naturę ze srebrnym kubkiem.
Wnętrze kuchni
Sygn. z lewej, na nodze stołu, pod blatem: monogram wiązany JM Fecit 1625W zbiorach Muzeum Pałacu w Wilanowie obrazy mistrzów …