Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Vue d'optique

karta katalogowa kolekcji

Grafika
A. Basset
Paryż
2. połowa XVIII w.
Papier, miedzioryt kolorowany
29,4 x 42,2 i 28,9 x 42,2 cm
Wil.4322, Wil.4320

Kliknij aby zobaczyć więcej zdjęć

Dwie ryciny z serii vue d'optique: Dekoracja do opery Zazdrosna Wenus oraz Vue du Jardin de Plaisance de l'Axarienne.

Vue d’Optique, Mondo Nuovo, Prospect Views, Perspectives, to typ rycin niezwykle popularny w wieku XVIII o zespole cech, dzięki którym łatwo można je rozpoznać. Horyzontalny układ, pogłębiona perspektywa, bardzo wyraziste kolory ze szczególnym upodobaniem do nasyconych czerwieni, błękitów, zieleni i żółcieni.

Ich specyfika wynikała z funkcji, były mianowicie przeznaczone do oglądania poprzez aparaty optyczne składające się z odpowiednio zsynchronizowanych soczewek, szkieł powiększających i luster. Oglądane przez takie przyrządy zyskiwały walory obrazków trójwymiarowych, tworząc w oczach widza iluzję głębi. Najpopularniejszymi tematami, które podejmowali twórcy tychże rycin, wykonywanych najczęściej w technice miedziorytu i akwaforty, były widoki słynnych miejsc, weduty miast i przedstawienia osławionych rezydencji.

Dzięki tej tematyce stanowiły swego rodzaju ciekawostkę edukacyjno-turystyczną, z pomocą której, każdy mógł obejrzeć cuda odległych i często niedostępnych krajów. Tym bardziej, że wraz z ich upowszechnieniem stały się nieodłączną atrakcją lokalnych festynów i targów, gdzie za symboliczną kwotę każdy mógł zapoznać się urokami ogrodów watykańskich lub pałacu dożów weneckich. Stąd być może wynika tak częsta prostota i naiwność większości rycin, które na rzecz atrakcyjności wizualnej rezygnowały czasem z wiarygodności.

Mimo to, widoki perspektywiczne były w XVIII wieku popularnym suwenirem wśród podróżujących po Europie. Być może, za sprawą iluzji optycznej ożywiały mocniej wspomnienia ze zwiedzanych miejsc. Nie wykluczone, że właśnie jako takie pamiątki trafiły do Wilanowa, co pozwala mniemać, że znajdowała się tutaj niegdyś aparatura do ich oglądania.

Marta Gołąbek