O przedsięwzięciu peregrynacyjej. Edukacyjne wojaże szlachty z Rzeczypospolitej w świetle instrukcji podróżnych
Dorota Żołądź-Strzelczyk, O przedsięwzięciu peregrynacyjej. Edukacyjne wojaże szlachty z Rzeczypospolitej w świetle instrukcji podróżnych, Warszawa 2020, ISBN 978-83-66104-31-0.
W Europie w czasach nowożytnych młodzi ludzie wywodzący się głównie z ówczesnych elit opuszczali rodzinne domy, aby przez kilka lat podróżować, poznawać świat, studiować, nawiązywać znajomości i w ten sposób przygotowywać się do dorosłego życia. Wyruszali wyposażeni w rodzicielskie błogosławieństwo oraz wskazówki, jak postępować w trakcie wojażu edukacyjnego. Niekiedy te zalecenia spisywano i w ten sposób powstały interesujące źródła – instrukcje podróżne. Autorka opisuje takie instrukcje w powiązaniu z innymi utworami zalecającymi podróżowanie (literatura apodemiczna) i porównuje zawarte w nich zalecenia z informacjami pochodzącymi z korespondencji, pamiętników i rachunków. To pozwala dostrzec i ocenić, jak naprawdę wyglądała realizacja rodzicielskich wskazówek w praktyce.
Kup teraz w e-sklepie!
Polecane
Diariusz drogi Sebastiana Gawareckiego
Diariusz podróży Marka i Jana Sobieskich po Europie w latach 1646–1648 dokumentuje ważny okres w kształtowaniu się osobowości przyszłego władcy Rzeczypospolitej. Dzieło napisane przez opiekuna młodych podróżników Sebastiana Gawareckiego ma jeszcze dodatkową wartość: pokazując, na co ówcześni polscy podróżnicy zwracali uwagę, pozwala wniknąć w ich sposób pojmowania świata.
Europejczyk i targowiczanin. Podróż edukacyjna Seweryna Rzewuskiego
Akces hetmana polnego koronnego Seweryna Rzewuskiego (1743–1811) do konfederacji targowickiej w 1792 r. miał swoje źródła w jego permanentnej i …
Nauki i peregrynacje bez alkoholu i hazardu. Instrukcje podróżne Wacława Rzewuskiego
Hetman wielki koronny Wacław Piotr Rzewuski (1706–1779) zasłynął jako gorliwy obrońca swobód szlacheckich, utalentowany poeta i dramaturg działający owocnie na …
Diariusz podróży po Europie (1682-1688)
Jan Michał Kossowicz zabiera czytelnika w fascynującą podróż po nowożytnej Europie. Jego diariusz z lat 1682–1688 to niezwykle barwny opis podróży edukacyjnej, w którą wyruszył jako guwerner młodych wojewodziców ruskich Jana Stanisława i Aleksandra Jana, synów hetmana Stanisława Jabłonowskiego, dowódcy spod Wiednia. Autor diariusza opisał nie tylko przebieg edukacji młodych szlachciców, ale także liczne zabytki, dwory i miasta europejskie, które odwiedzili - od Pragi po Paryż, Londyn, Rzym i Madryt.
„Synu mój miły”. Instrukcja podróżna Anny Zamoyskiej dla synów (1699/1700)
Wśród staropolskich instrukcji podróżnych znajdują się również takie, które zostały napisane przez matki dla synów. Stanowią one dość liczną grupę. …
„Nie dodawając mu ani częstego jedzenia, ani częstego picia”. Wychowanie młodych książąt Zasławskich w świetle instrukcji biskupa Marcina Szyszkowskiego
W polskim piśmiennictwie pedagogicznym XVII w. warto odnotować istnienie instrukcji wychowawczej biskupa krakowskiego Marcina Szyszkowskiego (1554–1630) herbu Ostoja, napisanej dla …
Podróże edukacyjne rodziny Cetnerów
W XVII i XVIII stuleciu zagraniczna podróż edukacyjna stanowiła ważny element kanonu wykształcenia młodej szlachty i magnaterii – po ukończeniu …
Instrukcja wychowawczo-edukacyjna Andrzeja Maksymiliana Fredry
W staropolskiej myśli wychowawczo-edukacyjnej Andrzej Maksymilian Fredro (ok. 1620 – 1679) zajmuje miejsce szczególne. Podejmował on tematy edukacyjne, gdy nie …
Instrukcje dla podróżujących młodych szlachciców
W XVII i XVIII w. przed wyjazdem młodego szlachcica czy magnata w zagraniczną podróż edukacyjną do Francji, Italii czy też …
Ignacego Potockiego podróż edukacyjna
Po nauce w pijarskim Collegium Nobilium Ignacy Potocki (1750–1809), późniejszy marszałek wielki litewski, wyruszył w roku 1765 w podróż edukacyjną, …
Hercules Gallicus. Podróż edukacyjna Jerzego Stanisława Dzieduszyckiego
Jerzy Stanisław Dzieduszycki herbu Sas (1670–1730) znany jest przede wszystkim jako właściciel słynnych Cucułowiec porównywanych w Nowych Atenach przez Benedykta …